Death Wish (1974)

Regie: Michael Winner | 93 minuten | actie, drama, misdaad | Acteurs: Charles Bronson, Hope Lange, Vincent Gardenia, Steven Keats, William Redfield, Stuart Margolin, Stephen Elliot, Kathleen Tolan, Jack Wallace, Fred J. Scollay, Chris Gampel, Robert Kya-Hill, Edward Grover, Jeff Goldblum, Christopher Logan, Gregory Rozakis, Floyd Levine, Helen Martin, Hank Garrett, Christopher Guest

‘Death Wish’ is een film die laat zien wat de impact is van crimineel gedrag op slachtoffers en hun omgeving. Een gerespecteerde architect verandert, na een afschuwelijke gebeurtenis, in een moderne revolverheld. Mede dankzij Bronson een boeiend geheel over een man bij wie de maat vol is: Hij treedt het gespuis van de grote stad tegemoet.

De impact van geweldsdelicten op slachtoffers en hun omgeving blijft dikwijls onderbelicht als het gaat om misdaadcijfers. In Dino De Laurentiis’ ‘Death Wish’ krijgt een indirect slachtoffer van grof geweld ruim baan om zich te revancheren. Je maakt kennis met Bronson (‘Once upon a Time in the West’) als een sociale man met oog voor misstanden in de maatschappij. Een stel nietsnutten, waaronder een rol van Goldblum (‘Jurassic Park’), maakt misbruik van Bronson’s gezin en zet zijn wereld op de kop. De film focust zich op de vraag: Wat zou jij doen wanneer een aantal rotzakken je vrouw en kind mishandelt?

Bronson’s karakter verandert. Hij is het zat om machteloos aan de kant te staan en neemt het recht in eigen hand. Na een nogal plotselinge werkvakantie op het platteland van Arizona keert Bronson terug naar de ‘Big Apple’ om puin te ruimen. Voor iemand die de militaire dienst ontliep vanwege gewetensbezwaren kan Bronson aardig overweg met een pistool! De stoïcijnse, trieste blik van Bronson is passend bij een verhaal over een getormenteerde echtgenoot die zijn gram wil halen.

De wat oudere politiechef en ‘tegenstrever’ van Bronson, Gardenia (‘Death Wish II’), levert ook een positieve bijdrage. Gardenia is een doorgewinterde rechercheur, die alles in het werk stelt om Bronson van het verkeerde pad af te houden. Helaas is zijn geloofwaardigheid als agent meer dan eens in het geding. Zo neemt het verhaal in de apotheose van de film een tamelijk onverwachte wending. De wending heeft veel te maken met de sympathie die je krijgt voor Bronson die in zijn eentje de zakkenrollers en straatrovers tegemoet gaat, zelfs al zijn de middelen die hij hanteert geen haar beter dan die van zijn opponenten. Na intensieve media-aandacht wint Bronson bovendien de harten van de New Yorkse populatie, die ingenomen is met de moderne Robin Hood die hen beschermt tegen de boze buitenwereld.

‘Death Wish’ is niettemin een film met een eenvoudig verhaal, dat bij tijd en wijlen rare sprongen maakt. De nogal plotselinge trip van Bronson naar het ouderwetse zuiden van Amerika kwam reeds aan bod, maar ook de tactiek van de politieke autoriteiten zorgt voor gefronste wenkbrauwen. Oogluikend staan de hoge heren toe dat een eenling het geweldsmonopolie van de politie overneemt en zelf bepaalt wie leeft of sterft. Regisseur Winner, die bekend staat als aartsconservatief, impliceert dat een flinke hoeveelheid kogels en excessief geweld de criminaliteit wel oplossen.

Zo eenvoudig zit de werkelijkheid niet in elkaar. ‘Death Wish’ is echter een aantrekkelijke film met veel actie, interessante scènes en funky muziek van Herbie Hancock. Regisseur Winner toont veelvuldig de Bronson die we kennen: Iemand van weinig woorden, maar ook een innemende man die het even te kwaad krijgt wanneer hij vakantiefoto’s van zijn geliefde vrouw bekijkt. De scènes van de overval en verkrachting zijn ronduit grof. Westerntaferelen in de moderne stad.

Robbert Bitter