Hellboy (2004)

Regie: Guillermo del Toro | 120 minuten | actie, komedie, avontuur, science fiction, horror | Acteurs: Ron Perlman, John Hurt, Selma Blair, Rupert Evans, Karel Roden, Jeffrey Tambor, Doug Jones, Brian Steele, Ladislav Beran, Biddy Hodson, Corey Johnson, Kevin Trainor, Brian Caspe, James Babson, Stephen Fisher    

Verfilmingen van stripfiguren zijn na de overweldigende successen van ‘Batman’, ‘Spider-Man’ en ‘Blade’ een gewild onderwerp voor regisseurs. De Mexicaanse filmmaker Guillermo del Toro zag er ook wel wat in om een papieren held om te zetten naar een bioscoopversie. Het resultaat is ‘Hellboy’ geworden.

De meeste verfilmingen van comic-personages komen uit de stallen van de machtige Amerikaanse uitgeverijen Marvel en DC. Del Toro koos voor de underground uitgeverij Dark Horse, waar de obscure cultstrip vandaan komt. Hellboy is bedacht door striptekenaar Mike Mignola, die door zijn aparte tekenstijl aanhang verwierf bij stripliefhebbers. Mignola’s personages zijn fantasievol en zeer bizar. In tegenstelling tot populaire superhelden zoals ‘Batman’ en ‘Superman’ is Hellboy geen typische ‘all American guy, turns out to be a hero’. Mignola bedacht een antiheld die probeert om zijn menselijkheid te behouden en niet op te vallen in de maatschappij. De strips draaien om de lol van het lezen en bevatten nagenoeg geen moralistisch gepreek.

Het moet dan ook gezegd worden dat ‘Hellboy’ niet van goede smaak beticht kan worden. Ninja-nazi’s, Rasputin, zombies…het zit allemaal in regisseur Del Toro’s prent. Als kijker wordt er veel van je inlevingsvermogen geëist. Het begin van de film begint al op een misleidende manier, als een groep geallieerde soldaten een nazi-peloton wil uitschakelen. De setting van WOII is enorm overtuigend neergezet, de uniformen mooi gekozen en de chaos van een oorlog goed in beeld gebracht. De eerste vijf minuten waan je je dan ook in een oorlogsfilm, vervolgens toont de camera een vluchtig shot van een gemaskerde nazi en een soort portaal naar de hel. Alsof dat niet genoeg is, blijft de film vreemde, bizarre gebeurtenissen op de kijker afvuren. De gemaskerde nazi blijkt een soort ninja te zijn die moeiteloos een dozijn soldaten uitmoordt en onkwetsbaar lijkt te zijn. De hele prent kent deze vreemde vertelwijze, waar iedere scène uit haar voegen barst van vreemde vondsten en bizarre plotwisselingen.

Del Toro is echter bekwaam genoeg om even rust in te lassen en zijn personages voor te stellen. Al is dosering niet een van zijn sterkste punten. De actie blijft zich in sneltreinvaart opstapelen. Desondanks weet de Mexicaanse filmmaker zijn hoofdpersonen een hart mee te geven. De liefdevolle en respectvolle benadering van de karakters is het sterkste punt van de prent. Ron Perlman speelt de hoofdrol en doet dat heel overtuigend. Ondanks de macho-one liners en stoere houding die Hellboy kenmerken, weet Perlman een aandoenlijk personage neer te zetten. Heel subtiel weet de acteur om een zekere diepgang in zijn rol te brengen. Met name de scènes waarin Hellboy zijn liefde voor Liz wil verklaren zijn erg geslaagd. Op een nogal kinderlijke manier, zie je de kolos aan het werk gaan. Een mooi contrast tussen zijn keiharde houding die hij tijdens de gevechten met Rasputin en de nazi’s aanneemt. Ook de relatie tussen Hellboy en zijn ‘vader’, John Hurt, is erg goed uitgewerkt. Zo is er een meesterlijke scène waarin een kwade ‘zoon’ verontwaardigd is over het huisarrest dat zijn ‘vader’ hem oplegde. De kleine nuances tussen volwassen en kind-zijn worden erg vermakelijk in beeld gebracht. Perlman weet naast een overtuigende actieheld ook een vertederend karakter neer te zetten. Erg knap aangezien Hellboy twee meter lang is en een afschrikwekkend uiterlijk heeft. De menselijkheid van dit stripfiguur is vele malen groter dan dat hoofdfiguren uit andere stripverfilmingen.

De actie zit goed in elkaar. De specialeffects zijn erg overtuigend. Jammer genoeg is de wire-frame techniek af en toe iets te duidelijk te zien. Kortom je ziet het nogal duidelijk als er met kabels gewerkt wordt. Het stoort echter niet. De gehele ‘feel’ van de film is over de top, neigend naar pulp. Regisseur Del Toro weet deze sfeer goed te gebruiken en zorgt ervoor dat de prent nooit uit de bocht vliegt door de film beter voor te doen komen dan dat hij is. Uiteindelijk is ‘Hellboy’ een heel bizarre, surreële productie geworden waaruit de oprechte liefde en respect blijkt voor Mignola’s creatie. Het is enorm te prijzen dat Del Toro geen concessie heeft gedaan om de film toegankelijker te maken voor een groot publiek. Het originele personage blijft gehandhaafd in de filmversie.

Frank v.d. Ven

Waardering: 4

Bioscooprelease: 14 oktober 2004
4K UHD-release: 6 november 2019