25th Hour (2002)

Regie: Spike Lee | 135 minuten | drama, misdaad | Acteurs: Edward Norton, Philip Seymour Hoffman, Barry Pepper, Rosario Dawson, Anna Paquin, Brian Cox, Tony Siragusa

Wat te doen met je laatste 24 uur? We volgen Monty als hij met zijn hond Doyle door de straten van New York loopt, zijn vader bezoekt en een laatste borrel drinkt met vrienden van vroeger Francis en Jakob. Daarnaast maken we kennis met Naturelle, zijn mooie, jonge vriendin die bij hem inwoont. Van al deze mensen moet hij afscheid nemen, evenals van zijn luxe bestaan. Tegelijk bekruipt de toeschouwer het benauwende gevoel dat er eigenlijk nog bar weinig te doen valt.

De film kent een geleidelijke opbouw van informatie; er is meteen al heel duidelijk iets mis, en de vertwijfeling wordt treffend in beeld gebracht, niet alleen door een zeer sterke prestatie van Edward Norton als Monty zelf maar ook door knap acteerwerk van zijn medeacteurs. Het duurt echter even voordat het tot de toeschouwers doordringt dat deze vriendelijke jongen aan de vooravond staat van een lange gevangenisstraf. Ook blijkt pas later waarom juist op dit cruciale moment de chemie ontbreekt tussen Monty en Naturelle. Het andere, ietwat eigenaardige maar desalniettemin charmant uitgespeelde subplot van Jakob, tegenwoordig docent Engelse literatuur, die verliefd wordt op een minderjarige leerlinge toont aan dat waar het moraal betreft het rechte pad ook maar een zeer betrekkelijk begrip is. Aan beide zijden worden immers fouten gemaakt, maar ook goede dingen gedaan, zoals Monty in begin al heeft aangetoond. Geen strikte lijn dus tussen goed en slecht; en wat rest zijn de trivialiteiten van het leven in een grote stad, met al zijn chaos en in wezen- zijn uitzichtloosheid.

De aanslagen van 11 september en het effect op de stad New York worden nuchter en doelmatig maar niettemin prominent bij de film betrokken, al maken ze als zodanig geen deel uit van het verhaal. De beelden van Ground Zero, met zijn dag en nacht puinruimende graafmachines, dienen enerzijds als decor en anderzijds als metafoor voor de verwoesting van Montys leven. Dit wordt duidelijk uit de scène waar Francis en Jakob vanuit Francis appartement neerkijken in het gapende gat en hun gesprek moeiteloos omschakelt van de aanslagen naar Monty’s situatie. Francis woorden: He’s gone. laten geen twijfel over Monty’s sombere vooruitzichten, en beiden zijn het erover eens dat hij het over zichzelf heeft uitgeroepen. Interessante vraag is dan of de metafoor van 9/11 en Monty kan worden doorgetrokken en daaruit kan worden opgemaakt waar Spike Lee de schuld legt voor de aanslagen in New York. Duidelijk is in ieder geval dat ook Monty weet dat hij niemand behalve zichzelf de schuld kan geven van zijn veroordeling. In een magistraal uitgewerkte tirade tegen een spiegel in een kroeg vervloekt Monty’s spiegelbeeld eerst de hele multiculturele New Yorkse populatie, om ten slotte te eindigen met: No, fuck you, Montgomery Brogan. You had it all, and you threw it away.

Tegen het eind van de film, tijdens de rit naar de gevangenis, stelt Monty’s vader zijn zoon voor om te vluchten, onder te duiken en een nieuw leven te beginnen. De droom die dan volgt is een geniale parodie op de American dream en alle happy-ending Hollywood films. Mede dankzij de prachtige, zij het soms ietwat overheersende, muziek van Terence Blanchard vormt dit de aangrijpende climax van een intelligente, met zorg gemaakte, eigenlijk schitterende film.

Redactie Cinemagazine

Waardering: 4

Bioscooprelease: 10 april 2003