BBC Earth – De ijsbeer en zijn Noordpool – Polar Bears: Spy on the Ice (2010)

Regie: John Downer | 100 minuten | documentaire | Voice over: David Tennant

In BBC-miniserie ‘Polar Bears: Spy on the Ice’ (De ijsbeer en zijn Noordpool) wordt gebruik gemaakt van een nieuwe generatie spy-cams om het dagelijkse doen en laten van een groep ijsberen vast te leggen. Iceberg-cam, snow-cam, drift-cam, blizzard-cam en snowball-cam doen gezamenlijk hun uiterste best om de kijker intieme beelden voor te schotelen. Plaats van handeling: het hoog-arctische gebied de Svalbard archipel, halverwege de Noordkaap van Noorwegen. De camera’s zijn voorzien van de meest geavanceerde technische snufjes, zodat zij de kou en andere extreme omstandigheden zouden moeten kunnen doorstaan. Waar de makers van deze hoogwaardige camera’s echter geen rekening mee gehouden hebben is de nieuwsgierigheid van de onderwerpen die de camera’s filmen. De ijsberen zijn moeilijk voor de gek te houden: hoezeer zo’n snowball-cam ook lijkt op een sneeuwbal, het imposante dier heeft al lang door dat het ding er gewoon niet hoort. Regelmatig worden we dan ook getrakteerd op beelden van een zeer dichtbij komende ijsbeer, die de camera besnuffelt, met zijn poot “schoonveegt” of die met het ding speelt. Met alle mogelijke, bijzonder kostbare, gevolgen van dien.

We volgen verschillende ijsbeerfamilies. Een moeder met een ijsbeerpup wordt gadegeslagen als zij voor het eerst na de geboorte de witte wereld betreden. In tegenstelling tot een ander jong gezinnetje dat bestaat uit een ijsbeermoeder met twee jonkies, weten zij het eiland niet te verlaten. Dat is slecht nieuws, want nu moeten ze hier zien te overleven, terwijl er maar weinig voedsel voorhanden is. De moederbeer moet alles op alles zetten om aan voldoende energie te komen voor haarzelf en haar kindje. Ze jaagt – tevergeefs – op een walrus, eet gras en probeert een voedzame maaltijd samen te stellen uit eieren en vogels. Ondertussen heeft ze best door dat er iets raars aan de hand is met die gek bewegende camera’s.

Ook het andere groepje wordt gefilmd. Hoewel deze moeder wel op tijd was om naar het Noorden te trekken, zien ook deze ijsberen zich voor de moeilijke opdracht geplaatst om iets eetbaars te vinden. We zien hoe er onder ijsberen niet moeilijk gedaan wordt over diefstal: het hoofdgerecht dat door één mannetjesijsbeer is gevangen wordt doodleuk door deze moeder samen met haar kleintjes verorberd, wanneer deze even niet oplet.

‘De ijsbeer en zijn Noordpool’ is een knap gefilmde documentaire, maar het ontbreekt een beetje aan een spanningsboog. Natuurlijk zijn de beelden aantrekkelijk, vooral de kleine ijsbeertjes zorgen voor vermaak en vertedering. Toch bekruipt de kijker, vooral in de tweede aflevering, een gevoel van verveling. De voice-over van David Tennant voegt niet altijd even veel toe. De opnamen zijn, hoewel zonder meer vakkundig gemaakt, af en toe een tikje eentonig en langdradig. Desondanks is ‘De ijsbeer en zijn Noordpool’ dankzij de unieke, intieme scènes wel een kijkbeurt waard voor de natuurliefhebbers, het liefst verspreid over meerdere dagen.

Monica Meijer