Fast & Furious 5 (2011)

Regie: Justin Lin | 130 minuten | actie, drama, misdaad | Acteurs: Vin Diesel, Dwayne Johnson, Paul Walker, Jordana Brewster, Elsa Pataky, Tyrese Gibson, Gal Gadot, Sung Kang, Matt Schulze, Ludacris, Joaquim de Almeida, Michael Irby, Don Omar, Alimi Ballard, Geoff Meed, Tego Calderon, Fernando Chien, Yorgo Constantine, Troy Brenna, F. Valentino Morales, Joseph Melendez, Da Silva Luis Jr.

Het is tegenwoordig eerder regel dan uitzondering dat Hollywoodblockbusters meerdere vervolgfilms opleveren, grotendeels los van het succes van het eerste deel. Wanneer een filmreeks echter al aan zijn vijfde deel toe is, zegt dat wel iets over het succes van de reeks als geheel. ‘The Fast and the Furious’ heeft de standaardformule van ronkende auto’s, grommende kleerkasten, explosies en een vleugje vrouwelijk schoon nooit verlaten, maar heeft het wel voor elkaar gekregen na een inzinking bij deel drie zichzelf net genoeg opnieuw uit te vinden om het grote publiek geïnteresseerd gehouden.

Dit vijfde deel heeft dan ook niet te lijden van een gebrek aan zelfvertrouwen en pakt behoorlijk uit. Ook wie nog geen seconde van de film gezien heeft had dit al kunnen vermoeden: iedereen die in een van de eerdere delen heeft gespeeld draaft op. De meeste aandacht hiervan gaat uit naar Vin Diesel en Paul Walker, die met hun hoofdrollen in delen een en vier het meest tot de verbeelding hebben gesproken en hier de kar trekken. Als toetje wordt Dwayne Johnson, ook wel bekend als pro-wrestler The Rock maar tegenwoordig vooral macho actieheld, opgediend voor extra spierballenvertoon en om het testosteronpeil naar hoogten te brengen die recentelijk alleen in ‘The Expendables’ gehaald zijn, een film die daar redelijk commercieel succes mee behaalde.

Er hoeft überhaupt geen misverstand over te bestaan waar het zwaartepunt ligt: vanaf een seconde of tien in de film beginnen de explosies en vliegen rijvoertuigen en kogels in het rond, en wordt er letterlijk en figuurlijk slechts sporadisch gas teruggenomen. Dat er tussendoor ook nog een plot uiteengezet wordt – iets met een Braziliaanse drugsbaron waarop om weinig overtuigende redenen wraak genomen moet worden –, doet nauwelijks ter zake. Het flinterdunne verhaaltje dient louter als kapstok voor de tussenliggende actiescènes, die vaak amper in het verhaal in te passen zijn. De straatraces waar de reeks mee begonnen is zijn goed en wel ingeruild voor een verhaal over een poging tot een bankoveral – een soort hersenloze ‘Ocean’s Eleven’. De film speelt zich voor het grootste gedeelte in Rio de Janeiro, de Braziliaanse metropool af, wat niet alleen leidt tot een overdaad aan shots van het beroemde Jezusbeeld en strand, maar waarschijnlijk ook de filmproductie goedkoper maakte. Meer explosies voor hetzelfde geld, als het ware. Wat dat betreft doet ‘Fast & Furious 5’ zijn best: Rio wordt volledig overhoop gehaald in actiescènes die soms ronduit megalomaan zijn.

Helaas gaat er ondanks die zelfbewustheid veel mis. De actiescènes zijn van een wisselend kaliber: ondanks de redelijk vlotte regie die ze een goede vaart meegeven, komt het toch te vaak voor dat er wel een erg groot beroep op je inlevingsvermogen wordt gedaan. Veel scènes neigen naar het bespottelijke, omdat ze van onwaarschijnlijkheden en gebrek aan logica aan elkaar hangen en alle slechteriken aan het A-Team syndroom lijden, waarbij de honderden kogels allemaal hun doel missen. Het zal fans van het eerste uur ook tegenvallen dat de vele ronkende auto’s die de film rijk is en die de basis van de filmreeks vormen slechts matigjes een rol spelen. De keren dat er in auto’s geracet wordt, lijken er daarnaast met de haren bijgesleept om de liefhebbers nog enigszins te paaien.

Nog ernstiger is de plot. Het zit vol met onlogischheden en fouten die bij vlagen tenenkrommend zijn. Er is geen mens in Brazilië die Hernan Reyes heet, een wel erg Spaanse naam in een Portugees sprekend land. En dat Dwayne Johnson een FBI-agent speelt, is ronduit lachwekkend: de gemiddelde FBI-agent lijkt meer op de saaie kantoorklerken in driedelig grijs zoals men ze in ‘Burn After Reading’ of desnoods ‘The X-Files’ ziet dan op kleerkasten in strakke shirts. En dat zijn slechts minieme voorbeelden; over de hoeveelheid plotgaten en onjuistheden kun je boeken volschrijven.

Het is niet per se rampzalig voor een actiefilm als het verhaal onder de maat is, maar hier halen de rustiger scènes het tempo enorm uit de film en heeft de serieuze toon waarin het allemaal gebracht wordt iets gênants. Menig kijker die de film op dvd ziet zal maar al te graag naar de afstandsbediening grijpen om deze stukken over te slaan. Dat kan sowieso geen kwaad, want een totale speelduur van meer dan twee uur is veel te lang voor zo’n lege, simpele film.

‘Fast & Furious 5’ neemt zichzelf veel te serieus, wat de groteske actie iets potsierlijks meegeeft. Deze actiescènes zijn ondanks hun megalomanie en onwaarschijnlijkheid nog wel in mee te gaan, en daarmee niet het grootste probleem, maar de plot is nihil en de vaart van de film is mede hierdoor matig. Door een bankoverval als centraal thema te nemen, wekt de film een suggestie van inventiviteit die het totaal niet waar kan maken. ‘Fast & Furious 5’ wil veel slimmer overkomen dan het in werkelijkheid is, met averechts effect.   Wie bij een actiefilm tevreden is met louter explosies in de overtreffende trap zal hieraan nog wel plezier mee leven, maar wie ook andere aspecten van een film kan waarderen zal ‘Fast & Furious 5’ te veel tekort zien schieten. Het is te hopen dat het in het onvermijdelijke zesde deel men beter weet waar de zwakheden liggen.

David van Marlen

Waardering: 2

Bioscooprelease: 5 mei 2011