45 Years (2015)

Regie: Andrew Haigh | 93 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Charlotte Rampling, Dolly Wells, Tom Courtenay, Geraldine James, Hannah Chalmers, David Sibley, Richard Cunningham, Sam Alexander, Max Rudd, Michelle Finch, Camille Ucan

’45 Years’ is de titel van een film van Andrew Haigh (‘Weekend’) gebaseerd op het raadselachtige ‘In Another Country’ van David Constantine. In dit korte verhaal wordt een oudere, getrouwde man aan het wankelen gebracht door een brief waarin het lichaam van zijn vijftig jaar eerder verdwenen geliefde wordt teruggevonden in een Zwitsers ravijn. Een boodschap die door zijn echtgenote met argwaan wordt aangehoord. Niet zo leuk als je 45-jarig huwelijksfeest aanstaande is.

De relatie van Geoff (Tom Courtenay) en Kate (Charlotte Rampling) in deze film is teder en hecht, en de brief wandelt haast terloops het beeld binnen – lijkt de intimiteit nauwelijks te verstoren. De als onverwoestbaar gepresenteerde liefde van de jubilerende echtelieden is het werkelijke onderwerp van ’45 Years’ – meer nog dan de boodschap in de brief of het naderende jubileum. Haigh stelt nauwelijks vragen over het hoe en waarom van de verdwenen geliefde, en laat Rampling en Courtenay een verhaal in lichaamstaal vertellen, met als een van de hoogtepunten een seksscène die je als kijker alleen maar meer met dit echtpaar verbindt.

Terwijl de kijkers met Kate een onheilsboodschap wordt aangereikt, banjert de sullige Geoff (quasi-)vrolijk door zijn boerderijtje en wordt haast onleesbaar voor zijn kordate vrouw, die nog meer dan Geoff op de huid wordt gezeten door de camera. Even terloops als in het echte leven lijkt Geoff zich van Kate te verwijderen. Is ’45 Years’ daarmee het demasqué van een huwelijk? Zou je zeggen, maar Geoff en Kate delen evenveel met elkaar als dat zij verzwegen hebben. Haigh weigert de film een beslissende richting uit te sturen en houdt de focus op zijn beide hoofdpersonages.

Zo in de buurt van de non-verbale communicatie in een langdurige relatie kom je zelden in film. Dat is niet alleen te danken aan de fabelachtige Rampling, maar tevens aan Haigh, die zichzelf onzichtbaar wist te maken. Opmerkelijk is dat op de Berlinale, waar de film in competitie ging, beide acteursprijzen naar de hoofdrolspelers van ’45 Years’ gingen, terwijl de verstilde regie – let met name op de aandacht voor alledaagse handelingen, zeker zoveel indruk maakt. En mocht een filmrecensie ergens goed voor zijn, dan nog dit: verwacht geen grote plotverwikkelingen, maar onderga de emoties; je zult niet teleurgesteld worden.

Jan-Kees Verschuure

Waardering: 4

Bioscooprelease: 24 september 2015
DVD-release: 25 februari 2016