Collateral (2004)

Regie: Michael Mann | 120 minuten | actie, misdaad | Acteurs: Tom Cruise, Jamie Foxx, Jada Pinkett Smith, Mark Ruffalo, Peter Berg, Bruce McGill

Regisseur Michael Mann is een bekwame maker van de harde misdaadfilm. Vooral zijn vroegere film ‘Heat’, met Al Pacino versus Robert de Niro maakte destijds grote indruk. Ook ‘Collateral’ zit wederom vakkundig in elkaar, en net als in ‘Heat’ zien we een keihard, oercynisch verhaal waarin de actiescènes elkaar snel opvolgen.

Het verhaal is niet erg interessant; het dient duidelijk slechts als drager voor de wise-crack dialogen en bloederige activiteiten die flink realistisch van het scherm spatten. Het geheel van het verhaal, de gebruikte soundtrack en de manier van filmen maakt wel een bijzondere atmosfeer. Het camerawerk is gewoon standaard vakkundig, maar soms met een bijzondere ontsporing waarin vreemde details worden benadrukt; zoals soms in de artistieke muziekclip of reclamespot.

‘Collateral’ speelt zich allemaal ’s nachts af in de kille en eenzame omgeving van Los Angeles, met verloren harteloze mensen. Vooral Vincent heeft er een handje van. Als Vincent met een akelig professionele moord zijn gedwongen chauffeur Max diep weet te choqueren, vertrekt Vincent geen spier en bijt Max iets toe in de trant van: “We zijn maar onbetekenende stofjes in het heelal. Het maakt allemaal geen reet uit. In Afrika slachten ze elkaar bij duizenden af en jij zit te zeiken om één lijk”. Tussen alle actie door gaat het ook een beetje om de twee karakters van Vincent en Max. Ondanks het feit dat de twee mannen bepaald geen vrienden zijn, weten ze elkaar psychologisch op hun gevoeligste plek te treffen, en worden zo voor elkaar een keerpunt (of eindpunt?) in hun leven. Helaas valt er niet veel meer te zeggen over de karakters van de hoofdpersonen.

Anders dan bijvoorbeeld ‘Heat’ van dezelfde regisseur blijft ‘Collateral’ een erg platte film. Max en Vincent zijn levende stripfiguren die in twee uur tijd nauwelijks echte mensen worden. Jammer, want vooral Tom Cruise maakt aanvankelijk indruk en probeert een fascinerende slechterik neer te zetten. Dat hij dat fenomenaal kan zagen we eerder in ‘Magnolia’, maar hier krijgt hij in het script daarvoor de kans niet. Over de bijrollen in ‘Collateral’ valt weinig te melden, behalve een aardige rol van Javier Bardem (als Felix), de illustere opdrachtgever van Vincent.

Het slot van ‘Collateral’ is heel merkwaardig. Vincent krijgt in de finale plotseling iets bitter menselijks en wekt ontroering in zijn verloren eenzaamheid. Maar daarna wist de regisseur of de montage er geen raad meer mee en loopt het celluloid opeens van de rol. Einde film.

Endre Timar

Waardering: 3

Bioscooprelease: 30 september 2004