Basic (2003)

Regie: John McTiernan | 98 minuten | drama, thriller | Acteurs: John Travolta, Connie Nielsen, Samuel L. Jackson, Timothy Daly, Giovanni Ribisi, Brian Van Holt, Taye Diggs, Dash Mihok, Cristián de la Fuente, Roselyn Sanchez, Harry Connick Jr., Georgia Hausserman, Margaret Travolta, Dena Johnston, Nick Loren, Cliff Fleming, Steven Maye, Jonathan Rau, Timothy S. Wester, Chris Byrne, Curtis Ricks, Charles L. Fails

‘Basic’ is een film waarbij de kijker constant op het verkeerde been gezet wordt. Maar niet op een goede, ‘Usual Suspects’ achtige manier, waarbij de conclusie onverwacht is en als een moker aankomt, omdat het scenario je te slim af was. Bij ‘Basic’ daarentegen, wordt er een spelletje gespeeld dat verdacht veel lijkt op balletje-balletje. Telkens als de suggestie gewekt onder welke koker het het balletje (de ware toedracht) verstopt is, blijkt dat door allerlei schijnbewegingen (onnodige plotwendingen) toch niet het geval.

Wie probeert om het plot en de verschillende versies die verteld worden van dezelfde gebeurtenis te volgen, komt uiteindelijk bedrogen uit en zal tot het besef komen dat het eigenlijk allemaal niet van belang was, al die oplettendheid.

Daardoor wordt de kijker afgescheept met een onbevredigd gevoel en denkt dat de film wel afgelopen zal zijn. Dan blijkt helemaal aan het slot dat het tenslotte tóch weer anders in elkaar stak. Heel vermoeiend en onnodig, want de film had zoveel meer kunnen zijn. De elementen om hier een sprankelende actiefilm/moordmysterie van te maken zijn zeker aanwezig.

Regisseur McTiernan heeft zijn sporen qua actie wel verdiend, met films als ‘Predator’, ‘Die Hard’ en ‘The Hunt for Red October’ op zijn cv. Helaas staan er ook missers als ‘Rollerbal’ en ‘Last Action Hero’ op. Af en toe is de film wat donker en is niet altijd duidelijk wat zich precies afspeelt, maar dat zal vast wel de bedoeling zijn geweest. Een spannende sfeer wordt in elk geval wel degelijk gecreëerd en het ontrafelen van wat er nu precies met de verdwenen soldaten is gebeurd en of Travolta zelf eigenlijk wel te vertrouwen is, wordt adequaat opgezet.

Travolta, die er eindelijk weer eens afgetraind uitziet, heeft een leuke hoofdrol als rap pratende ondervrager. Het gebekvecht met Nielsen, als de graag stoer overkomende militair, is ook bijzonder amusant. Acteerkanon Jackson als sadistische drilsergeant is ook lekker op dreef en is altijd een genot om naar te kijken. Van Holt houdt zich goed staande als de enige niet zwaargewonde overlevende van de mysterieuze gebeurtenissen in het oerwoud tegenover het verbale geweld dat Travolta op hem loslaat. Ribisi speelt weer eens een jankerig typje, maar heeft wel een paar aardige momenten vanuit zijn ziekenhuisbed om nog grotere verwarring te stichten. Zanger/acteur Connick jr. is gluiperig als onbetrouwbare arts en het blijft lang onduidelijk welke kant commandant Daly nu uit wil met het officiële onderzoek. De ingrediënten zijn er wel degelijk, maar het is het scenario dat deze film de nek omdraait. Naarmate de film verder vordert, zakt de belangstelling voor wie nu precies wie probeert te belazeren en waarom er een aantal soldaten verdwenen zijn, behoorlijk weg. De uiteindelijke ontknoping zal maar weinig enthousiasme meer teweeg brengen.

Hans Geurts

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 21 augustus 2003