Io, l’altro-Me, The Other (2007)

Regie: Mohsen Melliti | 80 minuten | drama | Ateurs: Raoul Bova, Giovanni Martorana, Mario Pupella, Samia Zibidi, Lina Besrat Assefa, Mohammed Alì

Yousef en Giuseppe zijn oude vrienden die meer dan tien jaar met elkaar hebben samengewerkt. Nadat Yousef als vluchteling uit Tunesië in Italië aankwam, is hij op een vissersboot gaan werken en heeft daar Giuseppe ontmoet die zijn beste vriend werd. Na jaren zware arbeid voor een baas besluiten de twee voor zichzelf te beginnen en kopen ze een vissersboot. Dan komen de gebeurtenissen van 11 september 2001 en lijkt de hele wereld te veranderen. Overal ontstaan verdenkingen, zelfs op een klein vissersbootje op zee.

De film speelt zich voor een groot deel af op een klein vissersbootje en laat zien wat er kan gebeuren als het vertrouwen tussen mensen langzaam wordt gesloopt en plaats maakt voor angst voor die ander. Is deze wel echt de persoon die we denken te kennen, of is hij wellicht een terrorist?

De Siciliaanse visser Giuseppe (Raoul Bova) en de voormalige Tunesische vluchteling Yousef (Gioanni Martorana) vissen met hun boot midden op de Middellandse Zee. Zij zijn dikke vrienden en maken zich zorgen over de laatste aflossing van de schuld van hun boot. Tussen hen heerst de camaraderie van mannen die dikke vrienden zijn. Giuseppe is een wat zorgelijke en trotse persoonlijkheid, Yousef is het prototype van de meer zorgeloze mens met de instelling dat alles uiteindelijk op zijn pootjes terecht zal komen.

In de stuurcabine vangt Giuseppe een radiobericht op over een terrorist met dezelfde naam als zijn visserspartner. Ze fantaseren over het tipgeld dat de vondst van deze terrorist kan opbrengen. De sfeer is dan nog lacherig, maar de twijfel knaagt bij Giuseppe. Is Yousef wel de man die hij zegt te zijn? Giuseppe snuffelt in de spullen van Yousef, op zoek naar aanvullende informatie. Als hij dan een krantenartikel vindt dat belastend zou kunnen zijn, ziet hij zijn twijfels bevestigd, lokt Yousef het ruim in en sluit hem op. Yousef weet echter te ontsnappen en probeert Giuseppe te overtuigen van zijn onschuld. De twijfel blijft echter knagen als de radioberichten doorgaan en Yousef niet alle vragen van Giuseppe kan beantwoorden.

Het verhaal laat fraai zien hoe langzaam sluipend het gif van het zaaien van angst en wantrouwen door berichten in de media doorwerkt in de verhoudingen tussen mensen. Daar waar eerst het gedrag van Yousef geen enkele argwaan opriep, is datzelfde gedrag door de ingeboezemde angst nu ineens verdacht. Hun leven wordt ineens geheel beïnvloed door de paranoia die het gevolg is van de gebeurtenissen van 11 september 2001.

Vooral de beelden van het isolement op open zee en de lichaamstaal als gevolg van het ontstane wantrouwen zijn goed getroffen. Licht punt van kritiek is dat dat sfeertje op enkele momenten wel wat al te nadrukkelijk is neergezet. Het ontaardt niet in melodrama, welk gevaar wel op de loer zou hebben gelegen. Beide acteurs leveren een prima prestatie, het camerawerk is gedegen, het scenario zonder meer geloofwaardig.

Dat een dergelijke situatie uiteindelijk escaleert, laat zich gemakkelijk raden. Dat is op zich van ondergeschikt belang. De film laat indringend zien hoe deze twee eenvoudige vissers in hun leven worden beïnvloed door gebeurtenissen ver weg en door de angst die door anderen wordt gezaaid. In die zin zijn beiden slachtoffers van de situatie.

Een goed debuut van regisseur Moshen Melitti. Een klein gehouden verhaal over twee mensen en hun persoonlijke gevolgen van grote internationale gebeurtenissen. Een film die vooral zijn weg zal weten te vinden in de sfeer van de filmfestivals in het circuit van arthouse en mensenrechtenfilms.

Rob Veerman