Hold Me Tight, Let Me Go (2007)

Regie: Kim Longinotto | 100 minuten | documentaire

Deze documentaire biedt een ontroerend en confronterend portret van de Engelse Mulberry Bush kostschool voor kinderen met ernstige gedragsproblemen, die op reguliere scholen niet meer te handhaven zijn. Een aantal kinderen wordt diepgaander gevolgd, net als verschillende medewerkers. Door de rustige opbouw en duidelijke hoofdpersonen wordt de kijker langzaam meegesleept in het dagelijkse leven van deze school, waarbij ontroering en ontsteltenis hand in hand gaan. Voor iedereen valt een enorme sympathie op te brengen, de begeleiders met hun extreem geduldige en liefdevolle aanpak, maar ook de kinderen, die zo duidelijk vooral op zoek zijn naar acceptatie en aandacht, maar dat bij hun (meestal jonge, labiele) ouders volstrekt niet kunnen vinden.

Opvallend is de manier van straffen van de school, of eigenlijk het ontbreken van echte sancties. Meerdere malen per dag komt het voor dat een van de kinderen het te kwaad krijgt, wat voor de docenten een teken is om rustig te blijven en op de kinderen in te blijven praten tot ze gekalmeerd zijn. Wel is er een aparte ruimte vol kussens en vrolijke wandschilderingen waar de kinderen – eventueel in de houtgreep – net zo lang blijven als nodig is om weer kalm te worden. Hieruit valt op te maken dat er een oneindige hoeveelheid tijd voor de kinderen is; op ieder moment is ruimte voor een persoonlijk gesprek met een van de begeleiders. Met de film wordt duidelijk dat de medewerkers van de school over een bijna buitenaardse portie geduld beschikken, en zelfs onder voortdurend gespuug en gescheld nog voor ogen kunnen houden dat het om de kinderen gaat. Uiteindelijk wordt ook wel heel duidelijk hoe belangrijk de adults zijn voor de kinderen, die na een weekendverlof niets anders willen dan hun begeleiders weer zien. Een prachtig voorbeeld is de scène waarin de jonge Alex (8 jaar) een vrouwelijke medewerkster zeer serieus ten huwelijk vraagt. De film biedt een perfect geproportioneerd beeld van de school, zonder één aspect de overhand te laten nemen. Naast serieuzere momenten, zowel positief als negatief, zijn er ook veel luchtigere scènes te zien, waarin de kinderen uitgebreid hun gevoel voor humor kunnen etaleren.

Regisseuse Kim Longinotto, die eerder succesvolle documentaires maakte als ‘Sisters in Law’ en ‘The Day I Will Never Forget’ bracht zelf ook een deel van haar jeugd door op een internaat, waar ze tijdens haar studie al een kritische documentaire over maakte. Extra bijzonder is daarom dat ze een te bittere toon in deze film heeft kunnen vermijden en duidelijk kan maken dat een internaat ook een liefdevolle omgeving kan zijn, waar kinderen hun negatieve thuissituatie kunnen achterlaten en oprecht kans maken om van hun gedragsproblemen af te komen.

De film biedt veel hoop voor de kinderen – de meeste zijn slim genoeg om nog iets te bereiken in het leven – maar tegelijkertijd toont ‘Hold Me Tight, Let Me Go’ de onvermijdelijke patronen waarin de kinderen zijn vervallen, gevormd door de slechte voorbeelden die ze thuis krijgen. Hierdoor gaat er wel een gevoel knagen, de vraag wat er met de kinderen gebeurt nadat ze de veilige omgeving van de school weer verlaten. Wellicht een mooi idee voor een vervolgdocumentaire.

Ruby Sanders