Beperkt Houdbaar (2007)

Regie: Sunny Bergman | 55 minuten | documentaire

Uiterlijk vertoon lijkt steeds belangrijker te worden in onze cultuur. Iemand mag er niet meer normaal uitzien maar moet er perfect uitzien. Vrouwen moeten op z’n minst lijken op de modellen in de bladen of in ieder geval een poging doen om er op te lijken. Iemand die gewoon zichzelf is en er uitziet als een normale vrouw hoort er tegenwoordig niet meer bij. Dit is de basis van de film ‘Beperkt Houdbaar’ van Sunny Bergman die behalve dat ze achter de camera werkt ook haar gezicht laat zien aan de kijker en ons vertelt hoe zij hierover denkt.

Om grondig onderzoek te doen naar de invloed van de eisen aan uiterlijk die de maatschappij tegenwoordig stelt bezoekt Sunny Bergman niet alleen de hoofdredacteuren van enkele glossy bladen en een schoonheidsbeurs, ook gaat zij zichzelf overleveren aan een consult bij de bekende plastische chirurg Dr. Matlock in Los Angeles. Deze scène is meteen het indrukwekkendste deel van de film, omdat hier pas echt duidelijk wordt hoe extreem de plastische chirurgie tegenwoordig is en hoe ver mensen gaan om er perfect uit te zien. Als Sunny zelf voor de chirurg gaat staan met de vraag of ze er mooi uitziet en wat er aan haar verandert zou kunnen worden komt dr. Matlock niet bepaald met een bevredigend antwoord. Hij geeft haar zo een opsomming van een stuk of tien operaties die hij bij haar zou kunnen uitvoeren. Hij zegt dit alsof hij niet begrijpt waarom ze dat nog niet eerder heeft gedaan. Niet echt bevorderend voor je zelfbeeld dus, maar dit is hoe de wereld tegenwoordig in elkaar zit.

Mensen die operaties op televisie niet fijn vinden om naar te kijken kunnen deze film ook beter overslaan. Want zien hoe een vagina-operatie waarbij de binnenste schaamlippen kleiner worden gemaakt eruit ziet is niet prettig. En dat is dan nog zacht uitgedrukt. Ook wordt in deze film getoond hoe een foto bewerkt wordt voordat hij in een tijdschrift geplaatst wordt. Geen wonder dat veel meisjes onzeker worden als ze deze bladen lezen. Niemand ziet er werkelijk zo uit als op de foto maar jonge meisjes spiegelen zich hier wel aan. Presentatrices die boven de 25 zijn gebruiken vrijwel allemaal botox. Of ze doen hun uiterste best om hun voorhoofd niet te bewegen zodat het fronsrimpeltje niet zichtbaar is. Als Sunny bij een arts op een beurs vraagt of het bij haar ook nodig is vraagt hij haar om even boos te kijken en verbaasd. Dan ziet hij inderdaad een klein rimpeltje dat ze weg zou kunnen laten halen. Maar even serieus. Heeft niet iedereen een rimpeltje als hij of zij boos kijkt? Dat hoort toch bij de menselijke uitdrukking? Wat is er mis mee om gewoon menselijk en naturel te zijn?

Dat deze hype rond uiterlijkheden moet veranderen voordat het echt dramatische vormen aanneemt is duidelijk. Hiermee heeft Sunny Bergman zeker gelijk maar of haar bedoelingen met deze film geslaagd zijn valt te betwijfelen. Ze laat hiermee in ieder geval duidelijk zien dat het uit de hand loopt en dat sommige dingen echt extreem zijn, maar is deze film niet een beetje een kwestie van slapende honden wakker maken? Jonge meisjes die deze film zien kunnen hier ook onzeker van worden en misschien worden ze zelfs alleen maar op ideeën gebracht. En dat kan toch niet de bedoeling zijn. Het initiatief van deze film is goed, het verhaal is erg leuk gebracht, zeker omdat Sunny Bergman zichzelf ook zeer kwetsbaar opstelt. Of het doel is bereikt zullen we nog even moeten afwachten. Laten we het hopen. Dan kunnen de mensen weer gewoon zichzelf zijn in plaats van dat we allemaal rond gaan lopen als kopieën van fotomodellen en allemaal op elkaar gaan lijken. De wereld is tenslotte een stuk mooier met echte mensen erin.

Eveliene Sanders