Geen koningen in ons bloed (2015)

Regie: Mees Peijnenburg | 50 minuten | drama | Acteurs: Jonas Smulders, Olivia Lonsdale, Ali Ben Horsting, Malou Gorter, Teun Kuilboer, Rifka Lodeizen, Willemien Slot

Wie Jonas Smulders  op het witte doek in actie ziet, kan zich haast niet voorstellen dat hij nooit de intentie heeft gehad acteur te worden. Maar wie het indrukwekkende palmares van de nog piepjonge Smulders ziet – met onder meer ‘Het diner’ en ‘Cowboys janken ook’ (beide 2013), ‘Jongens’ en ‘Ketamine’ (beide 2014) en ‘Ventoux’ (2015) en kleinere rollen in topseries als “Penoza” en “Noord-Zuid” – begrijpt dat we hier met een groeibriljant te maken hebben. “Het is de afgelopen drie jaar op mijn pad gekomen, heel organisch eigenlijk,” zegt de talentvolle Smulders in 2014 in een interview met ANP. “En ik ben het steeds leuker gaan vinden. Het is ook nog steeds niet mijn grote droom om per se het hoogst haalbare te bereiken in dit vak. Maar ik zie wel waar het schip strandt. Ik heb er op dit moment in elk geval erg veel plezier in. Dat lijkt me één van de belangrijkste drijfveren voor het werk dat je doet. Belangrijker dan een gevoel dat je beter moet zijn dan de rest.”

Het is voor filmminnend Nederland te hopen dat Smulders nog lang blijft acteren. Hij is in elk geval te zien in maar liefst twee films uit het ‘One Night Stand’-programma van 2015, te weten ‘Een goed leven’ en ‘Geen koningen in ons bloed’. Voor zijn rol in die laatste film verdiende hij een nominatie voor het Gouden Kalf voor beste acteur in een televisiedrama, waarin hij het mag opnemen tegen de veel oudere en meer ervaren acteurs Ramsey Nasr en Porgy Franssen. In ‘Geen koningen in ons bloed’ schittert Smulders naast een al even talentvolle actrice, Olivia Lonsdale, een al even jeugdige Amsterdamse met Britse roots, die net als Smulders min of meer in het acteervak ‘gerold’ is. Misschien ken je haar uit de veelgeprezen film ‘Prins’ (2015), of uit de videoclip van ‘Drank & Drugs’, de nummer-1-hit van Ronnie Flex en Lil’ Kleine. Zowel Smulders als Lonsdale zijn natuurtalenten die van het scherm spatten. Geen wonder dat Mees Peijnenburg, die ooit als acteur begon – hij zat onder meer in ‘Oorlogswinter’ (2008) – maar timmert inmiddels als regisseur aan de weg, graag met hen wilde werken. ‘Geen koningen in ons bloed’ is een van zijn eerste films, maar hij verdiende er meteen een Gouden Kalf-nominatie voor.

De film gaat over twee jongeren, een broer en een zus, die opgroeien binnen een jeugdzorgtraject. Ze doen braaf wat er van ze wordt verwacht – eten met mes en vork, poetsen hun tanden en proberen aardig en eerlijk te zijn – maar lopen steeds weer tegen dezelfde problemen op. De teruggetrokken zeventienjarige Tomas (Jonas Smulders) en zijn veel expressievere vijftienjarige zus Naomi (Olivia Lonsdale) zoeken, al zwervend tussen pleeggezinnen en jeugdzorginstellingen, liefde bij anderen, maar blijken uiteindelijk toch het meeste aan elkaar te hebben. Hun vader ging er lang geleden plotseling vandoor, hun aan drugs verslaafde moeder is onlangs komen te overlijden. Het voelt voor Tomas en Naomi heel onnatuurlijk om bij de afscheidsdienst te zijn van de vrouw die hen weliswaar op de wereld zette maar die er nooit voor ze geweest is. En die urn met haar as hoeven ze ook niet. Even lijkt het erop alsof Naomi een warm nest heeft gevonden, bij een gezin in een Drents dorp. Maar het geluk blijkt niet van lange duur, omdat ze het liefst haar grote broer bij haar in de buurt heeft. Na een dramatisch voorval groeit het besef van hun belangrijkste houvast alleen maar.

‘Geen koningen in ons bloed’ is het rauwe relaas van twee jongeren die zichzelf staande proberen te houden in een liefdeloze wereld. Peijnenburg maakt optimaal gebruik van de expressieve gezichtsuitdrukkingen van zijn twee hoofdrolspelers en zit hen vaak dicht op de huid. Het ene moment zijn de beelden intiem, vooral als Tomas en Naomi samen zijn. Maar er wordt ook zo overgeschakeld op veel hardere, ruwere beelden. Opgroeien zonder ouders, in het keurslijf van de jeugdzorg is geen pretje, en dat mogen we weten ook. Dat ‘Geen koningen in ons bloed’ zo’n diepe indruk achterlaat, is niet alleen de verdienste van de twee overtuigende hoofdrolspelers, maar ook van Peijnenburg, wiens indringende manier van filmen het verhaal nog aangrijpender en intiemer maakt dan het van zichzelf al is.

Patricia Smagge

Waardering: 4

‘Geen koningen in ons bloed’ wordt dinsdag 6 oktober 2015 om 22.55 uur uitgezonden op NPO3.