Carla’s List-La liste de Carla (2006)
Regie: Marcel Schüpbach | 101 minuten | documentaire | Met: Carla del Ponte
Een onbehaaglijk gevoel bekruipt je bij het zien van ‘Carla’s List’. De regisseur Marcel Schüpbach volgt maandenlang Carla del Ponte, hoofdaanklager van het Joegoslavië-tribunaal van de Verenigde Naties in Den Haag. Del Ponte is een schoolvoorbeeld van vasthoudendheid, moed en onuitputtelijk doorzettingsvermogen. Met een klein team probeert ze sinds 2000 de mannen van haar lijst gearresteerd te krijgen. Deze mannen zijn oorlogscriminelen die hun daden gepleegd hebben tijdens de burgeroorlog in Joegoslavië van ’91 tot ’95.
Een van de bekendste en grootste misdadigers uit die periode is Slobodan Milošević en wonderbaarlijk genoeg is hij redelijk snel in de gevangenis van Scheveningen beland. Zoals bekend is hij daar echter in maart 2006 overleden en helaas nooit berecht door het tribunaal. Maar Del Ponte heeft meer grote namen op haar lijstje staan. Wat te denken van Mladić, Karadžić en Gotovina. We maken gedurende de film een succes mee van Del Ponte en haar crew, de arrestatie van Gotovina. Maar daar heeft Del Ponte dan ook heel wat werk voor verzet.
Haar werk bestaat vooral uit het laten bewegen van de huidige regeringen om hun misdadigers uit te leveren. Bijna alle nu onafhankelijke staatjes willen bij de Europese Unie aansluiten. Del Ponte probeert daar een soort voorwaarde aan te koppelen. Die voorwaarde is het overdragen van de mannen op haar lijst. En hoewel de Kroatische regering nog enigszins meewerkt is de Servische staat een onneembaar bastion. De vraag is natuurlijk hoe dit mogelijk is, als de internationale gemeenschap zicht echt zou inzetten voor uitlevering dan hadden de oorlogsmisdadigers allang in Scheveningen gezeten.
Dat dit niet gebeurt is natuurlijk ook Del Ponte’s grote frustratie. Ze reist van Montenegro naar Belgrado via Zagreb en terug naar Brussel en New York. Ze praat met alles en iedereen maar de resultaten zijn mager. Desondanks houdt ze vol en geeft ze niet op. Haar drijfveer is haar gevoel voor rechtvaardigheid, maar ook haar kennismaking met de moeders en vrouwen die hun zonen en mannen kwijt zijn. Zij zijn vermoord zonder reden op bevel van deze criminelen.
Heel langzaam durft Del Ponte haar gedachten uit te spreken voor de camera dat ze een complot vermoedt. Het kan immers niet zo zijn dat deze mannen niet te vinden zouden zijn. ze worden wellicht beschermd, beschermd door nationale broederschappen, ingewikkelde organisaties met grote belangen en misschien zelfs wel door buitenlandse regeringen. Maar later ontkent ze dit. En hoewel de filmmaker van heel dichtbij alles mag meemaken en aanhoren wordt hier helaas niet verder op ingegaan.
Eind december 2007 stopt Del Ponte met haar werk. Mladić en Karadžić zijn nog steeds niet opgepakt. De politieke wil ontbreekt, zo concludeert Del Ponte.
De film maakt je wijzer over het werk van het tribunaal, is interessant en boeiend maar het laat je achter met een onbestemd, frustrerend gevoel.
Miranda van der Hoek
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 13 december 2007