Eolomea (1972)

Regie: Herrmann Zschoche | 82 minuten | drama, romantiek, science fiction | Acteurs: Cox Habbema, Ivan Andonov, Rolf Hoppe, Vsevolod Sanayev, Petar Slabakov, Wolfgang Greese, Holger Mahlich, Benjamin Besson, Evelyn Opoczynski, Justus Fritzsche, Heidemarie Schneider, Arndt-Michael Schade, Harald Wandel, Jürgen Scharfenberg, Ivan Ivanov

‘Eolomea’ is het Oost-Duitse antwoord op Tarkovsky’s ‘Solyaris’. Beide films komen niet geheel toevallig uit hetzelfde productiejaar 1972 en tonen veel overeenkomsten. Er is één groot verschil, de kwaliteit. ‘Eolomea’ haalt het in dit opzicht bij lange na niet bij zijn legendarische collega.

Er komen meer en meer berichten binnen dat rond een basis ver in de kosmos steeds meer ruimteschepen verdwijnen. Maria Scholl (Cox Habbema) leidt het onderzoek naar dit mysterie. Het duurt niet lang voordat ze erachter komt dat de zeer mysterieuze, op aarde lijkende planeet ‘Eolomea’, hierin een belangrijke rol speelt .

Het tempo van de film is erg laag. Dit is geen enkel probleem wanneer de regisseur Tarkovsky heet, iemand die een film altijd op de één of andere manier intrigerend weet te maken, maar bij ‘Eolomea’ werkt het toch in zijn nadeel. ‘Eolomea’ heeft niet een erg diepzinnig verhaal waarbij na amper tien verstreken minuten de hoofdlijnen grotendeels duidelijk zijn. Het langzame tempo in combinatie met het ontbreken van verrassende wendingen zorgen voor een beduidend langere zit dan ‘Solyaris’, en die duurt wel twee keer zo lang. De aparte beelden en bizarre geluidseffecten denken aan Kubricks ‘2001: A Space Odyssey’. In tegenstelling tot ‘2001′ is de bonte mengelmoes van doelloze beelden en bizarre geluiden in ‘Eolomea’ niet overtuigend en gaat snel op de zenuwen werken.

Is de film dan zo slecht? Nee, het is een degelijk mysterieus verhaal, maar kent gewoon te weinig afwisseling om echt te kunnen imponeren. De film is aardig gemaakt, de ruimtepakken die aan nachtkleding doen denken daargelaten, en is er slim om gegaan met een miniem gebruik van special effects. Het grootste manco zit hem vooral in de personages die van bordkarton lijken te zijn. De dialogen komen zeer gemaakt over en met het ontbreken van emotie in hun acteerspel lijkt het net alsof de acteurs een paar honderd keer hun stuk tekst hebben moeten oefenen onder supervisie van een robot.

Een robot (weggelopen uit Bassie en Adriaan?) is ook verantwoordelijk voor een onbedoeld hilarische scène waarmee het beoogde serieuze karakter van de film compleet om zeep wordt geholpen. Het doet wel heel amateuristisch aan om iemand in een robotpak te stoppen en hem dan te laten waggelen, ondertussen voorzien van high tech robotgeluiden.

‘Eolomea’ is een typische sf-film uit de jaren 70 over het ontdekken van het onbekende. Het ontbreken van een duidelijk plot zorgt ervoor dat de redelijk interessante premisse niet goed kan worden uitgewerkt en je hierdoor met een nogal leeg gevoel achterblijft.

Meinte van Egmond