Deal (2008)

Regie: Gil Cates Jr. | 86 minuten | drama | Acteurs: Burt Reynolds, Bret Harrison, Shannon Elizabeth, Jon Eyez, Shannon Allen, Dale Beasley, Charles Durning, Antonio Esfandiari, Dustin Hunter Evans, JD Evermore, Courtney Friel, Gary Grubbs, Joe Hachem, Phil Laak, John Labremont Jr., Scott Lazar, Summer Lee, Maria Mason, Caroline McKinley, Isabelle Mercier, Chris Moneymaker, Brandon Olive, Billy Slaughter, Vincent Van Patten

Als pornoregisseur Jack Horner in Paul Thomas Andersons ‘Boogie Nights’ (1997) maakte de in de vergetelheid geraakte Burt Reynolds een opmerkelijke comeback. De rol leverde hem zelfs zijn allereerste Oscarnominatie op (die voor beste mannelijke bijrol), terwijl hij toch al veertig jaar in films speelt. Het feit dat ‘Boogie Nights’ zich in de jaren zeventig – de hoogtijdagen van Reynolds – afspeelt, zal er veel mee te maken hebben. Zijn grote doorbraak kende de in 1936 geboren Reynolds in John Boormans avontuurlijke thriller ‘Deliverance’ (1972). In diezelfde periode baarde hij opzien door naakt te poseren in Cosmopolitan. Het heeft hem geen windeieren gelegd, want gedurende de jaren zeventig was de besnorde en atletische personificatie van de gemakzuchtige macho een van de meest lucratieve sterren. Halverwege de jaren tachtig begonnen de jaren te tellen en verdween Reynolds in de vergetelheid.

Sinds zijn onverwachte comeback met ‘Boogie Nights’ duikt de acteur af en toe weer op in een film. Bijvoorbeeld in ‘Deal’ (2007), een film van Gil Cates Jr. Reynolds speelt hierin Tommy Vinson, een uitgerangeerde pokerspeler die ooit de beste van de wereld was maar dertig jaar geleden aan zijn vrouw beloofd heeft nooit meer een kaart in handen te nemen, omdat er financiële problemen waren. Wanneer hij op televisie het piepjonge pokertalent Alex Stillman (Bret Harrison) aan het werk ziet, beginnen zijn handen toch te jeuken. Hij zoekt de jongen op en biedt hem aan hem de fijne kneepjes van het vak te leren. De twee sluiten een deal: als Alex precies zo speelt zoals Tommy zegt, zal hij hem op de grote toernooien binnen loodsen. Dit gaat aanvankelijk goed en Alex wint de ene na de andere wedstrijd. Als Alex en Tommy echter ruzie krijgen lijkt de samenwerking over. Tommy heeft, ondanks de afspraak die hij met zijn vrouw heeft gemaakt, de smaak ondertussen weer te pakken gekregen en besluit zich aan te melden voor het WK, de enige titel die hij nog nooit wist te winnen. In de finale komt hij tegenover niemand minder dan zijn eigen leerling Alex te zitten.

Poker is hot, dus de pokerfilms schieten als paddenstoelen uit de grond. Het begon allemaal met John Dahls ‘Rounders’ (1998), hoewel er in de jaren zestig en zeventig ook al wat kaartfilms verschenen, waaronder ‘The Cincinnatti Kid’ (1965) en ‘The Sting’ (1973). Stuk voor stuk degelijke tot goede prenten waar het verhaal niet hoefde te wijken voor het pokerspelletje. Dat is jammer genoeg wél het geval bij meer recente titels waar poker een rol in speelt. In 2007 kwam ‘Lucky You’ uit, een film die sterke overeenkomsten vertoont met ‘Deal’. In beide films draait het om een leermeester en zijn leerling, die aan het einde van de film in een showdown met elkaar moeten uitvechten wie de beste is. Daarbij worden alle andere plotlijnen, waaronder een volkomen nutteloze romance, afgeraffeld. Ook het vreselijk voorspelbare einde van ‘Deal’ zagen we eerder in ‘Lucky You’. Bovendien is in beide films een buitenproportioneel deel van de speelduur gereserveerd voor de kaartfinale. Je vraagt je af waarom de makers überhaupt nog de moeite hebben genomen om een en ander – zij het halfbakken – in te leiden. Een film waar het écht alleen maar om de pokerfinale zou draaien had waarschijnlijk beter uitpakken dan dit halfslachtige en onevenwichtige werkje.

Het acteerwerk is al niet veel beter. Toegegeven, hoofdrolspeler Bret Harrison (bekend van series als ‘The OC’ en ‘That 70’s Show’) oogt sympathiek, maar écht sterk acteren doet hij niet. En hij is zéker niet solide genoeg om de film te kunnen dragen. Om Burt Reynolds moet je eigenlijk alleen maar grinniken. Want of hij nu goed speelt of niet, je kunt niet om dat malle uiterlijk van die man heen. Wanhopig probeert hij met een strakgespannen gezicht en pikzwart geverfde wenkbrauwen om de status van macho die hij in de seventies had na te bootsen. Je zou haast tegen hem willen zeggen: “Burt, je bent de zeventig inmiddels gepasseerd, je bent allang niet meer die jonge god van weleer.” Bijrollen van onder anderen Shannon Elizabeth (‘American Pie’, 1999), veteraan Charles Durning (‘Dog Day Afternoon’, 1975) en diverse pokergrootheden doen er in feite niet toe; hun personages worden te weinig uitgewerkt om van belang te kunnen zijn. Tel daar de luidruchtige en overheersende soundtrack bij op en je weet dat je wel een héél grote pokerfan moet zijn om deze film te kunnen waarderen. Eigenlijk krijgt alleen het aardige camerawerk een voldoende.

Voor de verstokte liefhebber van het pokerspelletje zal ‘Deal’ ongetwijfeld de moeite waard zijn; voor de neutrale filmkijker valt er echter weinig te genieten. Script, acteerwerk en soundtrack zijn zwaar onder de maat. En dan hebben we het nog niet eens over de lachwekkende vertoning van Burt Reynolds. Zijn wederopstanding zoals in ‘Boogie Nights’ lijkt – helaas voor hem – slechts van korte duur te zijn geweest… ‘Deal’ is een niemendalletje, waarin pas in het laatste halfuur – zowel letterlijk als figuurlijk – de kaarten op tafel gaan. En dat is veel te laat om nog iets te kunnen redden. Typisch zo’n film waarvan je na afloop denkt; wat een verspilde moeite.

Patricia Smagge