Fresh Air – Friss levegö (2006)

Regie: Agnes Kocsis, Andrea Roberti | 109 minuten | drama | Acteurs: Izabella Hegyi, Júlia Nyakó, Anita Turóczi, Zoltán Kiss, Béla Stubnya, Henriette Ámon, Péter Bereczky, Gaetano Busico, Lajos Cs. Németh, Zsolt Dankó, Iván Dengyel, Tamás Fodor, Gábor Harsai, Rózsa Hodai, György Kivés, Valentina Lionetti, Gábor Merza, Júlia Nagy, Attila Nikléczy, Jenö Nyika, Ben O’Brien, Ferenc Pusztai, Dóra Szanka, Zsuzsa Székely, Szabolcs Thuróczy, Júlia Ubrankovics, Anikó Varga, Enikö Záhonyi

De titel ‘Fresh Air’ slaat letterlijk op de ‘frisse lucht’ die toiletjuffrouw en moeder Viola (Júlia Nyakó) verspreidt op haar werk. De toiletten op het station zijn haar domein. Zo heeft ze het toiletkantoortje waar ze de hele dag kleine bedragen in ontvangst neemt en gasten voorziet van een schamel velletje papier, geheel naar eigen wensen ingericht. Ook is ze helemaal op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van luchtverfrissers. Geobsedeerd en neurotisch stort ze zich volledig in haar werk. Waarschijnlijk omdat de rest van haar leven haar weinig te bieden heeft. Ze is eenzaam en is op zoek naar een man. Vertwijfeld neemt ze dansles om mensen te ontmoeten en gaat ze af op contactadvertenties. Ze heeft weinig geld, heeft een mistroostig appartement en een puberende dochter die ze ook al weinig te bieden heeft.

Dat laatste zorgt ervoor dat de relatie tussen moeder en dochter Angela (Izabella Hegyi) op een laag pitje staat. Het enige dat ze eigenlijk samen doen is het kijken van hun favoriete televisieprogramma. Als Angela ’s avonds gaat slapen zet ze haar deuren en ramen wagenwijd open, omdat het hele huis naar luchtverfrissers ruikt vanwege de geuren die moeder van haar werk mee naar huis neemt. Angela droomt van een ander leven, een frisser leven. Misschien wel als modeontwerpster?

Als de toon van het verhaal eenmaal gezet is en de relaties duidelijk zijn, neemt de film in kracht af. Er worden vrij weinig interessante elementen toegevoegd, waardoor je eigenlijk de hele tijd getuige bent van hetzelfde dunne verhaal, alleen uitgevoerd met andere scènes. Ook had er misschien wat meer humor in de film verwerkt kunnen worden. We moeten het nu doen met slechts een paar grappige gegevens. Zoals bijvoorbeeld de scènes tussen Angela en haar soort van vriendje Paul, waarin het Paul romantisch lijkt om allerlei natuurkundige en astrologische weetjes op te ratelen.

Aan het einde van de film krijgt het leven van Viola en Angela nog een extra dramatische wending. We eindigen met een mooie, visuele slotscène. De scène is voorzien van passende muziek en een creatieve cameravoering en is wellicht de beste van de film.

‘Fresh Air’ is een minimalistische film die tot op zekere hoogte ontroerend en interessant is. De debuutfilm van Agnes Kocsis laat zien dat we in potentie met een goede filmmaker van doen hebben. Het is daarom jammer dat ze het hier en daar aan symboliek, verhaallijn en bittere schoonheid laat liggen. Desalniettemin won de film een Golden Iris (Brussels European Film Festival), een FIPRESCI Prize (Warsaw International Film Festival) en werd geselecteerd voor de Semaine de la critique in Cannes.

Tristan van der Linden