Captain Kronos – Vampire Hunter (1974)

Regie: Brian Clemens | 88 minuten | actie, horror | Acteurs: Horst Janson, John Carson, Shane Briant, Caroline Munro, John Cater, Lois Daine, William Hobbs, Brian Tully, Robert James, Perry Soblosky, Paul Greenwood, Lisa Collings, John Hollis, Ian Hendry, WandaVentham, Susanna East, Stafford Gordon, Elizabeth Dear, Joanna Ross

In het begin van de jaren 70 van de twintigste eeuw raakte het publiek uitgekeken op de Draculafilms van de Hammer House of Horror studio’s en dus werd het tijd voor een andere aanpak. ’Captain Kronos – Vampire Hunter’ is een van de films die hiertoe gemaakt werden en waarin de nadruk zowel op horror als actie en humor ligt en waarbij ook diverse onvermoede of nooit vertoonde vampiereigenschappen aan het licht komen.

Hoewel in tal van vampierfilms het vampirisme zijn aantrekkelijke kanten heeft door de eeuwige jeugd en onsterfelijkheid die ermee onder handbereik liggen is dat hier niet het geval. In deze film heeft de vampier het voorzien op zowel de jeugd als de levenskracht van zijn slachtoffers waardoor deze snel verouderen en de geest geven zonder weer uit het graf op te staan. Het voordeel hiervan is dat door de meer dan ooit verderfelijke aard van het vampirisme een dreigende en duistere sfeer des te meer naar voren komt. Ook de verschillende soorten vampiers die er blijken te zijn dragen hieraan bij wanneer er ‘as many vampires as beasts of prey’ blijken te zijn, die ook nog op verschillende wijzen gedood moeten worden… ‘destroyed by hanging or decapitation, or fire or water or by other means…’. Ook blijken vampiers hier niet zonder meer bang te zijn voor crucifixen en door de ineffectiviteit van dit verdedigingsmiddel wordt de dreiging die er van de vampiers uitgaat op passende wijze vergroot.

Ook door de manier waarop en de regelmaat waarmee de vampier te werk gaat, en met name in de scènes in het bos waar zijn slachtoffers vallen, wordt het juiste effect bereikt: een goed opgeroepen en voortdurende onbehaaglijke sfeer door een in de achtergrond onzichtbare maar duidelijke kwaadwillende aanwezigheid. Wat hieraan met name bijdraagt is de cameravoering die hierbij gehanteerd wordt vanuit het gezichtspunt van zowel de vampier als van het slachtoffer zelf. De camera brengt herhaaldelijk slechts een deel van het verlaten landschap in beeld en hoewel de vampier zelf amper of niet in beeld verschijnt komt hiermee zijn dreiging op duidelijke en benauwende wijze tot stand. Ook zijn vermogen om zich in daglicht voort te bewegen, zich in een vleermuis te kunnen veranderen, zijn slachtoffers te kunnen hypnotiseren en in de omgeving op te kunnen gaan doen zijn verraderlijke aard en zijn schijnbare ongrijpbaarheid des te beter tot uiting komen. Daarnaast komt gedurende de hele film de nodige spanning tot stand doordat verschillende personen de revue passeren die stuk voor stuk een vampier zouden kunnen zijn, en daarmee lange tijd onduidelijk blijft vanuit welke hoek het gevaar te duchten is.

Naast de horror en spanning komen ook actie en humor in deze film aan bod. Dr. Marcus dreigt, uitzonderlijk genoeg, zelf een vampier te worden en in de manieren waarop geprobeerd wordt hem te doden zit, hoe macaber dan ook, de nodige humor verwerkt. Daarnaast beleeft Kronos de nodige confrontaties waarmee diverse actiescènes tot stand komen. Het zwaardgevecht waarin Kronos met het simpelste gemak met de dorpelingen afrekent kan weliswaar bijna niet knulliger in beeld gebracht worden, maar juist hierdoor heeft het wel zijn charme en komt het wel amusant over. Ook rekent Kronos in de kroeg overdreven flitsend af met drie bandieten, maar de bijna satirische westernachtige vormgeving hiervan maakt het wel des te geslaagder. Het slotgevecht tussen Kronos en een van de vampiers is echter hoe dan ook knap in elkaar gezet. Het is vormgegeven door William Hobbs, een meester op het zwaard, die voor tal van films is geraadpleegd aangaande de vormgeving van zwaardgevechten. Hobbs toont zich hier in de rol van vampier een waardig tegenstander en wel op een voor Kronos pijnlijke wijze. Ook de onkwetsbaarheid van de vampier voor fysieke verwondingen geven de gelegenheid het gevecht des te langer te laten voortduren en het des te spannender te maken wanneer onze held tegen de vampier ten onder dreigt te gaan…

Ondanks de pluspunten zijn er in deze film toch wat minpunten te onderkennen: een langdurig gebrek aan een duidelijk identificeerbare vijand, het lang achter de feiten aanlopen van Kronos en de vernieuwende vampiereigenschappen die slechts tot op zekere hoogte uit de verf komen. Wellicht dat deze punten hebben bijgedragen aan het tegenvallende succes van deze film die bedoeld was als de start van een serie films met Kronos in de hoofdrol. Door het tegenvallende succes is dit er echter niet van gekomen. Jammer, want al met al blijkt door deze film duidelijk dat Hammer nog steeds tot het maken van geslaagde vampierfilms in staat was. Ondanks de minpunten voeren in deze film de goed opgeroepen duistere en dreigende sfeer in combinatie met actie en humor de boventoon en kan het daarmee voor de horrorliefhebber een aanrader genoemd worden.

Frans Buitendijk