Buried (2010)

Regie: Rodrigo Cortés | 94 minuten | thriller | Acteurs: Ryan Reynolds, Robert Paterson, José Luis García Pérez, Stephen Tobolowsky, Samantha Mathis, Warner Loughlin, Ivana Miño, Erik Palladino, Heath Centazzo, Joe Guarneri, Anne Lockhart, Michalla Petersen, Judy Reyes, Michelle Hurd

In ‘Buried’ werkt de Amerikaanse vrachtwagenchauffeur Paul Conroy (Ryan Reynolds) in Irak mee aan de wederopbouw van het land. Na een aanval door Irakese rebellen op een vrachtwagentransport wordt hij wakker in een doodskist, hij is levend begraven. Met alleen een aansteker en een mobiele telefoon moet Conroy proberen zichzelf te bevrijden.

Om de waardering maar vast weg te geven: ‘Buried’ is een meesterlijke film vol spanning, met magistraal spel van de enige acteur in beeld: Ryan Reynolds. De film werd bekroond als ‘Beste Europese Fantastische Film 2010′ en won de Gouden Méliès. En terecht: ‘Buried’ is een film die nog lang in je poriën blijft zitten.

De film start met een zwart scherm, je hoort de ademhaling van Conroy, hij is zich niet bewust waar hij is. Dan beweegt hij en stoot zijn hoofd keihard tegen een houten wand. Hij tast in het donker om zich heen, vindt zijn Zippo aansteker. In het vlakkerende licht van het vlammetje raakt Conroy zich bewust van zijn situatie, hij is levend opgesloten in een doodskist. De film speelt zich vervolgens af in de kleine ruimte van die doodskist, terwijl Paul zich probeert te bevrijden. In die kist hebben zijn ontvoerders ook een mobiele telefoon achtergelaten. Zijn kist zit net diep genoeg onder de grond om daar nog een zwak signaal te hebben. Contact met de buitenwereld is nog mogelijk, die telefoon zal een uiterst belangrijke rol in dit verhaal gaan spelen. Hem resteert weinig tijd, zijn zuurstofvoorraad is beperkt en de accu van de telefoon raakt steeds verder leeg.

Paul probeert via de telefoon contact te zoeken met de Amerikaanse overheid en komt terecht in een mallemolen van vragenstellers die eerst een bureaucratisch vragenlijstje willen afwerken. Paul weet uiteraard niet waar hij zit, raakt in paniek als hij zich zijn lot steeds meer realiseert en gaat hyperventileren (waardoor zijn zuurstofvoorraad nog sneller opraakt). Als hij zijn werkgever belt, geeft deze snel de situatie door aan een bevrijdings taskforce. Die zoekt razendsnel telefonisch contact en zegt toe hem te vinden en te bevrijden. Zij geven aan gijzelaars al vaker met succes te hebben bevrijd.

Acties komen op gang, maar spreekt iedereen wel de waarheid? In de verhaallijn zitten fraaie, maar tegelijkertijd ook uiterste cynische verwikkelingen naar politieke verhoudingen en opstellingen van een opportunistische werkgever, waarbij het niet altijd duidelijk is wie nu precies welk belang dient en of het bevrijden van Paul wel voor iedereen voor op staat. Paul realiseert zich dit steeds meer, maar zit gevangen in zijn doodskist, terwijl de tijd doorloopt. Tegelijkertijd wordt door zijn ontvoerders de druk verder op hem opgevoerd. Zij bellen hem ook en geven aan hem vrij te willen laten tegen een hoog losgeld. Paul ondervindt dat de Amerikaanse overheid niet bereid is mee te werken aan losgeldbetaling, waarmee zijn lot beslist lijkt. Hij moet die overheid onder druk zetten, waarvoor hij alleen die telefoon kan gebruiken. Dramatische ontwikkelingen gaan door …

De dialogen in de film zijn ijzersterk, Pauls wisselende stemmingen zijn fabelachtig verwoord, maar ook zijn zeer indringende gesprekken met zijn contactpersoon bij de task force bevrijding en met zijn ontvoerders dringen door tot in je ziel en laten je niet los. Het scenario is ingenieus opgebouwd en valt te betitelen als het ondergaan van een nachtmerrie. Het verhaal ontvouwt zich zorgvuldig en – hoe tegenstrijdig dit ook mag klinken in de beperkte ruimte van een doodskist – zeer wisselend. De tijdsdruk waar Paul voortdurend onder staat neemt toe en de spanning wordt niet alleen voortdurend vastgehouden, maar steeds verder opgevoerd door weer nieuwe elementen in zijn toch al zeer benarde situatie.

De manier waarop het verhaal en de hoofdpersoon van stemming wisselt is subliem uitgewerkt: van bezorgdheid naar paniek, wanhoop, kalmte, berusting, verzet, ontkenning, hoop, verdriet, lijden, gitzwarte humor, uitputting, pijn en vermoeidheid….. Het verhaal heeft vele emotionele wendingen die je ook als kijker raken, je ondergaat de stemmingen van Paul Conroy als het ware zelf.

Het camerawerk is indrukwekkend en zit Ryan Reynolds in die kleine ruimte uiteraard dicht op de huid. Regelmatig staat het beeld op zwart als het vlammetje van de aansteker weer uit gaat. Het effect is beklemmend, ontspannen afstandelijk naar deze film kijken is gewoonweg onmogelijk. Regisseur Rodrigo Cortes heeft niet gemikt op goedkope en makkelijke shockeffecten, kwaliteit van acteren en scenario staat voorop. Je zit aan je stoel genageld en waant je Paul Conroy zelf. Een fenomenale acteer- en regieprestatie!

‘Buried’ is geen film om even gezellig en ontspannen naar te gaan kijken, maar als je van spanning houdt, dan is dit een niet te missen cinematografische parel. Zenuwslopend en ijzingwekkend, een magistrale thriller die niet snel overtroffen zal worden. Ab-so-lu-te topper!

Rob Veerman

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 25 november 2010