3:10 to Yuma (2007)

Regie: James Mangold | 122 minuten | drama, western, misdaad | Acteurs: Russell Crowe, Christian Bale, Logan Lerman, Dallas Roberts, Ben Foster, Peter Fonda, Vinessa Shaw, Alan Tudyk, Luce Rains, Gretchen Mol, Lennie Loftin, Rio Alexander, Johnny Whitworth, Shawn Howell, Pat Ricotti, Ramon Frank, Deryle J. Lujan, James Augare, Brian Duffy, Jason Rodriguez, Kevin Durand, Chris Browning, Chad Brummett, Forrest Fyre, Luke Wilson, Benjamin Petry, Arron Shiver, Sean Hennigan, Girard Swan, Christopher Berry, David Oliver, Jason Henning, Darren Gibson, Billy Lockwood

‘I want to be like Marlon Brando’, zong Russell Crowe in zijn tienerjaren, toen hij onder de naam Russ le Roq nog droomde van een carrière in de muziek. Maar eigenlijk lag zijn toekomst al jaren vast. De Nieuw-Zeelander werd namelijk geboren in een echt acteursgezin. Zijn opa, vader en moeder zijn allen bekende figuren in de film- en televisiewereld en Russell was als klein jochie al veelvuldig op de set te vinden. Toch zou hij nog tot zijn 25e moeten wachten op zijn eerste grote rol, in ‘The Crossing’ (1990). Zijn ster Down Under rijst naar grote hoogten dankzij zijn rol in het kassucces ‘Romper Stomper’ (1992), waarvoor hij in Australië bekroond wordt als beste acteur. Het duurt niet lang of ook Europa en Amerika gaan voor de bijl voor dit acteertalent. Met rollen in films als ‘The Quick and the Dead’ (1995), ‘LA Confidential’ (1997) en ‘The Insider’ (1999) verdient hij veel lof. En sinds zijn Oscarwinnende performance in ‘Gladiator’ (2000) kan de vaak wat nukkige Crowe helemaal niet meer stuk in Hollywood. Filmmaker James Mangold zal dan ook een gat in de lucht hebben gesprongen toen niet Tom Cruise maar Crowe tekende voor de hoofdrol in ‘3:10 to Yuma’ (2007). Zeker als je bedenkt dat de Nieuw-Zeelander bekendstaat om de zorgvuldigheid waarmee hij zijn rollen uitzoekt.

In ‘3:10 to Yuma’, een remake van een klassieke western uit 1957, staat Crowe tegenover een ander groot acteertalent, Christian Bale. Hij speelt Dan Evans, een arme boer die in de Amerikaanse burgeroorlog een been verloren heeft. Dan kan nauwelijks zijn gezin onderhouden en is mede door zijn handicap een flink deel van zijn zelfrespect verloren. Zijn twee zoons, de idealistische William (Logan Lerman) en de ziekelijke Mark (Benjamin Petry) willen wel tegen hem opkijken, maar hebben weinig reden toe. Wanneer Ben Wade (Russell Crowe), een meedogenloze gangster die met zijn bende de streek onveilig maakt, wordt opgepakt dient zich voor Dan een kans op eerherstel aan. Hij biedt zich vrijwillig aan om de levensgevaarlijke bandiet naar de staatsgevangenis van Yuma te brengen. Niet alleen verdient hij daar geld mee waarmee hij zijn gezin weer kan voeden en zijn door droogte geteisterde boerenbedrijf een nieuwe impuls kan geven, maar ook omdat hij aan de boze buitenwereld, en vooral aan zijn zoons, kan bewijzen dat hij nog niets van zijn waardigheid heeft verloren. Maar de reis naar Contention, waar vandaan om tien over drie de trein naar Yuma zal vertrekken, gaat niet over rozen. Wade is de kwaadste niet, maar Dan heeft het geld heel hard nodig. Ondanks de sluimerende wederzijdse sympathie en de venijnige aanvallen van Wades schietgrage bende – onder leiding van diens bikkelharde eerste luitenant Charlie Prince (Ben Foster) – besluit Dan toch door te zetten.

‘3:10 to Yuma’ ademt de sfeer uit van de klassieke western. Je hebt het gevoel alsof de revolverhelden van weleer – John Wayne, Clint Eastwood en Lee van Cleef om er maar een paar te noemen – zo op kunnen duiken. Wellicht heeft het te maken met het feit dat dit verhaal al eerder werd verfilmd en men voor een belangrijk deel trouw is gebleven aan het origineel. Regisseur James Mangold brengt met ‘3:10 to Yuma’ het klassieke, rauwe wilde westen in een modern jasje. In tegenstelling tot andere ‘moderne westerns’ als ‘Brokeback Mountain’ (2005) en ‘The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford’ (2007) is deze prent niet alleen een stuk mannelijker maar ook heel wat dynamischer. In een rap tempo vliegen de twee uren die deze film duurt voorbij. Het scenario, waar maar liefst vier jaar aan gewerkt is door diverse schrijvers, zit sterk in elkaar. Men heeft een balans gevonden tussen een flinke dosis actie – de kogels vliegen je regelmatig om de oren – en karakterontwikkeling. Want uiteindelijk gaat het, net als in het origineel uit 1957, om de psychologische oorlog die Evans en Wade met elkaar voeren. En aangezien we hier te maken hebben met twee geweldige hoofdrolspelers, zijn de scènes waarin er niet geschoten wordt bijna net zo explosief als de actiescènes. Wade is van begin tot eind de bovenliggende partij, manipulatief tot op het bot en altijd op zoek naar de zwakke plek van zijn tegenstanders. Russell Crowe zet deze klassieke outlaw op een dusdanige manier neer dat je geen hekel aan hem kunt krijgen, ook al weet je dat deze man heel wat moorden op zijn geweten heeft.

Interessanter misschien nog dan Crowes personage is de figuur die Christian Bale met de voor hem zo vertrouwde intensiteit neerzet. Dan Evans is de antiheld; de goedmoedige armoedzaaier die niets te verliezen heeft. Zeker wanneer op een zeker moment blijkt dat zijn oudste zoon meer ontzag heeft voor de schurk Wade dan voor hem. Hij vindt van zichzelf dat hij geen knip voor de neus waard is. Het feit dat hij een been mist en de verwerking van dat verlies heeft daar zeker mee te maken. De confrontatie tussen deze twee mannen, die constant lijnrecht tegenover elkaar staan maar desondanks toch een soort respect – misschien zelfs vriendschap – voor elkaar ontwikkelen, is een boeiende ervaring, die naar het einde toe een intrigerende en originele climax krijgt (die jammer genoeg vooraf wordt gegaan door een iets té overdadige shoot-out). Bale is niet de doorsnee antiheld en Crowe niet de archetypische slechterik, waarmee de film alleen maar aan kracht wint. De prairie van ‘3:10 to Yuma’ wordt verder bevolkt met talloze kleurrijke personages, van de clichématige knappe maar eenzame barmeid tot een indiaan die strijdt aan de zijde van cowboy Wade. Alle acteurs zetten hun beste beentje voor. De meest opvallende van allemaal is Ben Foster, die de show steelt als Charlie Prince, de sadistische maar trouwe compagnon van Wade. Aardige rollen zijn er verder van good old Peter Fonda en de piepjonge Logan Lerman als Dans zoon William. De cinematografie en muziek is niet zo magistraal als in ‘The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford’, maar de prent straalt in alle opzichten vakmanschap uit.

James Mangold mag na het gelauwerde ‘Walk the Line’ (2005) opnieuw een zeer geslaagde film aan zijn palmares toevoegen. ‘3:10 to Yuma’ is een uitstekende remake van de klassieke gelijknamige western uit de jaren vijftig, maar geeft door de subtiel naar het beeld vertaalde onderhuidse spanning tussen de hoofdpersonages bovendien nog een extra dimensie aan het verhaal. Russell Crowe en Christian Bale zijn acteurs die je om een boodschap kunt sturen en zij stellen geenszins teleur. En zo valt er voor iedereen iets te halen uit deze film. De een zal zich kunnen verkneukelen aan de kogels die je links en rechts om de oren vliegen – want gewelddadig is deze film zeker. Is een western normaal gesproken niet aan jou besteed? Dan kun je je vast vermaken met de intrigerende psychologische onderlaag van deze bijzonder boeiende film!

Patricia Smagge

Waardering: 4

Bioscooprelease: 18 september 2008