A Touch of Zen – Xia nü (1971)

Regie: King Hu | 200 minuten | avontuur | Acteurs: Feng Hsu, Chun Shih, Ying Bai, Billy Chan, Ming-Wai Chan, Ping-Yu Chang, Yi Kuei Chang, Yun Wen Chang, Shih Wei Chen, Roy Chiao, Ying-Chieh Han, Li Jen Ho, Chung Mou Hsieh, Han Hsieh, Jackie Chan, Sammo Hung Kam-Bo

‘A Touch of Zen’ van regisseur King Hu zou als inspiratie gelden voor ‘Crouching Tiger, Hidden Dragon’, die in het begin van deze eeuw het martial arts genre nieuw leven inblies. In deze martial arts klassieker, die zich afspeelt tijdens de Ming dynastie van de veertiende eeuw, zien we de de jonge schrijver en kunstenaar Ku. Hij komt in contact met de mysterieuze dame Yang. Yang blijkt op de vlucht voor het Keizerlijke spionnen die haar vader hebben vermoord.

Voor een martial arts film uit de jaren 70 kent ‘A Touch of Zen’ een verrassend rustige opbouw. Er wordt volop tijd genomen om de verschillende karakters aan de kijker voor te stellen in plaats van de keuze voor het bekende wapengekletter vanaf de start. Deze opbouw werkt uitstekend voor ‘A Touch of Zen’ waarbij het eerste deel mysterieus is en de kijker daardoor aan zich weet te binden. Na dit eerste uur wordt het pas echt duidelijk waar de film eigenlijk over gaat, door het gebruik van flashbacks. Hierna gaat het dan wel echt los waarbij het geluid van metaal op metaal de boventoon voert. Deze zwaardgevechten zijn mooi in beeld gebracht, hoewel in sommige gevallen te donker, maar wat de actiescènes ook nog eens sterker maakt is het prachtige kleurgebruik. De cinematografie van ‘Touch of Zen’ is trouwens helemaal heerlijk om te zien met soms werkelijk schitterende natuuropnames. De gevechten vinden regelmatig plaats op prachtige locaties, zoals een bamboebos (enigszins denkend aan de scène in ‘House of Flying Daggers’) en een verlaten huis.

Tot zo ver eigenlijk niks dan goeds over ‘A Touch of Zen’. Na zo’n twee uur en een kwartier lijkt de film er op te zitten maar niks is minder waar. Hoewel de hoofpersoon Ku van het eerste deel in de vergetelheid geraakt, gaat de film nog vrolijk ongeveer nog een uur door waarin de focus vooral op vechtende monniken ligt. Hoe mooi de beelden soms ook zijn, de eindscène is zelfs fabelachtig, raakt de film enigszins in een sleur. Dit is erg jammer want de magie van de film vervliegt zo een beetje.

Dat ‘A Touch of Zen’ als inspiratie voor ‘Crouching Tiger, Hidden Dragon’ gold is vooral aan een enkele scène goed af te leiden. Hierin gooit Yang haar zwaard in een muur om zo via fantasierijke grote sprongen op dit zwaard te springen en zo boven op de muur te belanden. Voor wie het alweer vergeten is, kijk maar eens naar het begin van ‘Crouching Tiger, Hidden Dragon’. Verder zijn de gevechten in ‘A Touch of Zen’ wel over het algemeen ‘menselijker’, hoewel dat met het ontbreken van moderne special effects ook wel logisch is.

‘A Touch of Zen’ is tegenwoordig nog steeds de moeite waard. Maar door de te lange speelduur en een overbodig deel is de film geen meesterwerk te noemen.

Meinte van Egmond

‘A Touch of Zen’ wordt tijdens het Hong Kong Film Panorama 2014 vertoond in het EYE Film Instituut.