Das Wunder von Bern (2003)

Regie: Sönke Wortmann | 118 minuten | drama, komedie, sport | Acteurs: Louis Klamroth, Peter Lohmeyer, Johanna Gastdorf, Sascha Göpel, Mirko Lang, Birthe Wolter, Katharina Wackernagel, Lukas Gregorowicz, Péter Franke, Knut Hartwig, Holger Dexne, Simon Verhoeven, Jo Stock

In 1954 won West-Duitsland in Bern het wereldkampioenschap door in de finale het Hongaarse elftal met 3-2 te verslaan. Verbijstering en ongeloof alom, want eerder in de groepswedstrijd had Hongarije, onder aanvoering van Ference Puskas, Die Mannschaft met 8-3 van het veld geveegd. Deze onverwachte victorie die een halve eeuw geleden plaatsvond, wordt ook wel ‘het wonder van Bern’ genoemd. Deze overwinning heeft gezorgd voor een opleving van de Duitse bevolking na de donkere jaren na de Tweede Wereldoorlog. Het verloste hen min of meer van hun oorlogstrauma en zorgde voor meer zelfvertrouwen. Hef effect van deze gebeurtenis is in het hedendaagse Duitsland nog steeds merkbaar. De winnende goal van Helmut Rahn wordt namelijk minstens drie keer per jaar op de Duitse televisie vertoond. De overwinning is een mythe geworden en de spelers legendes.

Regisseur en ex-voetballer Wortmann wil de nostalgie van het vroegere voetbal weer tot leven brengen en dit doet hij door een aantal details in de film te verwerken. Zo zingen de voetbalspelers liedjes in de bus op weg naar het stadion, beschrijven Polygoon-journaals het verloop van de wedstrijden die Die Mannschaft moet spelen en drinken de recalsitrante spelers na bedtijd stiekem een biertje in de hotelbar. De boodschap van de film komt aan het licht als de Duitse trainer zijn elftal in de rust toeschreeuwt: Een voor allen, allen voor een!” Saamhorigheid en strijdlustigheid blijken belangrijke ingredienten te zijn voor een overwinning en moeten dan ook worden teruggebracht in het Duitse voetbal van vandaag de dag.

Een interessant gegeven in deze film is het contrast tussen ingetogenheid en euforie. Het gezin Lubanski vervreemt van elkaar en leeft in angst door de terugkomst van de vader, maar ontlaadt zich als het Westduitse team een wedstrijd wint. Door deze wonderlijke gebeurtenis te combineren met het emotionele verhaal van de Lubanski’s, is er een film tot stand gekomen die ook voor de niet-voetballiefhebber boeiend en ontroerend is. Het schijnt dat zelfs bondskanselier Gerhard Schröder een traan heeft moeten wegpinken bij het zien van deze film. Kortom: ‘Das Wunder von Bern’ is zeer de moeite waard om te zien en laat je voor één keer in je leven delen in het geluk van Duitse overwinning.

Josine van Gils

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 9 september 2004