Analyze This (1999)

Regie: Harold Ramis | 103 minuten | komedie, misdaad | Acteurs: Robert De Niro, Billy Christal, Lisa Kudrow, Chazz Palminteri, Kresimir Novakovic, Bart Tangredi, Michael Straka, Joseph Rigano, Joe Viterelli, Richard C. Castellano, Molly Shannon, Max Casella, Frank Pietrangolare, Kyle Sabihy, Bill Macy

“I can’t be Fredo!”, reageert maffiabaas Robert De Niro op zijn psychiater als deze van hem gedroomd heeft in een rol van ‘The Godfather’. Het is slechts een van de vele knipogen naar het serieuzere werk van De Niro die de film ‘Analyze This’ rijk is. Het veelgeprezen maffiagenre op de hak nemen, je moet maar durven. Regisseur Harold Ramis (bekend van ‘Ghostbusters’, ‘Little Shop of Horrors’ en het fantastische ‘Groundhog Day’) waagde het erop. Voor zijn film ‘Analyze This’ kreeg hij de medewerking van een reeks topacteurs. Met name het contracteren van raskomediant Billy Christal en Robert De Niro, de man die haast vergroeid is met het maffiagenre maar tevens over komisch talent blijkt te beschikken, bleek een gouden greep.

In ‘Analyze This’ speelt De Niro de gangsterbaas Paul Vitti, wiens vader in 1957 voor zijn ogen doodgeschoten werd, vlak voor de grootste gangsterbijeenkomst tot dan toe. Ruim veertig jaar later wordt er weer zo’n bijeenkomst georganiseerd en ook nu is er weer een moord gepleegd, dit keer op ene Dominic. Vitti wil de dader ontmaskeren, maar krijgt last van paniekaanvallen en huilbuien. Kortom: hij staat op het punt van instorten. Vitti roept de hulp in van psychiater Ben Sobol, die op het punt staat te trouwen met Laura. Aanvankelijk dringt Vitti alleen nog maar voor op Bens praktijk, maar later wordt Ben gekidnapt uit een hotel en tijdens de eerste huwelijksceremonie wordt hij getrakteerd op een lijk dat van tien hoog in de gigantische bruidstaart beland. Met andere woorden: Vitti eist zijn tijd volledig op. Zo krijgt Ben niet alleen problemen met zijn verloofde, maar ook met de FBI, die hem aanziet voor een hoge gangsterpief, en laten we niet vergeten met Vitti’s vijanden, die hem het liefst dood zien!

De plot van de film is flinterdun, maar dat mag de pret niet drukken. Dat de film zo goed is dankt hij – behalve aan het met het heerlijke humor doorspekte scenario – vooral aan het acteerwerk. Billy Crystal speelt zijn beste rol ooit als psychiater in een wereld die hij alleen van de film kent. De Niro is beurtelings angstaanjagend en aandoenlijk als getormenteerde maffioso die in een proces van persoonlijke groei verwikkeld raakt. Ook de meeste bijrollen worden uitstekend ingevuld. Mensen als Joe Viterelli (die de rol van Vitti’s bodyguard Jelly speelt) en Chazz Palminteri (Vitti’s concurrent Sindone) hebben hun sporen in het misdaadgenre ruimschoots verdiend en zijn ook in deze komedie zalig om naar te kijken. Alleen Lisa Kudrow (Phoebe uit ‘Friends’) als Bens liefje Laura komt niet goed uit de verf. Zij kan in principe maar één kunstje en dat gaat op den duur vervelen.

Wie eens een avondje lekker wil lachen kan prima ‘Analyze This’ gaan kijken. Na het zien van ‘Analyze This’ ziet de wereld er tijdelijk net iets mooier en sympathieker uit dan daarvoor. Dat effect heeft alleen een film met een hart en niet een vrijblijvende wegwerpkomedie.

Patricia Smagge

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 12 augustus 1999