Die Friseuse (2010)

Regie: Doris Dörrie | 106 minuten | drama, komedie | Acteurs: Gabriela Maria Schmeide, Natascha Lawiszus, Katharina Derr, Matthias Freihof, Christina Große, Rolf Zacher, Josip Culjak, Ulla Geiger, Maria Happel, Ill-Young Kim, Maren Kroymann, Christine Krüger, Tobias Lehmann, Heiko Pinkowski, Pierre Sanoussi-Bliss, Jördis Triebel, Dorothea Walda

De Duitse filmmaakster Doris Dörrie (1955) is al jaren internationaal vermaard om haar werk. Al halverwege de jaren zeventig maakte ze haar eerste korte films. Met de televisiefilm ‘Mitten ins Herz’ (1983) en de speelfilm ‘Männer…’ (1985) stal ze definitief de harten van onze oosterburen. Vanaf de jaren negentig moest ook de rest van de wereld eraan geloven. Dörrie, die de scripts van haar films meestal ook zelf schrijft, wist met name met haar film ‘Kirschblüten – Hanami’ (2008) – internationaal uitgebracht als ‘Cherry Blossoms’ – een diep ontroerende film over toegewijde liefde, vergankelijkheid en verlies, definitief haar naam te vestigen. In 2010 gooit Dörrie het met ‘Die Friseuse’ over een heel andere boeg. De intense ontroering uit ‘Cherry Blossoms’ heeft plaatsgemaakt voor de kolderieke praktijken van een zwaarlijvige kapster, die ondanks allerlei tegenslagen toch positief blijft. Opmerkelijk: Dörrie schreef het script deze keer niet zelf. Misschien dat de film daarom wat tegenvalt…

Gabriela Maria Schmeide speelt Kathi König, een stevige dame die na haar scheiding met haar opstandige puberdochter Julia (Natascha Lawiszus) terug is gegaan naar haar geboortestad Berlijn, om daar een nieuw leven te beginnen. Het zit echter niet mee. Kathi, een even kleur- als omvangrijke verschijning, wil dolgraag aan de slag als kapster, maar wordt keihard afgewezen vanwege haar verschijning. ‘Kapster is een esthetisch beroep en jij bent niet esthetisch genoeg’, wordt haar haarfijn (!) duidelijk gemaakt. Kathi is echter niet voor een gat te vangen en geeft de moed niet op. Zodra ze ziet dat in het winkelcentrum een pand vrij staat, besluit ze alles in het werk te stellen om voor zichzelf te beginnen. Maar daar heeft ze geld voor nodig, en veel ook. En dus waagt ze zich aan allerlei bizarre avonturen om haar droom te kunnen bekostigen. Sommige jobs, zoals het knippen van hitsige bejaarden, zijn vrij vernederend. Andere jobs, zoals het naar Duitsland smokkelen van Vietnamese illegalen, brengen haar zwaar in de problemen. Als ze dan ook nog hoort dat ze ernstig ziek is, is het zelfs voor de eeuwig positieve Kathi moeilijk om opgewekt te blijven.

Dikke mensen zijn een gemakkelijk doelwit. Het moeten meetorsen van al die extra kilo’s laat zich natuurlijk uitstekend inpassen in allerlei humoristisch bedoelde situaties. Dörrie, die in ‘Cherry Blossoms’ juist zo subtiel te werk ging, zwicht hier voor die valkuil en laat de arme Kathi veelvuldig vastlopen in deuren en stoelen en op trappen. Ook het geintje met de kapotte lift, waardoor ze zich keer op keer naar de tiende verdieping van haar flat moet slepen, wordt nét een keer te vaak gebruikt. Zet er nog een lullig trombonedeuntje onder en de totale vernedering van onze stevige hoofdrolspeler lijkt compleet. Het is echter dankzij de prima acterende Schmeide dat Dörrie ermee wegkomt en Kathi haar waardigheid behoudt. Schmeide overtuigt als de vrouw die naar de buitenwereld altijd blijft lachen maar ondertussen van binnen wegkwijnt, omdat ze vanwege haar volume volop gediscrimineerd wordt. Misschien dat ze daarom wel zo goed op kan schieten met Tien (Ill-Young Kim), de enige van de Vietnamese vluchtelingen die Duits spreekt. Tien is overigens de enige van de illegale vluchtelingen die de karikatuur ontstijgt. Hier had Dörrie – of eigenlijk scenarioschrijfster Laila Stieler – meer mee moeten doen. Dat geldt overigens ook voor de relatie tussen Kathi en haar dochter Julia. Er worden gigantische problemen gesuggereerd, maar daar stapt men vervolgens opmerkelijk eenvoudig overheen.

Gelukkig zien we in enkele scènes dat Dörrie ook anders kan. Die waarin Kathi – bloot en kwetsbaar – op zichzelf is aangewezen bijvoorbeeld. Een kleine, ingetogen scène, maar wel de meest persoonlijke en aandoenlijke van de hele film. Ook de emotionele band die ze opbouwt met Tien overstijgt de verder vrij oppervlakkige film. Het is dankzij een handvol van dit soort kleinere scènes én de sympathieke hoofdrolspeelster dat ‘Die Friseuse’ toch overeind blijft, ondanks het feit dat de hoge verwachtingen niet worden waargemaakt. Toegegeven, de lat ligt na ‘Cherry Blossoms’ natuurlijk erg hoog. Maar ‘Die Friseuse’ was wellicht een betere film geweest als Dörrie zich meer gericht had op het kleine, persoonlijke drama van Kathi König dan op de koddige ongein waar ze als zwaarlijvige kapster tegenaan loopt.

Patricia Smagge

Waardering: 3

Bioscooprelease: 15 juli 2010