Il y a longtemps que je t’aime (2008)

Regie: Philippe Claudel | 120 minuten | drama | Acteurs: Kristin Scott Thomas, Elsa Zylberstein, Serge Hazanavicius, Laurent Grévill, Frédéric Pierrot, Claire Johnston, Catherine Hosmalin, Jean-Claude Arnaud, Olivier Cruveiller, Mouss

‘Il y a longtemps que je t’aime’ begint op een vliegveld waar Juliette (Kristin Scott Thomas) na haar voorwaardelijke vrijlating wacht op haar jongere zuster Lea (Elsa Zylberstein). Lea heeft Juliette vijftien jaar niet gezien. Juliette heeft een moord gepleegd en al die jaren dat zij in de gevangenis heeft gezeten is er geen contact geweest. Beide vrouwen zijn zeer gespannen, zij spreken nauwelijks meer woorden dan het uitwisselen van een paar beleefdheden. Elke verwijzing naar wat er gebeurd is blijft achterwege. De lucht is geladen en de spanning voelbaar.

Lea is benaderd door een sociaal werkster en heeft zich bereid verklaard Juliette na haar vrijlating voorlopig onderdak te bieden. Lea is inmiddels getrouwd met Luc (Serge Hazanavicius) en heeft twee adoptiekinderen. Lea wil werken aan een herstel van de vroegere nauwe relatie tussen hen.

Alles wat er in het verleden is gebeurd blijft echter min of meer onuitgesproken. Juliette is in de gevangenis gehard en voelt zich – doordat er al die jaren geen contact is geweest – in de steek gelaten. Zij reageert heftig en afwijzend op echte toenaderingspogingen. Wat er precies is gebeurd, blijft in eerste instantie een duister geheim, maar het moet een zware misdaad zijn geweest die het praten erover eigenlijk onmogelijk maakt. De zusters zijn door de lange scheiding eigenlijk complete vreemdelingen voor elkaar geworden.

Het besluit om haar in huis te nemen is geheel gebaseerd op een verzoek van een sociaal werkster. Juliette laat weten dat het van haar ook niet had gehoeven. Ze is zeer teruggetrokken en geeft er de voorkeur aan haar tijd vrijwel in afzondering door te brengen. De echtgenoot van Lea heeft met tegenzin toegestemd in de situatie en ziet haar eigenlijk liefst zo snel mogelijk weer vertrekken. Lea doet haar best de emotionele band met haar zuster weer te herstellen, dit gaat uiterst moeizaam. De twee jonge dochters van Lea raken echter gesteld op de nieuwe tante. Zij wisten niet van haar bestaan. Waar is deze tante al die jaren geweest? Op dat onderwerp rust een taboe dat als een zwaard van Damocles boven de hele situatie hangt. Het oudste dochtertje stelt die vragen echter op onbevangen wijze, zich niet bewust van het verleden.

Lea heeft als lerares veel contacten met collega’s die regelmatig over de vloer komen en die zich ook afvragen waarom zij deze zuster nooit eerder hebben kunnen ontmoeten. Juliette ontdooit langzaam door de contacten met de kinderen en met Michel (Laurent Grévill), een collega van Lea. Michel is een eveneens in zichzelf teruggetrokken man. Het verleden van Juliette blijft haar voortdurend parten spelen in haar terugkeer in de maatschappij. Het gebeurde is natuurlijk onbespreekbaar. Eigenlijk zitten alle personages met hun eigen schuldgevoelens en op hun eigen wijze opgesloten in hun verleden.

Kristin Scott Thomas speelt als Juliette een geweldige rol. Enerzijds een fragiele en door het leven aangeslagen vrouw, maar tegelijkertijd met een sterke wil om door te gaan. Ook Elsa Zylberstein speelt – net als de overige acteurs – overtuigend. Beide vrouwen zetten zich in om hun relatie te herstellen en vooral de wijze waarop dit is vormgegeven is magnifiek. In ingetogen en gevoelvolle dialogen tasten zij het verleden af, halen zij herinneringen op die soms uiterst pijnlijk zijn, maar die ook leiden tot een soort hergeboorte van de vroegere goede en nauwe band die hen verbond. Alle karakters worden mooi uitgediept, waarbij vooral de oudste dochter van Lea een sterke en overtuigende inbreng heeft in het verloop van de ontwikkelingen.

Het onderwerp en het verloop van de ontwikkelingen draagt alle risico in zich om er een tearjerker van te maken. Dit is door regisseur Philippe Claudel op magnifieke wijze vermeden. De ontwikkelingen zijn puur en zuiver uitgewerkt, hoe afschuwelijk de daad van Juliette ook mag zijn geweest. Alle gevoelens en beweegredenen komen door het ingenieuze scenario subliem tot wasdom. De cameravoering is prima en het verhaal ontwikkelt zich langzaam en zorgvuldig. Het scenario heeft diverse goed in het geheel passende zijlijnen naar bijvoorbeeld een politieofficier die haar tijdens haar voorwaardelijke vrijlating moet begeleiden. Waarom Juliette tot haar dramatische daad is gekomen blijft tot het einde geheim. Uiteindelijk komen alle stukjes van de puzzel op de juiste plek bijeen en leidt dit voor beide zusters naar een bevrijding en verlossing van de last van het verleden.

Een warme en ontroerende film over twee sterke vrouwen die een zwaar en belastend verleden weten te verwerken. Ontroerend, ingetogen, en bij tijden indringend. Uitstekende muzikale ondersteuning. Een juweeltje, niet te missen!

Rob Veerman

Waardering: 4.5

Bioscooprelease: 5 juni 2008