Clerks II: Passion of the Clerks (2006)

Regie: Kevin Smith | 97 minuten | komedie | Acteurs: Brian O’Halloran, Rosario Dawson, Jason Mewes, Kevin Smith, Trevor Fehrman, Rachel Larratt, Jennifer Schwalbach Smith, Shannon Larratt, Jason Lee, Wanda Sykes, Ben Affleck, Earthquake, Sarah Ault, Zak Charles Knutson, Lalida Sujjavasin, Kevin Weisman, Ethan Suplee, Jake Richardson, Gail Stanley, Bruce Macintosh, Scott Mosier, Steven Rau, Mike Tsucalas, Joey Figueroa, Mike Cecconi, Ethan Jensen, Harley Quinn Smith, Edward Janda, Kevin Michael Richardson, Byron Stanley, Walter Flanagan, Grace Smith, Joel Manning, Tracy Phillips

Het leek zo mooi: een terugkeer naar de ons aller geliefde capriolen van winkelbedienden Dante en Randall en sidekicks Jay en Silent Bob. Ze zijn dan wel van locatie veranderd – dat het gedaan is met het Quick Stop-hoofdstuk in hun leven wordt in het begin van de film getoond door de winkel in verbrande staat te laten zien – maar de karakters van en fricties tussen het tweetal zijn nog net zoals we ze herinneren. Of toch niet helemaal?

Hoe charmant alle penis en poesjes discussies in principe ook zijn, er lijkt iets te zijn veranderd. Om te beginnen heeft het iets ontnuchterends en triests om Dante en Randall nog steeds vrijwel dezelfde discussies te zien voeren op een soortgelijke plek, zonder enige ogenschijnlijke ontwikkeling te hebben doorgemaakt, afgezien van de oudere koppen en onderkinnen die ze gekweekt hebben. Het helpt ook niet dat het wat humor betreft meestal om zwakkere versies gaat van oude grappen of discussies. Het is allemaal gewoon niet zo scherp en inventief meer. Quasi-gewaagde opmerkingen over anale seks, pesterijen richting een streng Christelijke collega bij Mooby’s, zelfs een potentieel hilarische nerd-discussie tussen fans van ‘Star Wars’ en ‘Lord of the Rings’: het komt allemaal wat belegen over. Niet dat deze momenten allemaal onsuccesvol zijn – zo is de verklaring van de streng gelovige collega voor het feit dat hij nog geen seksueel contact heeft gehad met zijn vriendin ouderwets grappig – maar het is duidelijk een geval van “hit and miss”, waarbij er iets te vaak gemist wordt. Ook valt hierdoor de matige kwaliteit van het acteerwerk van het tweetal wel erg op.

Het netto saldo van grappen blijkt gewoonweg te negatief uit te pakken, en hier kunnen ook de cameo’s van Smith-veteranen als Jason Lee en Ben Affleck geen verandering in brengen. Toch is de film geen grote mislukking te noemen. Op humoristisch en dramatisch niveau heeft de film namelijk best nog zo zijn geneugten. Een absolute aanwinst in deze tweede “Clerks” is de aanwezigheid van Rosario Dawson als Becky Scott, de eigenaresse van Mooby’s. Zij brengt geloofwaardig drama door haar bijzonder relatie met Dante. Hun gezamenlijke scènes met dit tweetal vertonen tenminste tekenen van intelligentie, en suggereren een bijzondere geschiedenis tussen dit tweetal. Becky houdt van geinen, maar geeft ook werkelijk om Dante. En de scène waarin zij hem leert dansen op het dak, laat ook haar sensuele kant goed zien, al is deze ook in vluchtige scènes en blikken al waarneembaar. Het is het type personage dat de film net kan gebruiken.

Andere redders in nood zijn Jay en Silent Bob, die af en toe de boel even komen verlevendigen. Al in hun introductiescène, waarin wietdealer Jay aan een paar klanten vertelt dat hij een vervent Bijbellezer is geworden, laten ze zien hun “touch” nog niet te zijn verloren. Dit geldt met name voor Jay (Jason Mewes), die enkele zeer amusante imitaties van Buffalo Bill uit ‘The Silence of the Lambs’ laat zien, en één van de laatste, tenenkrommend sentimentele scènes met een grappige opmerking weet te verlevendigen.

Ronduit hilarisch wordt het pas tegen het einde van de film, wanneer de zaken een beetje anders lopen dan Randal had verwacht wanneer hij een bestialiteitenact, of “intersoortelijke erotica”, zoals het gezelschap van Kinky Kelly er liever aan refereert, bestelt als afscheidscadeau voor Dante. Wanneer Smith, zoals in dit segment, écht los gaat en goed “shockerend” en over-de-top wordt met zijn grappen, werken deze het beste. Het is jammer dat er op deze heerlijke momenten overdadig sentimentele scènes volgen tussen Dante en Randal die, hoewel de sentimenten op zich waardevol zijn, te gekunsteld overkomen.

Het geeft weer aan hoe wisselvallig deze nieuwe ‘Clerks’ is. De film eindigt op een nostalgische noot, en even herinneren we ons weer hoeveel lol we hebben beleefd in de Quick Stop in deel één. Tegelijkertijd wordt door deze referentie duidelijk dat diezelfde ervaringen niet opnieuw gecreëerd kunnen worden. In ieder geval als we op ‘Clerks II’ moeten afgaan. De film heeft soms leuke “o ja”-momenten, is in zichzelf erg grappig op zijn tijd, en heeft interessante toegevoegde dramatiek en prikkelingen in de vorm van Rosario Dawson, maar dit alles is te weinig om van een in zijn geheel geslaagde film te spreken. ‘Clerks II’ is gewoonweg niet consistent genoeg, en doet te vaak aan als een opnieuw opgewarmde maaltijd in plaats van een glorieuze terugkeer naar het universum van Smiths succesvolle debuutfilm.

Bart Rietvink

Waardering: 2.5

Bioscooprelease: 26 oktober 2006