Fed Up (2014)

Regie: Stephanie Soechtig | 91 minuten | documentaire | Met: Oprah Winfrey, Bill Clinton, Michele Simon, Gary Taubes, Margo Wootan

Regisseuse Stephanie Soechtig levert met ‘Fed Up’ een documentaire af die zich qua impact kan meten met ‘An Inconvenient Truth’ van de voormalig vicepresident van de VS, Al Gore. Over een ongemakkelijke, ongelegen komende waarheid gesproken, in ‘Fed Up’ laten deskundigen (onder andere een ‘professor of nutrition’ en een ‘senior natural scientist’) zich uit over wat de Amerikaanse voedingsindustrie al dertig jaar lang onder het tapijt wil frommelen: het toevoegen van extra suiker aan eten om dit beter verteerbaar te maken.

Soechtig schudt haar publiek met deze documentaire ruw wakker onder het mom: “It’s time to get real about food.” Met een tweeledig doel: 1. We moeten écht eten gaan koken met verse ingrediënten in plaats van het consumeren van nep, bewerkt voedsel. 2. De documentaire komt met ongelofelijke cijfers over hoe het nu écht allemaal in elkaar steekt.

Wat blijkt? De politiek loopt voor het grootste gedeelte aan de leiband van de grote spelers binnen de voedselindustrie. Je gelooft eigenlijk gewoon niet goed wat je aan feiten en commentaren voorgeschoteld krijgt. Natuurlijk, we wisten van de invloed van deze giganten, maar dat ze zo’n grote vinger in de met E-nummers en verschillende varianten van suiker aangelengde pap hebben? Verbazingwekkend en zeer confronterend. Je neemt je na het zien van ‘Fed Up’ meteen voor ook te gaan detoxen van suiker.

Dat het slechte voedsel veel slachtoffers maakt, merken we aan de hand van verhalen van vier tieners die met obesitas kampen: Brady Kluge (15 jaar, 98 kilo), Maggie Valentine (12 jaar, 98 kilo. Volgens haar huisarts een ‘fenomeen’ in negatieve zin), Wesley Randall (13 jaar, 82 kilo) en Joe Lopez (14 jaar, 180 kilo!). Schrijnende, diep trieste verhalen van aan suiker verslaafde kinderen. Suiker heeft namelijk een grotere verslavende werking dan heroïne en cocaïne.

In de jaren 70 was het credo ‘Minder eten en meer bewegen’. Er werd een beroep gedaan op de wilskracht. Maar ondanks de enorme fitnessrage die de kop opstak, bleef de toename van obesitasgevallen parallel lopen. Ex-president Bill Clinton geeft in de documentaire toe dat hij de omvang van dit probleem tijdens zijn bewind heeft onderschat. Of de overheid nog steeds te weinig doet aan het bestrijden van obesitas? “Ja. Er is nog steeds een overmaat aan suikerconsumptie.”

Zelfs een rapport van de WHO (World Health Organisation) wordt door de industrie tegen gehouden. Dus bevat voedsel nog steeds een calorierijk percentage suiker (25%) wat hoger is dan het door de WHO aanbevolen hoogste dagelijkse percentage (10%). Sterker nog: de dagelijks aanbevolen hoeveelheid suiker staat nooit expliciet vermeld op de verpakkingen.

Onder Obama werd de Healthy Weight Commitment geïntroduceerd. Bedrijven als Coca Cola en Kellogg’s beloven ‘zogenaamd’ hun steentje bij te dragen aan gezondere voeding. Ze brengen voedsel op de markt met minder calorieën, maar nog steeds vergiftigd met grote hoeveelheden theelepels suiker. De helft vet, maar dubbel zoveel suiker.

Schrikbarende cijfers: in 2006 staat 60% van de scholen onder contract bij frisdrankgiganten en in 2012 serveert meer dan de helft van de Amerikaanse scholen fastfood in haar kantines. Een ijzingwekkende quote: “Scholen lijken steeds meer op Seven Elevens met boeken.” Nog een cijfer: reclame voor slechte voeding voor kinderen is in de laatste tien jaar toegenomen met 80%. Als een 15-jarige jongen zijn heil moet zoeken in een risicovolle maagverkleining, in wat voor maatschappij leven we dan?

‘Fed Up’ waarschuwt ons luid en duidelijk. In 2015 lijdt eenderde van de Amerikaanse bevolking aan obesitas. Bijna 75% van de kosten voor gezondheidszorg gaat op aan stofwisselingsziekten. Inderdaad, het is hoog tijd om écht serieus werk te maken van écht voedsel. Na het zien van deze documentaire kun je dat eigenlijk niet meer met goed fatsoen voor je uit schuiven. Imponerend en angstaanjagend. Dus: laat je op het gebied van voeding niet langer gemodificeerde knollen voor heerlijk verse citroenen verkopen. Een gewaarschuwd mens eet voortaan gezond!

Ruud Stift

Waardering: 4

VOD-release: 19 mei 2015
DVD-release: 19 mei 2015