Africa’s Outsiders (2007)

Regie: Brea Bergh, Mike Dicks | 52 minuten | documentaire 

Afrika vormt regelmatig het decor van adembenemende natuurfilms die talloze kijkers aan het beeldscherm gekluisterd houden. Niet zo verwonderlijk, want het zwarte continent herbergt een verbluffende veelvoud aan prachtige wilde dieren. Marcherende olifanten en statige giraffen die tegen de achtergrond van de langzaam ondergaande zon en onder de scharlaken sluier van het avondrood aan de horizon voorbijtrekken, woeste leeuwen, de stampende hoeven van immense buffelkuddes of de behoedzame sluipgang van de enigmatische luipaard. Het zijn allemaal beelden die in het geheugen of de verbeelding van de natuurminnende safariliefhebber staan gegrift.

‘Africa’s Outsiders’ is een originele documentaire die zich vooral richt op een aantal natuurlijke buitenbeentjes. De hagelwitte leeuw Kito, de gele krokodil Okah en de witte baviaan Senga zijn de hoofdrolspelers die dit epos dragen. Doordat deze jonge dieren de gebruikelijke, soortgebonden schutkleuren missen, is de toch al met gevaren bezaaide weg naar volwassenheid voor hen helemaal een veeleisende queeste. Jagen met een spierwitte of gele huidskleur is immers geen gemakkelijke opgave, terwijl de witte baviaan Senga natuurlijk sneller de aandacht van roofdieren trekt. Bovendien zorgt pigmentgebrek ervoor dat deze juveniele aap veel te lijden heeft van de vaak verschroeiend hete Afrikaanse middagzon. Huidziekten liggen doorlopend als gevaarlijke sluipmoordenaars op de loer. Buiten de belangrijkste protagonisten, trekken nog verscheidene wonderlijke creaties van Moeder Natuur aan het oog van de kijker voorbij. Een roze nijlpaard, zwarte impala’s en panters, de edele, met een bekoorlijk ogend strepenpatroon uitgeruste koningscheeta en een albinostekelvarken zijn een paar opzienbarende voorbeelden.

Wat gelijk opvalt, is de innovatieve verhaalvorm waarin de makers deze vertelling hebben gegoten. Het verhaal wordt uit de doeken gedaan in de vorm van een fabel. De Afrikaanse verteller Sello Maake Ka-Ncube strooit geregeld met interessante anekdotes die het ontstaan en uiterlijk van de diverse dieren verklaren. Veel van deze verhalen zijn afkomstig uit de rijke narratieve traditie van traditionele volkeren als de San-bosjesmannen of de Zuid-Afrikaanse Zoeloes. Zo leren we bijvoorbeeld dat de in de film opgevoerde dieren in Afrika vaak gezien worden als boodschappers van de Schepper, waarbij de witte mannetjesleeuw geldt als de soevereine heerser over het dierenrijk. Geen natuurlijke verschoppelingen, maar speciaal uitverkoren afgezanten dus. Deze mythologische verhalen worden vermengd met de meer wetenschappelijk getinte informatie over de verschillende dieren die de revue passeren. De warme vertelstem, de haarscherpe, kleurrijke beelden en de kruisbestuiving tussen fabel, wetenschap, drama, tederheid en een vleugje antropomorfisme, zorgen ervoor dat de lotgevallen van de dierlijke hoofdrolspelers je na aan het hart komen te liggen. De prijzen die ‘Africa’s Outsiders’ in 2007 op het International Wildlife Film Festival in ontvangst mocht nemen voor de originaliteit van het script en de vertelling, hebben de makers dan ook dik verdiend.

‘Africa’s Outsiders’ is een meeslepende natuurfilm die je deelgenoot maakt van het lot van de verschillende buitenbeentjes die zo nu en dan het levenslicht zien. Bovendien wordt de schoonheid en diversiteit van de Afrikaanse dierenwereld in deze documentaire eens vanuit een totaal andere invalshoek benaderd. Prachtige beelden en een innovatieve verhaallijn versmelten eendrachtig tot een fraaie natuurfilm.

Frank Heinen

Waardering: 4