Corman’s World: Exploits of a Hollywood Rebel (2011)
Regie: Alex Stapleton | 90 minuten | documentaire | Met: Roger Corman, Ron Howard, Robert De Niro, Jack Nicholson, Eli Roth, William Shatner, Martin Scorsese, Quentin Tarantino, Pam Grier, Peter Fonda, Joe Dante, Julie Corman, Gene Corman, David Carradine, Peter Bogdanovich, Eric Balfour, George Hickenlooper, Irvin Kerschner, Polly Platt, Dick Miller, John Sayles, Tom Sherak
De koning van de B-film wordt hij genoemd. De huidige lichting filmmakers, onder wie Quentin Tarantino en Eli Roth, lopen met hem weg. Roger Corman werkt al zes decennia in de filmindustrie en produceerde in die jaren honderden films. Het gros van die films wordt bestempeld als ‘pulp’, een aantal ervan wordt door de liefhebbers pure cult genoemd. Maar allemaal zijn ze gemaakt in een sneltreinvaart met een minimaal budget. Om zijn films zal Corman waarschijnlijk niet herinnerd worden, maar wel om zijn efficiënte, kostenbesparende manier van werken (waar veel tegenwoordige filmmakers nog wat van kan leren) en om het feit dat hij aan de wieg stond van de carrières van vele succesvolle regisseurs, schrijvers en acteurs. Toonaangevende filmmakers als Martin Scorsese, Jack Nicholson, Francis Ford Coppola, Robert De Niro, James Cameron en Ron Howard zijn allemaal ooit onder de vleugels van Corman begonnen. Geen wonder dat ze bijna allemaal te zien zijn in ‘Corman’s World: Exploits of a Hollywood Rebel’ (2011), de documentaire waarmee Alex Stapleton een warme en welverdiende ode brengt aan de sympathieke Corman.
Hij mag dan ondertussen hoogbejaard zijn, Roger Corman lijkt harder te werken dan ooit. Stapleton onderstreept dat door zijn film te openen op de set van het door hem geproduceerde ‘Dinoshark’ (2010). De filmmaker werkt in de 21e eeuw nog precies dezelfde manier als toen hij ooit begin, halverwege de jaren vijftig. Nooit studeerde hij aan de filmacademie (wel deed hij een technische studie op Stanford) en per toeval belandde hij in Hollywood. Aanvankelijk las hij scripts na voor 20th Century Fox, maar toen hij zag dat zijn aanpassingen aan het script van ‘The Gunfighter’ (1950) de film zichtbaar succesvoller maakten en hij niet de credits kreeg die hij verdiende, besloot hij het heft in eigen handen te nemen. Hij ging zijn eigen films maken – eerst als producer, niet veel later ook als regisseur – en richtte zich daarbij op het jonge publiek dat vaak naar de drive-in bioscopen ging. Films als ‘Monster from the Ocean Floor’ (1954) en ‘The Fast and the Furious’ (1955), voor een habbekrats gemaakt, bleken enorm succesvol. In die jaren ontstond ook de vriendschap met Jack Nicholson, die de eerste tien jaar van zijn loopbaan alleen bij Corman aan de bak kwam. De films waren kwalitatief niet goed, maar verdienden hun budget met gemak terug.
De documentaire toont hoe Corman zich in de jaren daarna verder ontwikkelde. Hij durfde steeds meer sociaal of politiek commentaar in zijn films te verwerken en ontving steeds meer waardering van critici, zeker voor zijn reeks bewerkingen van verhalen van Edgar Allen Poe. ‘The Intruder’ (1962), over racisme in het zuiden van de VS, vormde een breekpunt. Nooit eerder had Corman zo’n serieuze en politieke gemaakt. Critici prezen de film, maar het publiek bleef weg. En dus gooide hij het roer direct weer om. In 1970 richtte Corman zijn eigen productiemaatschappij op, New World. Naast kitscherig werk als ‘Big Doll House’ (1971), ‘Night Call Nurses’ (1972), ‘Rock ’n Roll High School’ (1979) en een reeks blaxploitationfilms, richtte New World zich op de distributie van Europese klassiekers in de VS. Ingmar Bergman, Federico Fellini en François Truffaut – filmmakers die wellicht artistiek ver van hem af stonden maar waar hij enorme bewondering voor had – kregen dankzij Corman voet aan de grond in Amerika. Toen met ‘Jaws’ (1976) en ‘Star Wars’ (1981) de blockbuster zijn intrede deed, leek Cormans tijd voorbij, maar hij is ook daarna altijd nog zeer actief gebleven in de filmwereld.
Wat opvalt aan ‘Corman’s World’ is de stoet aan bekende figuren die voorbij komt. Roger Corman kan niet anders dan enorm geliefd zijn, want iedereen staat vooraan om voor hem de loftrompet te laten schallen. Velen hebben letterlijk hun carrière aan hem te danken en werden door hem bovendien gestimuleerd om hun eigenzinnigheid te bewaren. Hun vele ervaringen leveren bovendien leuke anekdotes op, vooral Nicholson (die zelfs even emotioneel wordt als hem naar zijn mentor gevraagd wordt) en Ron Howard weten zeer geanimeerd te vertellen over hun belevenissen met Corman. En ook de regisseur zelf, die heel wat stijlvoller en welbespraakter overkomt dan het niveau van zijn films doet vermoeden, is een geanimeerd spreker. Er valt eigenlijk nauwelijks een onvertogen woord, maar het gaat te ver om ‘Corman’s World’ een hagiografie te noemen. Anders zouden zijn low-budgetproducties ook allemaal de hemel in zijn geprezen en dat gebeurt niet. De film eindigt met de uitreiking van een ere-Oscar in 2009, een prijs die iedereen hem zichtbaar van harte gunt en die de innemende tachtiger niet verdiend heeft voor zijn eigen werk, maar vooral voor alles wat hij voor anderen betekend heeft. ‘Corman’s World’ is voor elke filmliefhebber een enerverende documentaire, die de rijke carrière van Roger Corman meer dan recht doet.
Patricia Smagge
‘Corman’s World: Exploits of a Hollywood Rebel’ is te zien tijdens Previously Unreleased 2012 in het EYE Film Instituut (tot en met 10 oktober 2012).