Crónica de una fuga (2006)

Regie: Adrián Caetano | 103 minuten | drama, thriller | Acteurs: Rodrigo De la Serna, Nazareno Casero, Lautaro Delgado, Matías Marmorato, Pablo Echarri, Martín Urruty, Diego Alonso, Leonardo Bargiga, César Albarracín, Luis Enrique Caetano, Alfredo Castellani, Andrés Chinello, Daniel Cúparo, Guillermo Javier de la Vega, Daniel Di Biase

‘Crónica de una fuga’ is gebaseerd op een waar gebeurd verhaal. Het verhaal is vastgelegd in het boek ‘Pase libre- la fuga dela Mansion Seré’ van Claudio Tamburrini. Anders dan in veel speelfilms heeft elk personage in de film ook echt bestaan. In het boek wordt het verhaal verteld van een vrijwel onmogelijke ontsnapping in 1977. In het Argentinië van tijdens de militaire junta ‘verdwenen’ 30.000 gearesteerden spoorloos. Velen van hen werden boven de Atlantische Oceaan uit een vliegtuig gegooid. Bij al die gearresteerden was slechts sprake van twee geslaagde ontsnappingen. Eén daarvan wordt hier verteld.

De film vertelt het rauwe verhaal van een stukje gruwelijke recente Argentijnse geschiedenis. Eind zeventiger jaren wordt Claudio Tamburrini opgepakt door een speciale task force van de geheime politie. Deze task forces hadden tijdens de dictatuur van de toenmalige militaire junta speciale bevoegdheden, je werd gearresteerd en niemand wist waar je zat en of je nog leefde. Je bleef geheel buiten het officiële systeem. Verdwijningen vonden plaats zonder dat er zelfs maar een spoor resteerde. Claudio Tamburrini werd, na door een ander vals beschuldigd te zijn, opgepakt. Claudio was gedurende 120 dagen opgesloten in een afgelegen vervallen villa. Daar werd hij zwaar gemarteld, samen met een aantal ander gearresteerden. Vlak voor zijn naderende executie wist hij te ontsnappen en te overleven. Met zijn ontsnapte medegevangenen heeft hij later belastende getuigenissen afgelegd.

Het wordt al snel duidelijk dat hij wordt gearresteerd op basis van door anderen afgelegde verklaringen, hij is zich immers van niets bewust. De speciale task forces gaan extreem intimiderend te werk en gaan niets uit de weg om belastende verklaringen te krijgen. Gearresteerden legden soms onware, voor anderen belastende, verklaringen af om maar even van de martelingen af te zijn. Ook Claudio was hier een onschuldige slachtoffer van. Zijn naam wordt genoemd door iemand die hem vals beschuldigt en die met die beschuldiging uitsluitend tijd wil winnen om zijn eigen vrienden te kunnen laten vluchten. Het enige dat bij Claudio thuis wordt gevonden is een rood vaandel met een tamelijk onschuldige politieke leus. Dat wordt echter gezien als het bezitten van een ‘politiek wapen’ en dit wordt als ‘bewijs’ tegen hem gebruikt.

Het verhaal toont duidelijk de totale wanhoop en ontreddering bij een dergelijke arrestatie en alles wat daar verder op volgt. Ontkennen leidt tot verdere marteling, je bent op voorhand schuldig en in principe kan elke verklaring worden afgedwongen.

De locatie van ‘Crónica de una fuga’ is hoofdzakelijk in een afgelegen vervallen gebouw, waar de geheime dienst geheel vrij spel heeft. Eenmaal binnen is er weinig kans er als vrije man weer uit te gaan. De film laat indringend zien hoe gevangenen ook onderling tegen elkaar worden uitgespeeld. Hierdoor heerst groot onderling wantrouwen. Wie is echt gevangene en wie speelt een dubbelspel? De film is zonder opsmuk gemaakt. De regisseur heeft bewust goedkoop effectbejag van martelscènes vermeden. Het is dan ook veel meer een psychologisch drama dat de hoofdrol in de film heeft.

Juist dit psychologisch drama laat zich goed voelen als Claudio in de kamer waar zij maandenlang zijn opgesloten oog in oog komt te staan met de man die hem vals beschuldigd heeft om zijn eigen kameraden te sparen. Door alles wat zij maandenlang moeten ondergaan ontstaat ondanks de grote verschillen tussen de gevangenen toch een speciale band. Het wordt duidelijk dat zij al die maanden weinig tot geen informatie aan de task forces hebben kunnen leveren. Zij zijn daarmee nutteloos geworden en hun executie is daarmee vrijwel onvermijdelijk. Zij besluiten tot een alles of niets vluchtpoging omdat zij inzien dat zij allen uiteindelijk zullen sterven.

De scènes van hun ontsnapping en ook de duidelijke angst onder de bevolking voor het regime zijn bijzonder realistisch. Zelfs de vader van de jongens is zo bang dat hij de anderen na de vluchtpoging zo snel mogelijk ergens dropt.

In cinematografisch opzicht zit de film goed in elkaar. De rollen van de vier gevangenen worden realistisch en geloofwaardig vertolkt. De personages van de martelaren zijn jammer genoeg wat sterk neergezet, het zijn de vaak domme bruten in leren jassen met vette haren. Deze wat stereotiepe weergave doet gelukkig weinig afbreuk aan de kracht van de film.

‘Crónica de una fuga’ is in zijn totaliteit geloofwaardig en geeft stof tot nadenken. De maker is in dit opzicht dan ook geslaagd. Een film met veel dramatiek die door zijn ‘soepele’ verfilming en het niet tonen van de ongetwijfeld zware martelingen toch toegankelijk is voor een breed publiek.

Rob Veerman

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 26 juli 2007