Canvas (2006)

Regie: Joseph Greco | 101 minuten | drama | Acteurs: Joe Pantoliano, Marcia Gay Harden, Devon Gearhart, Sophia Bairley, Marcus Johns, Antony Del Rio, Brandon Agan, Nicholas Alexander, Irene B. Colletti, Steve DuMouchel, Bill Erfurth, Roshawn Franklin, Matthew T. Gitkin, Paul Lasa, Emma Lockhart, Owen Miller, Sandra Milliner, Griffin Miner, Danny Rawley, Casey Travers, Julie Upton, Tim Ware, Mandy Moseley

Joseph Greco groeide op met een schizofrene moeder. Zijn jeugd kenmerkt zich door moeilijke perioden. De ziekte van zijn moeder stond namelijk altijd centraal. Vooral in de pubertijd heeft Greco het daar erg lastig mee gehad. Het gezin stond voortdurend onder stress. Ook de relatie tussen Joseph en zijn vader leed eronder. Jaren later besloot Greco zijn ervaringen te verwerken tot een filmscenario. Omdat hij zelf ambities heeft als filmmaker – en omdat het verhaal hem zo na aan het hart gaat – besloot hij zelf plaats te nemen op de regisseursstoel. ‘Canvas’ (2006) is dan ook een bijzonder persoonlijk en ontroerend portret geworden over liefde die onder zware omstandigheden toch zegeviert. Een fantastische cast rond Joe Pantoliano en Marcia Gay Harden maakt van deze in potentie zoetsappige film een krachtig en hartverwarmend familiedrama.

Mary Marino (Marcia Gay Harden) heeft een verleden van psychische problemen. Om haar tienjarige zoontje Chris (Devon Gearheart) een onbezorgde tijd te gunnen heeft ze hem een tijdje naar haar zus in Alaska gestuurd. Het lijkt inmiddels weer goed te gaan met Mary, die haar angsten verwerkt door te schilderen. Als Chris weer thuis komt, gaat het al snel weer mis met Mary. Midden in de nacht krijgt ze een paniekaanval en haar man John (Joe Pantoliano) weet haar maar net op tijd te kalmeren. De volgende dag zet ze Chris voor schut voor zijn klasgenootjes. De jongen schaamt zich voor zijn moeder. Als ze weer een nachtelijke uitbarsting heeft, komt de politie haar halen. Mary wordt opnieuw in een inrichting opgenomen. John en Chris moeten het tijdelijk samen zien te rooien. John, die zielsveel van zijn vrouw houdt, is wanhopig op zoek naar afleiding en verwerkt zijn verdriet door zich te storten op hun gezamenlijke hobby: zeilen. Hij wil een boot maken, als verrassing voor Mary. Hij slaat echter door in zijn plannen en heeft niet door dat zijn zoontje hem harder nodig heeft dan ooit.

Sterk acteerwerk is de basis voor ‘Canvas’, maar het verhaal mag er ook zijn. Het autobiografische karakter van het script draagt voor een belangrijk deel bij aan de authenticiteit en overtuigingskracht van deze film. De situaties zijn letterlijk uit het leven gegrepen. De moeder die wat al te demonstratief haar liefde voor haar tienerzoontje betuigt, net als die indruk wil maken op een meisje. De obsessieve drang van vader om afleiding te vinden, waardoor de klasgenootjes van zoonlief reden hebben om aan te nemen dat na zijn moeder ook zijn vader gek is geworden. Centraal personage is Chris, verbluffend naturel gespeeld door de jonge Devon Gearheart. Waar andere kindsterretjes soms verzanden in gejengel en gebengel, toont Gearheart zich opmerkelijk volwassen. Het zijweggetje dat Greco met hem inslaat – hij maakt indruk op de meisjes door met een zelfgemaakt T-shirt op de proppen te komen, met een knipoog naar zijn moeder die hem leerde naaien – is origineel en leidt zeker niet af van waar het daadwerkelijk om draait: de complexe familierelaties.

Bijzonder verrassend is de bijdrage van Joe Pantoliano, een getalenteerde karakteracteur die voornamelijk bekend is als de meedogenloze gangster Ralphie Cifaretto uit de ijzersterke HBO-serie “The Sopranos”. In zijn rol als John Marino zal ‘Joey Pants’ menigeen verrassen. Zo liefdevol en integer zagen we hem nog nooit! Hoewel hij toch ook zijn momenten van frustratie kent, is John toch vooral een baken van rust in het woelige gezin Marino. De liefde die hij voor zijn vrouw voelt vormt het ware hart van ‘Canvas’. Pantoliano ontroert zonder melodramatisch of klef te worden. Zelfs de geprezen en gelouterde Marcia Gay Harden – die een Oscar won voor haar bijrol in ‘Pollock’ (2001) en drie jaar later werd genomineerd voor ‘Mystic River’ (2004) – moet het onderspit delven ten opzichte van haar tegenspeler. Zij neemt met name het eerste gedeelte van de film op haar ranke schouders, het deel waarin ze zich uit mag leven als de schizofrene en bij vlagen hysterische Mary – gelukkig zonder erin door te slaan. Een klusje waar deze ervaren actrice haar hand niet voor omdraait.

‘Canvas’ is een uitstekend verzorgd, lieflijk en intiem drama waarin vooral de acteurs de ruimte krijgen om te schitteren. Van Marcia Gay Harden verwacht je steevast een hoog niveau, maar Joe Pantoliano verrast in een rol die je niet zo gauw van hem verwacht. De rol van John Marino leverde hem volop lof en prijzen op, met name op de kleinere Amerikaanse filmfestivals. Ook de jonge Devon Gearheart overtuigt als de zoekende puber Chris die met zijn gevoelens worstelt. ‘Canvas’ is een integer drama waarin de liefde zegeviert, al wordt een wat al te happy end gelukkig bewust vermeden. Dit uitstekende speelfilmdebuut van Joseph Greco smaakt absoluut naar meer!

Patricia Smagge