Five Minarets in New York (2010)

Regie: Mahsun Kirmizigül | 90 minuten | drama | Acteurs: Haluk Bilginer, Danny Glover, Gina Gershon, Mahsun Kirmizigül, Robert Patrick, Mustafa Sandal, Scott William Winters, Sharrieff Pugh, Engin Altan, Justine Cotsonas, Ryan Silverman, Laine Rettmer, Rev. William Rueger, Bob Ari, Hisham Tawfiq, James Chen, Michael Olajide Jr., James P. Anderson, Mohammed J. Ali, Grace Capra, Peter Conboy, Ozer Hilmi, Dave Neal, Ümit Okur, Bejay Rose, Hüseyin Avni Danyal, Erturk Konca, Suna Selen

Na de aanslagen in New York is de houding tegenover moslims flink verslechterd. ‘Five Minarets in New York’ haakt in op de sfeer die hierdoor is ontstaan. FBI-agent David Becker (Robert Patrick) slaagt erin om een terreurverdachte op te pakken. Het gaat om Hadji Gumus (Haluk Bilginer) die volgens hun gegevens de beruchte Dajjal is, het Turkse brein achter een terroristennetwerk. Geheimagenten Firat Baran (Mahsun Kirmizigül) en Acar Dogan (Mustafa Sandal) reizen vervolgens in opdracht van de Turkse regering af naar New York. Hun missie is om Dajjal naar zijn geboorteland te brengen voor berechting van zijn terreurdaden.

Maar Gumus’ boezemvriend Marcus (Danny Glover) is overtuigd van diens onschuld en regelt een ontsnapping. Tijdens het transport van de gevangenis richting het vliegveld wordt de bus van Gumus op een listige manier onderschept en verdwijnt hij spoorloos. Becker is razend en gaat met zijn teams op zoek. Firat en Acar mogen mee naar een plaatselijke supermarkt waarvan ze vermoeden dat de eigenaar banden heeft met Gumus. De FBI-agenten nemen genoegen met de uitleg van de supermarkt-eigenaar, alleen Firat en Acar vertrouwen het niet. Zij trekken hun eigen plan en weten op onorthodoxe wijze de benodigde informatie te achterhalen. Maar door een slimme hinderlaag raken de twee zo in de zaak verwikkeld dat de twijfel oprijst of Gumus wél de man is die ze zoeken…

Robert Patrick (‘Terminator 2: Judgement Day’, tv-serie “The Unit”) geeft gestalte aan FBI-agent David Becker. Patrick weet Beckers houding tegenover moslims cynisch over te brengen. Jammer alleen dat Patricks rol niet echt verder komt dan een karikaturale vertolking van een verbitterd persoon die in alle moslims een potentiële terrorist ziet. De snerende opmerkingen zijn verre van origineel. En de hufterigheid van Beckers karakter komt vooral tot uiting als hij met z’n team een moskee binnenstormt. Hij schreeuwt terwijl een dienst nog gaande is én draagt schoenen in het gebedshuis. Patricks Amerikaanse collega Danny Glover (‘Saw’, ‘Lethal Weapon’) zien we van een zachte kant als de tot moslim bekeerde Marcus. En qua bekende Amerikaanse gezichten wordt de cast gecomplementeerd met Gina Gershon (‘P.S. I Love You’, ‘Face/Off’) die Gumus’ vrouw Maria speelt.

Filmmaker en acteur Mahsun Kirmizigül (‘Wings of the Night’, ‘I Saw the Sun’) verkwist geen tijd om gelijk een een flinke toon te zetten met ‘Five Minarets in New York’. In tien minuten tijd ben je toeschouwer van een bomaanslag en een politie inval op een verblijfplaats van terroristen. Bij deze laatste gebeurtenis vliegen kogels veelvuldig in het rond en zijn er bij beide partijen flinke verliezen te betreuren. Jammer alleen dat het niet altijd even duidelijk is wie nu de good guys en de bad guys zijn in deze snelle opeenvolgende beelden over de inval. Een introductie van bepaalde karakters had dit bijvoorbeeld kunnen ondervangen. Het gebrek aan helderheid speelt in de rest van de film ook parten.

Voordat de kijker enige verlossende antwoorden krijgt, is een groot deel van de film al voorbij. Pas in de laatste dertig minuten komt de film heerlijk op stoom. Wat de film zoal interessant maakt, is de nieuwsgierigheid naar de drive van Firat – hij is in vergelijking tot zijn partner Agar zeer gebrand om Gumus te berechten. Maar ook Haluk Bilginers vertolking van de verdachte Gumus is er debet aan dat je blijft kijken. Bilginer speelt de terreurverdachte namelijk op zo’n wijze dat je blijft twijfelen of er onder die vriendelijke blik toch wél een potentiële moordenaar schuilgaat.

Filmmaker Kirmizigül roert met ‘Five Minarets in New York’ een onderwerp aan wat hier en daar qua verdieping sterker had gekund om de betrokkenheid van de kijker te vergroten. Maar de manier waarop de rechtsvervolging op Gumus wordt afgesloten, is gewoon zonde. Het lijkt erop dat Kirmizigül even snel de losse eindjes heeft vastgeknoopt. Maar de teneur die het einde van de film inluidt, blijft zeker hangen…

Ans Wijngaarden