Greenberg (2010)

Regie: Noah Baumbach | 107 minuten | drama, komedie | Acteurs: Ben Stiller, Greta Gerwig, Koby Rouviere, Sydney Rouviere, Chris Messina, Susan Traylor, Merritt Wever, Emily Lacy, Aaron Wrinkle, Heather Lockie, Chris Coy, Zach Chassler, Mina Badie, Rhys Ifans, Blair Tefkin

Dat ook de grootste lolbroeken geschikt kunnen zijn voor drama van niveau – al dan niet gemengd met het genre komedie – behoeft geen uitleg. Jim Carrey bewees het met ‘The Truman Show’ en ‘Eternal Sunshine of the Spotless Mind’, Adam Sandler deed het met ‘Punch Drunk Love’, Robin Williams won er een Oscar voor in ‘Good Will Hunting’. In het bijzonder verrassende ‘Greenberg’ is de beurt aan Ben Stiller, die zich na topsucces ‘Tropic Thunder’ over een aantal kleinere projecten gebogen heeft.

Stiller speelt Roger Greenberg, een enigszins teruggetrokken veertiger die vijftien jaar geleden een platencontract afwees, zijn familie en vriendengroep achterliet en de ingangen in de muziekindustrie in Los Angeles verruilde voor een bestaan als timmerman in New York. Tegenwoordig doet Roger even niets. Hij is net ontslagen uit een psychiatrisch ziekenhuis, waar hij een aantal weken opgenomen is geweest om, among other things, aan zijn negatieve houding en dwangneuroses te werken. Het feit dat zijn broer met het gezin naar Vietnam op vakantie is, grijpt hij aan om dat nietsdoen in LA vorm te geven door op zijn huis en hond te passen. Een verantwoordelijkheid die hij deelt met de 25-jarige Florence (Greta Gerwig), de assistente van z’n broer, met wie hij vrijwel direct een verhouding aan gaat die het midden houdt tussen vriendschap en relatie.

Het kleinschalige verhaal dat zich vervolgens ontvouwt had geschreven kunnen zijn door Todd Solondz, of Charlie Kaufman – als hij zijn surrealisme er buiten zou laten – en had evengoed een toneelstuk kunnen zijn. De excentrieke Roger, die zijn dagen voornamelijk vult met het schrijven van klachtenbrieven om kleinigheidjes (zijn stoel in het vliegtuig, het tapijt in de dierentaxi) en het timmeren van een hondenhok, gebruikt zijn tijd in LA ook om oude banden aan te halen. Of in sommige gevallen voorgoed door te snijden, lijkt het. Zijn vertrek en vooral het gemiste platencontract is niet bij alle achterblijvers goed gevallen. Zo heeft zijn vriend Ivan (Rhys Ifans) de muziekindustrie moeten verlaten om computertechnicus te worden, wat Roger deels verweten wordt. Het hart van het verhaal is echter vooral de quasirelatie met Florence, met wie hij de eerste stappen lijkt te zetten naar een mogelijk bestaan dat beter aansluit bij een man van zijn leeftijd. De relatie verloopt met horten en stoten, maar de gezamenlijke zorg over herdershond Mahler (als vermomde MacGuffin) brengt het stel steeds samen.

De humor zit vooral in het scherpe, beklagende observeren van Roger en zijn onbeholpen be- en toenaderingen, die steevast gevolgd worden door emotionele uitbarstingen om de ander toch op afstand te houden. Het achterliggende drama wordt nergens opgedrongen, waardoor de film haar aangename luchtigheid behoudt zonder dat je het idee krijgt dat er zaken beter uitgelegd hadden moeten worden – zoals de precieze redenen achter Greenbergs opname. Stiller raakt hier aan Woody Allen’s karakteristieke neuroot, terwijl Gerwin doet denken aan het vrijzinnige van een Zooey Deschanel. Het resultaat is een geslaagd drama dat eigenlijk gewoon een kleine romantische komedie is, boven het gemiddelde getrokken door de interessante personages en een aantal aardige vondsten in een script vol eigenzinnige humor.

Robert Nijman

Waardering: 3.5

Bioscooprelease: 8 juli 2010