A Chorus of Disapproval (1988)
Regie: Michael Winner | 100 minuten | drama, komedie, musical | Acteurs: Jeremy Irons, Anthony Hopkins, Richard Briers, Barbara Ferris, Gareth Hunt, Lionel Jeffries, Patsy Kensit, Alexandra Pigg, Prunella Scales, Jenny Seagrove, Sylvia Syms, Pete Lee-Wilson, David King, Audrey Trotter, Dinah May, Amanda Mainard, Anne Priestley
Een pin-up voor intelligente vrouwen, zo zou je Jeremy Irons best kunnen omschrijven. Vanaf zijn overdonderende optreden in de televisieserie ‘Brideshead Revisited’ begin jaren tachtig heeft de Britse acteur zich dat imago eigen gemaakt. “Actors often behave like children and so we’re taken for children. I want to be grown up,” is een van zijn bekendste uitspraken. Het is dan ook niet verwonderlijk dat hij veelvuldig de rol van de elegante en een tikje arrogante intellectueel op zich heeft genomen, onder meer in ‘The French Lieutenant’s Woman’ (1981). In 1990 won hij een Oscar voor zijn rol als de aristocratische moordenaar Claus von Bülow in ‘Reversal of Fortune’. De meeste filmliefhebbers zullen hem echter kennen van ‘The Man in the Iron Mask’ (1998), waarin hij als musketier Aramis schitterde naast onder anderen Leonardo DiCaprio, John Malkovich, Gerard Dépardieu en Gabriel Byrne. Tien jaar daarvoor speelde hij met Sir Anthony Hopkins in tragikomedie ‘A Chorus of Disapproval’.
Ook in deze film mag Irons de gedistingeerde Casanova uithangen. Hij speelt de rol van Guy Jones, een man die nog niet zolang geleden weduwnaar is geworden en door zijn baas overgeplaatst wordt naar het rustieke badplaatsje Scarborough. Om daar een beetje voet aan de grond te krijgen besluit hij te reageren op een advertentie in de krant. Een amateuristische operavereniging zoekt nieuwe leden voor de productie van ‘A Beggar’s Opera’ en aangezien hij aardig kan zingen, meldt Guy zich aan. De grote man achter de productie is de Welshman Daffyd Ap Llewellyn (Anthony Hopkins), een gedreven regisseur die door zijn dorpsgenoten op handen wordt gedragen. Regelmatig barst hij in een tirade uit tegen zijn acteurs, die dit echter wegwuiven als een teken van zijn genialiteit. Voor de vrouwen in de cast is de komst van Guy een geschenk uit de hemel. Al gauw weet de nieuweling zich dan ook verzekerd van de aandacht van meerdere dames, onder wie Daffyds onzekere echtgenote Hannah (Prunella Scales). De schandalen en intrige uit de opera lijken zich zo langzamerhand in het echte leven ook te ontwikkelen.
‘A Chorus of Disapproval’ is een adaptatie van het gelijknamige toneelstuk van de populaire Britse schrijver Alan Ayckbourn. Niet alles dat succesvol is op het toneel laat zich even gemakkelijk omvormen tot een film. Daar is deze film van regisseur Michael Winner (‘Death Wish I, II en II’) een mooi voorbeeld van. Waar het toneelstuk er goed de vaart in had zitten, kabbelt de film maar voort. Er zijn zeker scènes die eruit spatten – met name aan het begin van de film – en die de beloofde combinatie van farce en somber realisme daadwerkelijk waarmaken. Maar er zijn ook heel wat scènes die tekort schieten en flets aandoen. Dat zou kunnen komen door het centrale personage, Guy Jones, die zeker wel sympathiek is maar te weinig sprankelt. Na de sterke beginscènes, waarin Guy kennismaakt met zijn nieuwe omgeving, lijkt de angel er eigenlijk wel uit en Winner doet er niets aan deze weer terug te brengen in de film. Het gevolg daarvan is dat de grappig bedoelde dialogen en situaties niet goed uit de verf komen.
De grootste aantrekkingskracht gaat uit van de twee belangrijkste acteurs. Jeremy Irons mag dan een matige rol spelen – het is bovendien een sterk staaltje typecasting – dat ligt nauwelijks aan zijn spel. De rol is gewoon niet goed uitgewerkt. Irons is degelijk als altijd en weet als ‘buitenstaander’ Guy de sympathie van de kijker vrij gemakkelijk voor zich te winnen. Anthony Hopkins laat zich van zijn beste kant zien als Daffyd, een man die gefaald heeft in de serieuze theaterwereld en nu gedoemd is te werken met incompetente amateurs. Zijn frustraties uiten zich in woedeuitbarstingen naar zijn spelers toe en een ziekelijke toewijding waar het zijn stukken aangaat. Bijrollen zijn er voor Prunella Scales (‘Howard’s End’, 1992), die overtuigend de rol van de frigide, treurige Hannah speelt, en de platinablonde Jenny Seagrove (‘The Guardian’, 1990) die zich mag uitleven als de femme fatale Fay. In kleinere rollen is een keur aan Britse (karakter-) acteurs te zien, onder wie Barbara Ferris, Richard Briers, Lionel Jeffries, Sylvia Syms en Patsy Kensitt.
Het gevaar met ‘A Chorus of Disapproval’ is dat je op basis van de plot en de cast te hoge verwachtingen zou kunnen hebben, die de film helaas niet waar kan maken. Het acteerwerk is sterk, maar het ontbreekt de film aan een krachtige spanningsboog en de humoristisch bedoelde scènes slaan de plank te vaak mis. Over het algemeen kun je zeggen dat ‘A Chorus of Disapproval’ een scherp randje mist. De film sprankelt niet. Een vervelende kijkervaring zal het niet zijn, maar na afloop blijf je met een leeg gevoel achter. Eigenlijk tilt alleen Anthony Hopkins met zijn sublieme vertolking deze film maar nét boven de middelmaat uit.
Patricia Smagge