Eloïse (2009)

Regie: Jesús Garay | 91 minuten | drama, romantiek | Acteurs: Diana Gómez, Ariadna Cabrol, Laura Conejero, Bernat Saumell, Carolina Montoya, Miranda Makaroff, Núria Hosta, Eduard Farelo, Jaume Madaula, Pau Herrero, Toni Arteaga, Ainhoa Alsina, Nuria Parlade    

Films met of over lesbiennes (of homoseksuelen) zijn soms wat schizofrene exercities. Enerzijds hebben deze films een duidelijke agenda wat betreft de centrale thematiek en anderzijds willen de makers dat de film ook hierbuiten serieus genomen wordt en als “reguliere” film kan worden beoordeeld. Helaas blijft er niet zelden een wat saaie, clichématige film over zonder de lesbische of homoseksuele laag omdat er te weinig aan overige dramatiek of creativiteit in het verhaal wordt gedacht. ‘Eloïse’, een liefdestragedie met verliefde meisjes in de hoofdrol, maakt zich hier deels aan schuldig, maar blijft gelukkig aardig overeind door degelijk acteerwerk, en een prettig voortkabbelend verhaal zonder teveel gekunstelde plotwendingen of hysterische confrontaties, en een dromerige sfeer.

Het is niet helemaal duidelijk wat voor film ‘Eloïse’ precies wil zijn. Het gaat niet over twee uitgesproken lesbiennes die voortdurend de confrontatie met hun omgeving aangaan om hun liefde te laten zegevieren. Nee, het belangrijkste personage, Ásia, wordt min of meer bij toeval verliefd op een meisje (Eloïse), en voelt zichzelf zelfs vies nadat ze het bed heeft gedeeld met iemand van hetzelfde geslacht. Maar de liefde overheerst. Het is voor haar dus, net als voor het vrouwelijke hoofdpersonage in ‘Chasing Amy’, uiteindelijk tegennatuurlijk om de Liefde af te wijzen, puur en alleen omdat de andere persoon iemand van hetzelfde geslacht is.

Natuurlijk is het niet zo dat iedere lesbienne of homoseksueel om deze reden voor hetzelfde geslacht “kiest”, maar het pleit wel voor de film dat er niet voor de gebruikelijke stereotiepe obstakels en psychologische worstelingen wordt gekozen in het verhaal. Ook de in de film overtuigende lesbienne, Eloïse, gedraagt zich heel “normaal”, en komt pas met haar verhaal naar voren als erom gevraagd wordt. De manier waarop zij en Àsia nader tot elkaar komen is heel natuurlijk, en wordt subtiel en teder verbeeld

Tegelijkertijd wordt homoseksualiteit in de film wel tot op zekere hoogte tot een “issue” gemaakt. Wanneer Àsia met haar vriendinnen in een bar zit en twee vrouwen ziet zoenen, maken deze vriendinnen ze belachelijk, suggererend dat ze alleen maar lesbisch zijn omdat ze te lelijk zijn om een man te kunnen krijgen. En wanneer deze zelfde vriendinnen Àsia later met Eloïse in gesprek zien in een winkel, keren ze zich opzichtig van hun (voormalige) vriendin af. Tenslotte lijkt de moeder van Àsia er extra toe gedreven te zijn om Àsia en haar vriend bij elkaar te houden wanneer ze merkt dat ze intiem is (geweest) met een vrouw. Toch blijft het in het midden of het gaat om het geslacht van Eloïse of gewoonweg om het feit dat Àsia al een relatie heeft. Maar het tragische slot doet ook weinig om het clichématige beeld te ontkrachten dat een lesbische of homoseksuele relatie altijd bij voorbaat gedoemd is te mislukken.

Gelukkig wordt de kijker er in de film niet zo vaak toe gezet om over dit soort dingen na te denken. Het spel van de jonge actrices is namelijk innemend en het liefdesverhaal zelf ontwikkelt zich op ongedwongen wijze. De film bevat zelfs nog wat lichte symboliek en visuele poëzie, voor wie het wil zien. Het kan ook geen kwaad dat de actrices fotogeniek zijn en de liefdes- en naaktscènes smaakvol in beeld gebracht zijn.

Het blijft zo dat het liefdesverhaal zelf weinig om het lijf heeft en de afloop weinig verrassend is – niet in de laatste plaats door de flashbackstructuur van de film – maar ‘Eloïse’ is toch een zeer sfeervol portret over de allesoverheersende kracht van de liefde, persoonlijke ontdekking, en het maken van moeilijke keuzes.

Bart Rietvink