Afterschool (2008)

Regie: Antonio Campos | 107 minuten | drama | Acteurs: Ezra Miller, Byrdie Bell, Rosemarie DeWitt, Christopher McCann, Paul Sparks, Addison Timlin, Jeremy Allen White, Lee Wilkof, Michael Stuhlbarg, Harrison Lees, Paul Lucenti, Anna Maliere, Danielle Baum, Emory Cohen, Kathryn Furrow-Zacharski, Dariusz M. Uczkowski, Gary Wilmes

Toen George Orwell in 1949 één van zijn bekendste boeken (Nineteen Eighty-Four) schreef, had hij het nog niet eens zo bij het verkeerde eind. Overal camera’s die niets ontgaat en die alles filmen wat je doet. Waar Orwell wellicht geen rekening mee had gehouden, is dat met de opkomst van internet en YouTube de jeugd zelf degene is die alles vastlegt. Regisseur Antonio Campos laat met ‘Afterschool’ zien wat de digitalisering en toename van exhibitionisme en voyeurisme met de maatschappij en in het bijzonder met de jeugd doet. En stelt het enorm toegenomen gebruik van internet als nieuw medium aan de kaak. Bigbrother is watching you, but YouTube sees more…

In 2008 debuteerde de toen 25 jarige New Yorker, Antonio Campos, met zijn film ‘Afterschool’ op het Cannes Filmfestival. Maar de oorsprong van Campos eerste feature film ligt al in 2001, nog voordat YouTube bestond. In de laatste jaren van de middelbare school verliest Campos in korte tijd twee kennissen. Hierdoor ontstond er bij de getroebleerde tiener een fascinatie voor de eindigheid van het leven. Hij had in zijn tienertijd al meerdere korte films gemaakt. Maar Campos wilde meer en schreef het scenario voor een langere film over een jongen die de dood van dichtbij meemaakt en hier vervolgens worstelt met de thema’s leven en dood.

‘Afterschool’ draait om Robert (Ezra Miller), een onzekere en ietwat nerdige puber die in de onderbouw van een Amerikaanse elite kostschool zit. Op school wordt alles uit de kast getrokken om tieners in het gareel te houden, maar wat er na schooltijd (afterschool) gebeurt, is van veel grotere invloed op de tieners. In tegenstelling tot zijn sportieve kamergenoot brengt Robert het grootste gedeelte van zijn vrije tijd door met het kijken van verontrustende YouTube filmpjes waarin seks, geweld, dood en verderf zijn favoriete thema’s zijn. Miller, die in ‘Afterschool’ zijn debuut maakt, vertolkt deze rol op een geweldige manier. Met een mysterieuze blik in zijn ogen weet hij je in de film te trekken en de spanning enorm goed vast te houden. Dit is een behoorlijke prestatie want het camerawerk in ‘Afterschool’ is grotendeels erg statisch. Het lijkt net alsof iemand vergeten is de webcam op zijn laptop uit te zetten en je als kijker toevallig getuige bent van alles wat er zich binnen de schoolmuren afspeelt. Dit YouTube-effect is juist wat de film nog spannender maar ook geloofwaardiger maakt. Het is alsof je schaamteloos zit mee te gluren naar de mooie maar vooral ook minder mooie zaken van het leven, dat wat iedereen op YouTube dagelijks kan doen. Al snel bekruipt je het gevoel dat je dingen te zien krijgt die je eigenlijk niet had mogen zien.

Dit is exact wat Robert ook overkomt. Wanneer hij met zijn digitale camera aan het rommelen is voor een naschoolse cursus die hij volgt, filmt hij per ongeluk de dood van de überknappe en populaire Talbert-tweeling. Dit zorgt voor grote commotie op de vooraanstaande school. Al snel wordt duidelijk dat experimenteren met drugs van slechte kwaliteit een rol speelde bij de dood van de meiden. Een ongelukje volgens het schoolhoofd, maar ondertussen lijkt Robert als enige getuige iets verborgen te houden. En dat is nu net één van de weinige dingen die niet elektronisch is vastgelegd. YouTube is watching you, but doesn’t see everything.

Al met al is ‘Afterschool’ een film die, zoals de filmposter duidelijk laat zien, de twee kanten die ieder mens heeft in beeld brengt. Iedereen heeft iets in zich met een duister randje. Het ligt er maar net aan of datgene wat op je pad komt het aan de oppervlakte brengt. Robert is aan de ene kant een hele normale en bijna stereotype tiener, maar hij lijkt door de invloed van YouTube steeds meer te ontsporen. Er wordt wel eens gezegd dat de nieuwe media een zegen is, maar na het zien van ‘Afterschool’ krab je je nog wel een keertje achter je oor als je op internet surft.

Phileau Mey

Waardering: 4

Bioscooprelease: 27 mei 2010