Aladdin (1992)

Regie: John Musker, Ron Clements | 87 minuten | muziek, animatie, komedie, familie, fantasie | Originele stemmencast: Scott Weinger, Robin Williams, Linda Larkin, Jonathan Freeman, Gilbert Gottfried, Douglas Seok, Bruce Adler, Frank Welker

‘Aladdin’ is Disneys 31e avondvullende animatiefilm. De film is gebaseerd op het verhaal Aladdin en de Wonderlamp uit Duizend-en-een-Nacht, een verzameling van ongeveer 200 volksvertellingen en sprookjes uit de Indiase, Perzische en Arabische cultuur. Tegenwoordig zullen mensen bij de naam Aladdin waarschijnlijk eerder denken aan de hit A Whole New World (Een Nieuw Begin) dan aan ene Sheherazade die door verhalen te vertellen haar huid redt. Componist Alan Menken ontving voor Disneys ‘Aladdin’ dan ook een Oscar voor Beste Lied (A Whole New World) en een Oscar voor Beste Muziek.

Meezingen met ‘Aladdin’ is zeker vermakelijk, maar daar stopt de pret niet. Grote troef in de film is de sympathieke Geest. De stem van de Geest werd in de Engelse versie ingesproken door Robin Williams, wiens komedietalent gelukkig vele malen groter is dan zijn zangtalent. De animators van de Geest hebben het druk gehad, want als een complexe Barbapapa verandert hij voortdurend van vorm: van een roze konijntje tot Arnold Schwarzenegger!

Zoals van Disney mag worden verwacht is ook ‘Aladdin’ niet alleen een feestje voor oren en lachspieren, maar ook voor het oog. Glen Keane is de ontwerper van Aladdins uiterlijk. Aladdin schijnt een mengelmoesje te zijn van Tom Cruise, Michael J. Fox en rapper M.C. Hammer. De tekenaar van prinses Jasmine Mark Henn tekende eerder Belle (‘Belle en het Beest’) en Ariel (‘De Kleine Zeemeermin’). Personages creëren kunnen de mensen van Disney wel, de echte uitdaging bij deze film was het scheppen van een Arabische droomwereld. Perzische miniaturen en Arabische schrijfkunst werden bestudeerd en verwerkt in de film. Ene Rasoul Azadani maakte in zijn geboorteplaats Ispahan meer dan 1800 foto’s van 15e eeuwse gebouwen en interieurs en al deze foto’s dienden als inspiratiebron. Het resultaat is inderdaad sprookjesachtig. Als je de film al vele malen gezien hebt is het misschien interessant om erop te letten hoe er gebruik wordt gemaakt van kleur. De kleuren worden namelijk helderder en contrastrijker naarmate het verhaal spannender en ontroerender wordt. Voor de aardige karakters zijn de zogenaamde koude kleuren gebruikt (blauw en groen) en voor de slechteriken warme kleuren (rood, oranje, goud). Dat jullie het maar weten.

In Disneyfilms uit het hoofdpersonage vaak na ongeveer een kwartier een wens. Ariel wilde bij de mensen zijn, Simba wilde koning zijn en Aladdin wil graag een luizenleventje in het paleis. En Disney zou Disney niet zijn als die wens niet uit zou komen, na de nodige tegenslag natuurlijk. Disney heeft er een handje van om klassiekers en lugubere sprookjes te veranderen in vrolijke kinderverhalen, waaruit alle subversieve elementen zijn verwijderd (geen bloedende voetjes voor Assepoesters zusjes) en het goede uiteindelijk altijd het kwade overwint (geen dode Esmeralda in de klokkenluider). Dat mogen sommigen dan escapisme noemen, het resultaat is altijd weer geweldig. Met vakmanschap creëert Disney dromen en ‘Aladdin’ is daar één van.

Emy Koopman

Waardering: 4

Bioscooprelease: 25 november 1993
Blu-ray-release: 20 maart 2013