5 Centimeters Per Second – Byôsoku 5 senchimêtoru (2007)

Regie: Makoto Shinkai | 63 minuten | drama, animatie | Originele stemmencast: Kenji Mizuhashi, Yoshimi Kondou, Ayaka Onoue, Satomi Hanamura

Dat Japanse tekenfilms een genre op zich zijn, moge duidelijk zijn. Animes heb je in alle soorten en maten. Het is fout om te denken dat er in Japan alleen maar ADHD-actie als ‘Dragon Ball Z’ en sprookjes in de stijl van ‘Spirited Away’ worden gemaakt. Ook melodrama wordt in getekende vorm vervaardigd. Mocht je van zwaar aangedikte ellende houden dan is ‘5 Centimeters Per Second’ een aanrader.

‘5 Centimeters Per Second’ bestaat uit drie delen. In het eerste gedeelte van dit drieluik ontmoet je Takaki en zijn schoolvriendinnetje Akari. De twee zijn onafscheidelijk en delen dezelfde passie voor boeken. Omdat het duo niet al te populair is op school vinden ze steun bij elkaar. In het laatste jaar van de basisschool moeten er keuzes gemaakt worden. Takaki en Akari gaan ieder hun eigen weg. Kilometers van elkaar verwijderd, begint de vriendschap tussen de twee langzaamaan te verwateren. Toch blijven de twee elkaar schrijven. Deel twee beschrijft hoe het verder gaat. Een jaar later besluit Takaki om zijn oud-klasgenootje op te zoeken. Na een barre tocht treffen de twee elkaar weer en laat de vonk over. De eerste kus volgt. Takaki is blij, maar tegelijkertijd wordt hij overmand door spijt. Diep in zijn hart weet hij dat deze prille liefde geen kans van slagen heeft. Na de zoen zien de twee elkaar nooit meer. Terwijl de jaren verstrijken, denken Takaki en Akari terug aan hun leven samen. Het slotstuk van de film eindigt met herinneringen. Takaki gaat kapot van binnen, terwijl Akari haar leven weer heeft opgepakt en een toekomst met een ander is begonnen.

Ondanks de frisse kleuren en de cartooneske personages is ‘5 Centimeters Per Second’ alles behalve vrolijk. Regisseur Makoto Shinkai laat zijn hoofdpersonages lijden. Onbeantwoorde liefdes, onoverbrugbare afstanden en onuitgesproken gevoelens vreten alles kaal. Vooral de sombere, introverte Takaki wordt niet gespaard als hij overspoeld wordt door twijfel en een alles verzengend schuldgevoel. Shinkai legt zijn lijdend voorwerp poëtische volzinnen in de mond waaruit zijn pijn op een fraaie manier duidelijk wordt. Dat de liefde niet altijd mooi is, maakt ‘5 Centimeters Per Second’ op weinig subtiele manier duidelijk.

De loodzware wijze waarop Shinkai te werk gaat is dan ook het enige minpunt van deze animatiefilm. Iedereen lijdt, er is geen bevrijdende humor en behalve (een verloren) liefde lijkt er voor de personages niets anders de moeite waard zijn om voor te leven. Je moet daar wel tegen kunnen. Heb je geen enkele moeite met een zwaarmoedige film dan is ‘5 Centimeters Per Second’ zeker de moeite waard. De melancholische sfeer en de strakke animatie vullen elkaar mooi aan en dat levert een beklemmende, bitterzoete tekenfilm op.

Frank v.d. Ven

Waardering: 4