Henry of Navarre – Henri 4 (2010)

Regie: Jo Baier | 180 minuten | actie, drama, romantiek, geschiedenis | Acteurs: Julien Boisselier, Joachim Król, Andreas Schmidt, Roger Casamajor, Armelle Deutsch, Chloé Stefani, Sven Pippig, Sandra Hüller, Hannelore Hoger, Ulrich Noethen, Devid Striesow, Adam Markiewicz, Gabriela Maria Schmeide, Christine Urspruch, Marta Calvó, Karl Markovics, André Hennicke, Wotan Wilke Möhring, Antoine Monot Jr., Karin Neuhäuser, Johannes Silberschneider, Pep Anton Muñoz, Matthias Walter, Manfred Schmid, Aida Folch, Frank Kessler, Paulus Manker, Katharina Thalbach, Fritz Marquardt, Kristo Ferkic, Maximilian Befort, Lukas T. Berglund

Politieke moorden, massale slachtpartijen en brute veldslagen: dat is het Frankrijk tijdens de Godsdienstoorlogen in de zestiende eeuw. De katholieke en protestantse facties zijn in oorlog. Het koningshuis is katholiek, waar de zwakke en ziekelijke Charles IX (Ulrich Noethen) wordt gedomineerd door zijn formidabele moeder Catharina de’ Medici (Hannelore Hoger). Het Huis Valois lijkt echter op zijn laatste benen te lopen. Charles is kinderloos, zijn jongere broers eveneens. De Hugenoten staan onder leiding van Gaspard de Coligny (Karl Markovics) en lijken aan de winnende hand. Ten zuidwesten van Frankrijk, in de Pyreneeën, ligt het kleine, onafhankelijke koninkrijkje Navarra. Hier groeit de katholiek gedoopte, maar protestants opgevoede prins Henri van Navarra (Julien Boisselier) op. Met tomeloze inzet, politiek opportunisme, een portie geluk en met de steun van zijn trouwe vrienden, vecht hij zich een weg naar de Franse troon.

‘Henry of Navarre’ is een energieke Frans-Duitse coproductie, die is gebaseerd op twee romans van de schrijver Heinrich Mann over het leven van Henri. Van oorsprong is het een tv-film in twee delen, die voor de blu-ray uitgave achter elkaar zijn geplakt. Manns werk wordt weliswaar als basis gebruikt, maar de tv-film lijkt vooral geïnspireerd op series als ‘Rome’ en ‘The Tudors’. De nadruk ligt bij deze series op het bloed, het geweld, de intriges en de seksuele escapades van de hoofdrolspelers. Zo ook hier. Daarbij hoefden de makers overigens niet lang te zoeken naar geschikte gebeurtenissen om de tijd te vullen: van de beruchte Bartholomeüs-nacht, waarin duizenden Hugenoten werden afgeslacht, tot de diverse moordaanslagen op vooraanstaande katholieke en protestantse leiders (inclusief twee koningen), het leven van Henri IV liep over van het bloedvergieten. Voor de makers was het een bijkomstig voordeel dat Henri tevens een liefhebber van vrouwen was. Uiteraard staat zijn turbulente huwelijk met prinses Margot (Armelle Deutsch) en zijn verhouding met zijn grote liefde Gabrielle (Chloé Stefani) centraal.

Boisselier is een wat stugge hoofdpersoon, maar groeit in zijn rol als marginale troonpretendent – die als kind door de ziener Nostradamus een grootse toekomst werd voorspeld – totdat hij daadwerkelijk koning van Frankrijk wordt als Henri IV, de eerste koning uit het Huis Bourbon. De focus ligt volledig bij hem en zijn leven wordt gedurende veertig jaar gevolgd (af en toe behulpzaam samengevat als “zeven jaar later” enzovoorts. Regisseur Jo Baier houdt de vaart er goed in en gooit de ene na de andere nieuwe veldslag, vrijpartij of vijandige bedreiging erin. Het roept wel de vraag op of het niet beter was geweest om er een meerdelige miniserie van te maken, zodat er meer rust ingebouwd had kunnen worden en ook andere personages meer tot hun recht zouden zijn gekomen. Naast Boisselier valt vooral Noethen op als in de instabiele, licht hysterische Charles IX. De andere personages zijn voornamelijk eendimensionaal, wat zeker in het geval van actrice Hoger als de “spin in het web” Catharina teleurstellend is. Ook Deutsch krijgt weinig ruimte om haar Margot van Valois meer dan een temperamentvol kreng te maken. In dat opzicht is ‘La Reine Margot’ (1994), dat deels dezelfde gebeurtenissen als onderwerp heeft, de superieure verfilming. Wat vooral irriteert bij deze film, is de slechte nasynchronisatie vanuit het Duits. Vanwege de internationale cast zijn de dialogen deels in het Frans overgedaan, maar niet al te nauwkeurig, waardoor er vaak een opvallend verschil zit tussen de mondbewegingen van de acteur en de tekst die je als kijker hoort. Los van de minpuntjes, biedt ‘Henry of Navarre’ genoeg spektakel om de kijker drie uur lang te vermaken. De gevechten zien er realistisch uit – zeker in de chaotische close-ups – en met alle intriges, verraad, dubbelspel en aantrekkelijke, naakte vrouwen, valt er genoeg te beleven.

Hans Geurts