JFK: Reckless Youth (1993)

Regie: Harry Winer | 183 minuten | drama, biografie, geschiedenis | Acteurs: Patrick Dempsey, Terry Kinney, Loren Dean, Yolanda Jilot, Robin Tunney, Andrew Lowery, Stan Cahill, Claire Forlani, Malachy McCourt, James Rebhorn, Diana Scarwid, Natalie Radford, Cedric Smith, Greg Spottiswood, Andrew Miller, Pixie Bigelow, Nicole de Boer, Karyn Dwyer, Ray Jewers, Henriette Ivanans, Bruce Gray, Nigel Hamer, Heidi von Palleske, Gerard Parkes, Susan Westmoreland, Douglas O’Keeffe, Raymond Marlowe, Marc Donato, Lance Paton, Graham Losee, Corey Sevier, Alyssa Gebert, Adrian Hough, Deborah Jones, Liza Hocura, Robert Ridaman, Rick Roberts, Chantal Craig, Michael Killinger, François Klanfer, David Huband, Victor Erdos, Natasha Matteau, Melody Johnson, Jared Cook, Hailey Goldberg, Deanna Way, Katie Zegers, Jennifer Mimoso, Shileen Paton, John David Wood, Fraser McGregor, Ryan Brown, David Pearson, David Gardner, Willis Sparks, Michael Polley, Barry Morse, Ted Follows, Kenner Ames, Diego Fuentes, Tom Melissis, Patrick Chilvers, Jeffrey Hirschfield, Kevin Jubinville, Jeffrey Max Nicholls, John Bourgeois, Justin Louis, David Ferry, Jason Blicker, Neil Foster, Bruce Boa, Shawn Jeremy Mathieson, Kyle Sheehan, Albert Gatbonton, Kirsten Kieferle, Tamara Gorski, Cherry Wynfield, Nancy McClure, Tracy Carroll, Seth Gabrielse, Julian Reed, Gordon Jocelyn, Marty Moreau, Damir Andrei, Isai Rivera Blas, Janet Land

Het leven van de vermoorde Amerikaanse president John F. Kennedy blijft, ook vele decennia na zijn dood, fascineren. Vele honderden boeken zijn inmiddels verschenen – en het einde is nog lang niet in zicht – over alles wat een rol speelde in zijn leven: de belangrijkste gebeurtenissen uit zijn presidentschap, zijn vrouwen, zijn ziektes, zijn ontwikkeling van rijkeluisjongen tot begaafd politicus of zijn verstandhouding met zijn familie. Uit de stapels boeken is van een aantal werken door televisie- en filmmakers een bewerking gemaakt, waarin ‘JFK: Reckless Youth’ er één van is.

Deze tv-film, die oorspronkelijk twee delen telde, maar waarvan de dvd-versie uit één lange speelfilm bestaat, is gebaseerd op de gelijknamige biografie van Nigel Hamilton. De Britse historicus had oorspronkelijk twee delen gepland, maar het is bij dit ene deel gebleven, dat de jonge jaren van “JFK” belicht.

En die jonge jaren, zo wordt wel duidelijk, ging niet over rozen: de band met zijn ouders is bepaald niet hecht te noemen: zijn moeder Rose (Diana Scarwid) is afstandelijk en gaat vooral op in haar Rooms-Katholieke geloof, vader Joe (Terry Kinney) is een gewetenloze zakenman die alleen maar oog heeft voor zijn oudste zoon en naamdrager Joe jr. (Loren Dean), die op zijn beurt een egoïstische betweter is. Bovendien maakt de tv-film duidelijk dat Kennedy’s gezondheid verre van goed was: zijn hele leven leed Kennedy aan de ene na de andere kwaal en bracht hij maanden in het ziekenhuis of in bed door. En dan niet om die dingen te doen waaraan hij een deel van zijn hedendaagse reputatie te danken heeft, al worden ook die activiteiten ruim belicht in de tv-film.

Met veel flair en charme weet Patrick Dempsey de jonge JFK te portretteren. Door een ander kapsel en veel oefening op Kennedy’s karakteristieke en nasale Boston-accent lijkt hij ook fysiek op de jonge Jack, zoals John F. Kennedy meestal genoemd werd. Het is een lastige taak om de rol van JFK te spelen, waar veel acteurs met wisselend succes hun tanden ingezet hebben, maar Dempsey slaagt met vlag en wimpel. Deels omdat het makkelijker is om een zo bekend persoon die zo vaak gefotografeerd en gefilmd is, op jongere leeftijd uit te beelden, maar vooral ook omdat Dempsey een begaafd acteur is en helemaal in de huid van zijn personage kruipt.

Ook Kinney is op dreef voor zijn – zeer negatieve – portrettering van Joe Kennedy sr. en de jonge acteurs in de rollen van Kennedy’s vrienden zetten stuk voor stuk goede prestaties neer.

De film houdt zich tamelijk trouw aan het boek en is, zeker in het eerste deel, nogal episodisch van opzet. Vaak worden er behulpzame titelkaart ingezet, om duidelijk te maken waar en wanneer de handelingen plaatsvinden. Dempsey opent de film in een fraaie openingsscène op de tonen van Louis Prima’s “Sing, Sing, Sing (with a swing)”, maar daarna zijn er uitgebreide flashbacks naar Kennedy’s vroegste jeugd. De belangrijkste gebeurtenissen – althans, in de ogen van de makers – in JFK’s leven passeren de revue, maar pas wanneer Dempsey definitief het stokje van de jongere acteurs die Kennedy op 3, 6 en 12 jarige leeftijd spelen, komt het verhaal pas goed op gang.

Er wordt ook veel aandacht besteed aan de romances die Kennedy beleeft met een elftal aan jonge, aantrekkelijke vrouwen, waarvan een gevaarlijke liefde voor de Deense Inga Arvad toen hij bij de Marine Inlichtingendienst in Washington, D.C.. Arvad had eerder Hitler geïnterviewd en begeleidde hem tijdens de Olympische Spelen van 1936 in Berlijn en werd door de FBI ervan verdacht een spionne te zijn. Het komt dan goed uit dat Kennedy in actieve dienst gaat (waarvoor hij eerder was afgekeurd vanwege zijn zwakke gezondheid) en naar de oorlog in de Stille Oceaan gestuurd. De oorlog verandert zijn leven voorgoed: broer Joe sneuvelt en Kennedy wordt een held na het redden van de bemanning van zijn torpedoboot PT-109.

Het is jammer dat de tv-film één aspect van het leven van JFK niet aandurft: zijn diepe vriendschap met een homoseksueel. Hoewel de tv-film uitvoerig ingaat op Kennedy’s vriendschap LeMoyne “Lem” Billings (Andrew Lowery), wordt diens homoseksuele geaardheid nergens expliciet genoemd. Omdat dat destijds behoorlijk controversieel zou zijn geweest voor een aankomend politicus die hogerop wil, was dat een interessante invalshoek geweest om in de film te verwerken. Het boek heet tenslotte niet voor niets ‘Reckless Youth’ en de roekeloze en achteloze houding van Kennedy ten aanzien van maatschappelijke conventies en de trouw aan de mensen in zijn omgeving (uitgezonderd huwelijkse trouw) zeggen misschien nog wel meer over zijn karakter dan al zijn vrouwelijke veroveringen.

Hans Geurts