Fanboys (2008)

Regie: Kyle Newman | 90 minuten | drama, komedie, avontuur | Acteurs: Sam Huntington, Chris Marquette, Dan Fogler, Jay Baruchel, Kristen Bell, David Denman, Christopher McDonald, Charlie B. Brown, Isaac Kappy, Stephen Pina, Seth Rogen, Thom Bishops, Clark Sanchez, Stanley Shunkamolah, Danny Trejo, Hugh Elliot, Allie Grant, Ethan Suplee, Joe Lo Truglio, Billy Dee Williams, Jaime King, Pell James, William Shatner, Carrie Fisher, Kevin Smith, Jason Mewes, Zak Knutson, Ray Park    

Voor wie als liefhebber is opgegroeid met de originele Star Wars trilogie, of wie er op tijd mee in aanraking is gekomen, moet de aanloop naar ‘The Phantom Menace’ (TPM, 1999) gemengde gevoelens oproepen. De titel “most highly anticipated movie of the century” zou best wel eens terecht kunnen zijn geweest, maar helaas bleek achteraf voor de meesten dat de jarenlange spanning deels voor niets was geweest. De film wist de grote beloften niet waar te maken en heeft (na de eveneens matige vervolgdelen) aardig wat fanboys hun Star Warsgeloof doen afzweren. Maar daar gaat deze film niet over. Nee, ‘Fanboys’ gaat over de tijd dat iedereen nog wél geloofde in het succes van ‘TPM’ en er niets mooiers denkbaar was op de hele wereld, dan eerder dan wie dan ook de film te zien.

Dat de film ooit nog is uitgekomen, mag een klein wonder heten. Al in 1998 (dus een jaar voor de release van ‘TPM’) schreef filmfanaat Harry Knowles er al over op zijn site Ain’t It Cool News. Hij had zelf namelijk een rolletje aangeboden gekregen in de film. Maar het zou nog jaren duren voordat er eindelijk opnames gemaakt werden en Knowles heeft nooit zichzelf kunnen spelen. Diverse reshoots en problemen met productiemaatschappij The Weinstein Company zorgden voor nog eens een paar jaar vertraging voordat de film definitief ingeblikt kon worden. Bijna tien jaar nadat ‘TPM’ was uitgekomen, vond de film dan eindelijk zijn weg naar bijna vijftig filmtheaters in Amerika. Met acteur Ethan Suplee als Harry Knowles (nadat Jorge Garcia had moeten afzeggen wegens verplichtingen voor de televisieserie “Lost”).

Is een film over een paar fanboys die de nieuwste Star Warsfilm willen zien nog wel relevant zo veel jaren later? Het antwoord is gelukkig: ja. Als tijdsdocument zeker, maar ook vanwege de gekozen thematiek. Het gaat in ‘Fanboys’ niet zomaar om een stelletje nerds, maar om een hechte vriendengroep van vier jongens en een meisje die uit elkaar is gevallen. Als een van de vier jongens kanker blijkt te hebben en enkele maanden voordat TPM uitkomt zal komen te overlijden, blijkt de band van vroeger sterk genoeg om gezamenlijk op een idioot avontuur te gaan. De enige manier om zo vroeg (een halfjaar voor de release) de film al te kunnen zien, is volgens de fans om in te breken in Skywalker Ranch, het onderkomen van regisseur George Lucas, om daar een werkprint van de film te bemachtigen. Qua opzet en humor heeft de film veel weg van pak ‘m beet een ‘Clerks’ (1994), met als kenmerkend verschil dat er aanzienlijk minder in gevloekt wordt.

‘Fanboys’ zit net zo boordevol filmreferenties (hoofdzakelijk, maar niet alleen gericht op Star Wars en Star Trek) en grappige gastrollen (Carrie Fisher, Billy Dee Williams, Kevin Smith, Ray Park, William Shatner). Scriptschrijver Ernest Cline heeft ongetwijfeld ook veel inspiratie opgedaan uit het oeuvre van tienerfilmmaker-bij-uitstek John Hughes. Hoewel niet zo sterk uitgewerkt als in diens beste werk, is de vriendschap tussen de vijf hoofdpersonen geloofwaardig en zijn de personages ook als “fanboys” goed te pruimen. Soms ligt het er wat erg dik bovenop, maar storend is het zelden of nooit.

Voor de (mannelijke zowel als vrouwelijke) liefhebbers van weleer is ‘Fanboys’ een feest van herkenning. Of de film ook werkt voor mensen die niets met Star Wars of fandom in het algemeen hebben, is sterk de vraag. Daarvoor zijn de grappen vaak te afhankelijk van kennis van het bronmateriaal. Dat de film een traject vol obstakels heeft moeten afleggen is zichtbaar in het eindresultaat. Bepaalde gedeelten slepen wat voort en niet overal zijn de dialogen even snedig. Desalniettemin verdient het project een warme aanbeveling. Omdat niet zozeer het fandom centraal staat, maar het verwezenlijken van je jeugddromen. En dat is een fijne boodschap!

Wouter de Boer