Ed Gein: The Butcher of Plainfield (2007)
Regie: Michael Feifer | 90 minuten | horror, misdaad | Acteurs: Kane Hodder, Adrienne Frantz, Michael Berryman, Priscilla Barnes, Shawn Hoffman, Timothy Oman, Caia Coley, John Burke, Matteo Indelicato, Stan Bly, Deborah Flora, Kendal Sheppard, Mike Korich, Jay Wilkins, Sean Stanek
Ed Gein is een naam die steevast voorbijkomt in documentaires over de meest gruwelijke seriemoordenaars aller tijden. Hij wordt in een adem genoemd met andere psycho’s zoals Henry Lee Lucas en John Wayne Gacy. Aan de ene kant is dat vreemd omdat Gein voor “slechts” twee moorden veroordeeld is, aan de andere kant waren zijn daden zo gruwelijk en macaber dat hij altijd herinnerd zal worden als een van de meest zieke seriemoordenaars ooit. Ed groeide op in het Wisconsin van begin 20e eeuw in een gezin van vier: een agressieve en alcoholistische vader die regelmatig werkloos was en een zeer dominante en gelovige moeder. Nadat zijn broer en vader overleden waren bleef Ed alleen over met z’n moeder met wie hij een haat-liefdeverhouding had. Door zijn opvoeding en pesterijen op school was Ed sociaal-emotioneel zeer zwak. Na de dood van zijn moeder bleef hij alleen over en de eenzaamheid dreef hem tot waanzin. Hij wilde zijn moeder terughalen uit de dood en dacht erover na om een sekseverandering te ondergaan. Om aan zijn groeiende behoefte naar vrouwelijke lichamen te voldoen, begon hij ‘verse’ graven leeg te halen om zich te tooien met kledingstukken gemaakt van huid van de opgegraven vrouwelijke lijken. Gein raakte steeds bekwamer in het bewerken van de huid, en maakte onder andere een riem van vrouwentepels en trommels bekleed met vrouwenhuid, terwijl hij schedels als versiering en als drinkbekers gebruikte.
Ed Geins daden hebben diverse musici en filmmakers geïnspireerd, zoals de bands Slayer en Blind Melon. Filmkarakters Buffalo Bill (‘Silence of the Lambs’), Norman Bates (‘Psycho’) en Leatherface (‘The Texas Chain Saw Massacre’) zijn gebaseerd op Gein. Er is echter nog nooit een film gemaakt over het leven van Ed Gein zelf, tot nu toe dus. Met zo’n macabere geschiedenis en het feit dat een aantal grote films geïnspireerd zijn door Gein zijn de verwachtingen natuurlijk hooggespannen, de vraag is dan ook: maakt ‘Ed Gein, The Butcher of Plainfield’ de verwachtingen waar? Het antwoord is even eenvoudig als duidelijk: nee.
De film ‘Ed Gein’ volgt pakweg de laatste twee dagen voordat Gein werd opgepakt en begint met een scène waarin een jonge meid die gevangen is genomen door Gein ontsnapt. Vervolgens maken we kennis met Bobby Mason, een jonge ambitieuze agent die diverse vreemde gebeurtenissen in Plainfield aan elkaar koppelt. Gedurende de film zien we Ed Gein diverse moorden plegen en graven leegroven, maar hij gaat niet echt heel voorzichtig te werk en het lijkt slechts een kwestie van tijd voordat hij opgepakt wordt.
Het grootste nadeel van deze film is de traagheid en het totale gebrek aan spanning. Alle ingrediënten waren aanwezig om een razend spannende, duistere film te maken, maar regisseur Michael Feifer slaat de plank volledig mis. Een van de dilemma’s bij het maken van een film over een werkelijk bestaande seriemoordenaar is welk gedeelte van diens leven getoond moet worden en vanuit welke uitgangspositie. Zijn jeugd en het begin van het moorden? Zijn hele “carrière” en de film bijvoorbeeld uitsmeren over pakweg twintig jaar? Een willekeurige maand uit zijn leven zonder een duidelijk begin en eind? Of toch een deel van zijn leven plus het speurwerk van de politie en het moment dat de moordenaar gepakt wordt? Meestal wordt voor de laatste optie gekozen en dat is ook meteen de lastigste want dan raakt de film verstrikt in zijn eigen dualisme: enerzijds het wel en wee van de moordenaar en anderzijds de klopjacht van de politie. Beter is het om voor een van de twee te kiezen zoals bijvoorbeeld in ‘Henry: Portrait of a Serial Killer’, daar was geen agent in te zien en dat was een enorm verontrustende film.
‘Ed Gein’ hinkt op twee gedachten en dat komt de spanning en de dynamiek in de film niet ten goede. De nieuwsgierigheid naar deze beruchte moordenaar is groot en die wordt op geen enkele wijze bevredigd, zeker niet in het begin van de film. De nadruk ligt te vaak en teveel op de jonge agent Mason, dat is storend want als kijker ben je nieuwsgierig naar Gein. Vreemd genoeg volgt de film ook niet helemaal de waarheid en worden er moorden en slachtoffers bedacht, heel raar, de waarheid is immers gruwelijk genoeg. Daar komt ook nog bij dat het acteerwerk van een bijzonder matig niveau is. Een foto van de echte Ed Gein in het begin van de film is angstaanjagender dan de acteur die hem speelt gedurende de hele film. Tel daar nog eens de slechte montage en soundtrack bij op en wat overblijft is niet meer dan een C-horror die nooit eng wordt en meer irritatie dan afgrijzen opwekt. Ed Gein zou zich omdraaien in z’n graf.
Hendrik Dijkhuis