Fearless (1993)

Regie: Peter Weir | 122 minuten | drama | Acteurs: Jeff Bridges, Isabella Rossellini, Rosie Perez, Tom Hulce, John Turturro, Benicio Del Toro, Deirdre O’Connell, John de Lancie, Spencer Vrooman, Daniel Cerny, Eve Roberts, Robin Pearson Rose, Debra Monk, Cynthia Mace, Randle Mell

Diep ontroerende film met een onvergetelijke openingsshot die grote indruk maakt en de toon zet voor een prachtig, zorgvuldig uitgewerkt drama.

We zien niet het vliegtuig dat neergestort is, maar de ravage die het heeft aangericht, van het eerste contact met wat bomen, naar de vernielde akkergrond, bezaaid met brokstukken, tot het uitgebrande wrak, omgeven door ambulances, brandweer en heel veel mensen, die druk in de weer zijn de overlevenden te redden, of vanaf de kant het schouwspel gadeslaan.

De camera zoomt in op een man in een pak, lichtelijk verdwaasd rondlopend. De hulpverleners vragen hem vriendelijk doch stellig het terrein te verlaten, zodat zij hun werk kunnen doen. De man gehoorzaamt en vertrekt, stapt in een taxi en laat zich naar een motel brengen, waar hij een kamer huurt en op het bed gaat zitten. Wat later staan er mensen van de vliegtuigmaatschappij voor de deur: of hij Max Klein is, overlevende uit de vliegtuigramp? Hij wordt namelijk vermist. Max keert terug naar huis, maar is extreem veranderd, hij voelt namelijk geen angst meer, voor niets.

Om zijn nieuw verworven staat van zijn te behouden, zoekt Max steeds uitdagingen uit, die hem in die roes van angstloosheid moeten houden. Dit is voor de kijker best angstaanjagend. Maar ook fascinerend, want: als een man geen angst meer voelt en zo kennelijk zijn fobieën en allergieën overwint (Max kon niet tegen aardbeien maar hapt ze nu zonder problemen weg), is hij dan niet inderdaad een beter mens geworden? Het contact met zijn omgeving is verstoord, maar wat is belangrijker? Moet hij een stapje terug doen of op zoek naar andere, ‘beter passende’ mensen?

De film zoekt en vindt het antwoord op deze, hoewel deze andere opties niet uitsluit. Het is gewoon zoals de dingen kunnen gaan. Dit is een uitvergroting van een gegeven dat we allemaal kennen. We veranderen, omdat we ervaringen hebben die ons isoleren van anderen. Ineens loopt onze omgeving achter, althans, zo zien we het soms. Dan denken we dat we moeten vertrekken, maar zo eenvoudig ligt het niet. Alles heeft zijn tijd nodig.

Jeff Bridges speelt een van zijn beste rollen. Zijn confrontatie met een ook goed acterende Rosie Perez (die andere overlevende) is overtuigend en ontroert. Hun gedeelde, unieke ervaring maakt hen tot potentiële geliefden, maar de vraag blijft of die liefde ook ingelost moet of kan worden (een gegeven dat we kennen uit ‘Lost in Translation’ uit 2003). Naast de ontwikkelingen na de crash krijgen we in flashbacks te zien wat er nu allemaal gebeurde tijdens en vlak voor het ongeluk, waardoor we steeds meer begrijpen van de hoofdpersonages en deelgenoot worden van hun beleving.

Met ‘Fearless’ levert regisseur Peter Weir een van zijn beste films af. ‘Dead Poets Society’, ook een prachtige film, deed het publiek vier jaar eerder al heel wat tranen wegpinken. Een publiek dat aanzienlijk groter was dan bij ‘Fearless’; wellicht is het thema niet voor iedereen even toegankelijk is en de toon voor sommigen wat te zwaar? Hoe het ook zij, dit is een meesterwerk, door het verhaal, de karakteriseringen en het fascinerende thema, maar ook zeker door de oogstrelende cinematografie, die de ervaring én de gevolgen van een vliegtuigcrash pijnlijk dichtbij haalt.

Arjen Dijkstra

Waardering: 5

Bioscooprelease: 24 maart 1994