Ellen ten Damme – Ellen ten Damme, as I was wondering where this mixed-up little life of mine was leading to (2007)

Regie: Rob Hodselmans | 66 minuten | documentaire | Met: Ellen ten Damme, Hans Sierhuis, Heleen Willeboordse, Thomas van den Bergh, Dr. Bart de Valk, Maurice van Wanrooy

Ellen ten Damme is bekende Nederlander. En bekende Nederlander wordt je zodra je vaker op televisie bent geweest. Het doet er dan eigenlijk niet zo heel veel toe wat je precies hebt gedaan, als iedereen het maar heeft gezien. En dan word je op straat continue begroet door wildvreemde mensen, dat moet raar zijn. Gelukkig kan Ellen ook nog wat. Helemaal mooi! Deuren gaan aan alle kanten ineens voor je open, en dan moet je leren soms ‘nee’ te zeggen, leren je eigen grenzen te stellen. Want alles is leuk, maar ja, tijd, tijd, tijd tekort.

En je privé leven? Goodbye! Er kan niets meer gebeuren zonder dat heel Nederland met je ‘meeleeft’, of er op zijn minst vanaf weet. Alles wordt interessant voor anderen om te zien, te weten, om te kopen zelfs. En daar besta je dan van, als bekende Nederlander. Als er even niets met je aan de hand is, dan verzinnen ‘ze’ wel iets voor je. Dit keer was er met Ellen echt iets aan de hand: ze had kanker. In de film heeft ze het nog. En dat is niet leuk. Of je nu ster bent of niet, dat is voor iedereen hetzelfde. Eerst de shock van het slechte nieuws, dan bestraling, dan chemo, haaruitval. En veel lachen. Lachen om niet te hoeven huilen. Huilen met de pet op.

Die leuke pet, die ze ook op had toen ze haar indrukwekkende televisiedebuut maakte bij Jiskefet, ergens in de jaren negentig. Wauw, wie was dat meisje dat even in beeld kwam en op antwoord gaf op de vragen van Herman Koch, alias de ‘toneelkeurmeester’. Ze maakte direct indruk, ondanks dat ze nog niet eens echt een rol speelde. Dat vonden de jongens van Jiskefet kennelijk ook, want later dook ze regelmatig op in hun programma. En de rest is geschiedenis.

Is Ellen ten Damme een goede artiest? Zeker. Professioneel, gedreven, heel veelzijdig, leeft voor haar vak. Sterft voor haar vak? Nee, dat gelukkig niet. Ze is genezen verklaard. En passant nog wel de constatering dat ze de eerstkomende vijf jaar niet zwanger mag worden. Best heftig!

Maar is het een meeslepende documentaire geworden? Nee, eigenlijk niet zo. Veel muziek, soms echt goed, dat wel. Ellen is toch een podiumdier, musicaltheatraal en een beetje acrobatiek. Als zichzelf doet ze het leuk op het podium, als Nina Hagen is ze briljant. Mooi om te zien hoe haar vriend, die zelf ook kanker heeft gehad, haar ondersteunt en hoe ze elkaar duidelijk aanvullen: zij is het drukke, hysterische type, hij de rustige verzorger. Is er altijd voor haar. Goede gitarist ook trouwens!

Maar je moet wel van Ellen houden, of van haar muziek en performances, om de meerwaarde van deze documentaire te zien. Want in principe zien we ‘gewoon’ iemand die ziek is en die daar redelijk koel onder blijft en vooral met haar gewone (zeer drukke) leven door wil gaan. Hoewel de camera blijft zoeken naar emoties, blijven die toch verstopt onder de oppervlakte; Ellen spreekt bijvoorbeeld vaak over zichzelf in de derde persoon. Wat een beetje mist is een confrontatie, een uitbarsting, een omslag. Het blijft een beetje vlakke reality-tv, zonder veel extra’s. Ellen laat niet het achterste van haar tong zien. En dan het feit dat de nieuwe cd en de documentaire ongeveer op hetzelfde moment uitkomen. Toeval, of de prijs van de roem?

Arjen Dijkstra

Waardering: 3

Bioscooprelease: 19 april 2007