Grosse Pointe Blank (1997)
Regie: George Armitage | 113 minuten | actie, komedie, romantiek, misdaad, thriller | Acteurs: John Cusack, Minnie Driver, Alan Arkin, Dan Aykroyd, Joan Cusack, Hank Azaria, K. Todd Freeman, Jeremy Piven, Mitch Ryan, Michael Cudlitz, Benny Urquidez, Duffy Taylor
Hoe onderga je een schoolreünie – waar de belangrijkste vraag natuurlijk is ‘wat is er van jou terechtgekomen?’ – terwijl je een meedogenloze killer bent en ook nog eens met jezelf in de knoop zit. Dat vraagt om zwarte humor. ‘Grosse Pointe Blank’ wordt gedragen door de laconiek cynische voordracht van John Cusack, die echt geknipt is voor dit soort films. Cusack slentert professioneel door het bizarre schouwspel dat ons voorgetoverd wordt en dat is een kunst, want ‘Grosse Pointe Blank’ laveert werkelijk van over-the-top slapstick naar tragikomedie en weer terug. Het komt niet altijd even natuurlijk over maar het is Cusack die ons er doorheen sleept, gesteund door Minnie Driver – die Cusack verrassend goed partij geeft, Dan Aykroyd en zus Joan – immer een sarcastisch engeltje.
De bovenvermelde reünie maakt een niet eens zo groot onderdeel uit van de film, waaraan John Cusack zelf meeschreef. De kern wordt gevormd door Martin Blank’s weifelende stappen in zijn hometown Grosse Pointe, een filmluik dat de sfeer van Tarantino of Rodriguez heeft, maar dan beschouwender. Martin’s identiteitscrisis – hij gaat zijn ontvluchte verleden te lijf – is tegelijkertijd hilarisch; zijn psychotische moeder (Barbara Harris) denkt dat hij één of ander lekker stuk is en op de plek waar zijn huis ooit stond wordt een bomaanslag op hem gepleegd; zijn psychiater (Alan Arkin) adviseert hem via de telefoon toch vooral te blijven ademen en ex-liefje Debi, die hij tien jaar terug op de ‘prom’ liet zitten, kijkt geïnteresseerd maar fronsend toe. “It’s not an excuse, it’s a reason”, meldt Martin over de invloed van zijn liefdeloze jeugd op zijn gedrag.
Ondertussen moet hij zich de ‘feds’ van het lijf houden, een klunzig duo gespeeld door Hank Azaria en K. Todd Freeman dat Martin op heterdaad wil betrappen én zijn concurrent in de huurbranche Grocer, die als joker wordt uitgespeeld in de vorm van een uitbundige Aykroyd. Martin nodigt Debi vervolgens uit als date voor de reünie – oh ironie, verveelt haar met verhalen over zijn beroep, terwijl zij probeert te toetsen of hij de ware is. De romantische verhaallijn wordt van de slijmdraden gered door door de spitsvondige, op Cusack’s lijf geschreven dialogen. Volgens de eisen van de romcom doet zich voor de ontknoping een zware crisis voor tussen de tortelduifjes, maar verwacht geen clichés en zeker geen jankmomenten, daar is het scenario te slim voor. ‘Grosse Pointe Blank’ is een uitgelaten komedie – soms iets te weinig subtiel – en eindigt in stijl, even absurd als hij begon; de Naked-Gun-valkuilen worden omzeild door het goede schrijfwerk. Cusack kan zonder problemen aan een Tarantino meewerken, als acteur maar ook als scenarist: “I killed the president of Paraguay with a fork. How’ve you been?”
Jan-Kees Verschuure