Francis Bacon’s Arena – Bacon’s Arena (2006)

Regie: Adam Low | 95 minuten | documentaire | Met: Francis Bacon, Peter Beard, Paul Danquah, Daniel Farson, David Sylvester, David Warner

Een documentaire over moderne kunst is meestal voer voor een select groepje intellectuelen en doorgewinterde kunstliefhebbers. Behalve als zo’n documentaire gaat over het fenomeen Francis Bacon. De figuratieve schilderijen van de geboren Ier zijn toegankelijk voor een breed publiek, ook al zijn die kunstwerken nog zo naargeestig. Daarbij leidde de schilder een boeiend leven met veel drank, foute minnaars, dood en ellende.

Leven en werk van Bacon zijn van zichzelf al zo kleurrijk en veelzeggend, dat een documentairemaker zich best kan beperken tot een chronologisch overzicht, met hier en daar een korte uitleg over de betekenis van het oeuvre. Het is dan wel zo prettig dat ‘Bacon’s Arena’ een productie is van de BBC, een omroep die garant staat voor degelijke kost en die beschikt over een enorme hoeveelheid archiefmateriaal. Bovendien zorgen de goede naam en het netwerk van de omroep er voor dat betrokkenen sneller meewerken.

In het geval van ‘Bacon’s Arena’ levert het een voorbeeldige documentaire op, waarin een stoet van vrienden, familie en kunstkenners hun verhaal doen en waarin we ook Bacon zelf tegenkomen, in archiefmateriaal. In anderhalf uur tijd wordt een helder en indringend beeld geschetst van een groot schilder en geboren provocateur. Door het levensverhaal van Bacon af te wisselen met de doeken die hij tijdens de verschillende periodes schilderde, leggen de makers een directe (en geloofwaardige) link tussen leven en werk. Daarbij schenken zij ook aandacht aan de turbulente en vaak gewelddadige tijd waarin Bacon leefde. De schilder beleefde een burgeroorlog en twee wereldoorlogen, en het lijkt evident dat deze gebeurtenissen een rol hebben gespeeld in zijn werk en in zijn persoonlijk leven.

De weinige minpunten van de documentaire zitten in de details. De makers waren kennelijk zo blij met hun stierenvechtersmetafoor dat ze de kijker te vaak confronteren met de misselijkmakende beelden van stier en toreador. Ook worden sommige schilderijen overdreven vaak getoond en is het sentimentele chanson waarmee de film afsluit niet echt gepast. Toch is ‘Bacon’s Arena’ boven alles een fascinerende, leerzame en toegankelijke documentaire. En dat nog wel over moderne kunst.

Henny Wouters