Brothers – Brødre (2004)

Regie: Susanne Bier | 110 minuten | drama, oorlog | Acteurs: Ulrich Thomsen, Connie Nielsen, Nikolaj Lie Kaas, Sarah Juel Werner, Rebecca Logstrup, Bent Mejding, Solbjorg Hojfeldt, Niels Olsen

De Deense regisseuse Susanne Bier had in 2002 met ‘Open Hearts’ (‘Elsker dig for evigt’) een groot internationaal succes te pakken. Het was een in dogmastijl gedraaid melodrama, dat opviel door fantastisch acteerwerk en zeer realistische, intens emotionele scènes. Biers nieuwste film ‘Brødre’ is niet volgens de Dogmaregels gemaakt maar de impact is er niet minder om. Een zeldzame film, waar je beslist niet vrolijk van wordt maar die je tegelijk nooit had willen missen.

Afgaand op de titel zou ‘Brødre’ moeten gaan over broers, maar waar hij in feite over gaat is de vervreemding van een getraumatiseerd militair en de problemen die dat aan het thuisfront met zich meebrengt. De kracht van de film is dat je als toeschouwer kunt meeleven met het gezin maar ook met slachtoffer Michael. Nadat we getuige zijn geweest van zijn trauma (en wat voor trauma) begrijpen we de staat van ontreddering waarin hij vanaf dat moment verkeert. Tegelijk weten we dat er voor dergelijke problemen geen eenvoudige oplossingen bestaan.

Net als in ‘Open Hearts’ wordt de film gedragen door geweldige acteerprestaties. Ulrik Thomsen (‘Festen’) speelt Michael, de geslaagde beroepsmilitair die door het trauma een gevangene van zijn eigen sombere gedachten wordt. Nikolaj Lie Kaas is broer Jannik die een tegenovergestelde metamorfose ondergaat, en ook hij speelt overtuigend. Dan zijn er nog Conny Nielsen als Michaels echtgenote en twee talentvolle kindactrices, de schattige dochtertjes die zwaar te lijden hebben onder het juk van hun teruggekeerde vader. Ook de bijrollen worden prima vertolkt.

Ondanks die acteerprestaties en ondanks het feit dat ‘Brødre’ een zeer geslaagde film is geworden, haalt hij het niet bij zijn magnifieke voorganger. Dit ligt voornamelijk aan het scenario, dat net niet volledig is uitgebalanceerd. Twee uur van hooglopende emoties zal voor menig kijker iets teveel van het goede zijn. Uiteraard leent het onderwerp zich niet voor luchtige grappen of hilarische scènes, maar een afwisseling van intense en iets minder intense momenten zou uiteindelijk beter hebben gewerkt. Nu voel je je als een bokser die twaalf ronden lang murw wordt gebeukt en bijna opgelucht de knock-out ondergaat.

Het bekijken van ‘Brødre’ is al met al geen vrolijke aangelegenheid. In vergelijking met deze film was ‘Festen’ een gezellig familiefeestje en ‘Open Hearts’ een aardige relatieklucht. De scènes in het gevangenkamp zijn behoorlijk heftig en het drama dat zich daarna ontvouwt is topzwaar. Tegelijk is ‘Brødre’ een urgente film geworden, met een thema dat zeer actueel is. Had het verhaal van de teruggekeerde militair in de kranten gestaan, dan zou een gemiddeld lezer de schouders ophalen en snel overgaan tot de orde van de dag. Susanne Bier heeft met deze productie op aangrijpende wijze het drama achter een dergelijk bericht verbeeld. Alleen al daarom verdienen film en maakster alle lof.

Henny Wouters

Waardering: 4

Bioscooprelease: 17 maart 2005