Johnny Firecloud (1975)
Regie: William A. Castleman | 99 minuten | actie | Acteurs: Victor Mohica, Ralph Meeker, David Canary, Frank de Kova, Christina Hart, Sacheen Littlefeather, Jason Ledger
Indiaan Johnny is het zat! Nadat zijn opa is gelyncht, zijn zus verkracht en hijzelf de nodige vernederingen heeft moeten ondergaan, slaat hij op tilt en gaat hij op een bloedige wraaktocht. Het spoor van vernieling dat hij achterlaat spat van je scherm in ‘Johnny Firecloud’: de vreemde eend in de bijt binnen de American Grindhouse collectie. Sinds wanneer brengt dit label immers kwalitatief goede films uit?
Wat direct opvalt aan ‘Johnny Firecloud’ is het aanzienlijke productie budget van de film. Dit keer geen over hun zinnen struikelende amateur acteurs of slecht geschreven drama, maar een degelijke productie waarin de acteurs de spanning goed weten over te brengen en het script naast sensatie ook nog enige diepgang weet te bieden. Zeker, ‘Johnny Firecloud’ is en blijft een b-productie, maar de film is zeker geen troep, daarvoor heeft het team achter de film teveel vakkennis. Het camerawerk is goed, de belichting sfeervol en de acteurs kunnen goed uit de voeten met hun rollen. ‘Johnny Firecloud’ blinkt echter niet uit in artistieke hoogstandjes, maar dat was ook nooit de bedoeling. Gewoon een goed gemaakte actiefilm volgens jaren 70 wraak-motief. Niets meer, maar ook zeker niets minder!
Wat de film vooral in het begin boeiend houdt, is het feit dat de verhaallijn ook nog enige thematiek kent. Niet alleen biedt de film een confronterende kijk op het diepgewortelde racisme zoals dat voorkomt in sommige Amerikaanse gemeenschappen, daarnaast behandelt de film ook nog lichtjes de integratieproblematiek. Johnny bevindt zich namelijk tussen twee werelden in: enerzijds zijn er de tradities van zijn voorouders, waar hij maar weinig vertrouwen in heeft. Anderzijds is er de 20e eeuw, waarin die traditie nog maar weinig betekenis heeft en de Indianen slechts een ondergeschikte rol mogen spelen in de samenleving. Ook niet zo’n aantrekkelijke keuze dus. Johnny kan ervoor kiezen vast te houden aan zijn erfgoed, met het risico niets te betekenen, of hij kan zich conformeren aan de nieuwe wereld, maar daar zijn de spelregels ook al niet in zijn voordeel. Het is deze thematiek die het weinig originele verhaal boeiend weet te houden. In ieder geval in de eerste helft van de film.
Het grootste probleem waarmee de film vervolgens te maken krijgt is voorspelbaarheid. Natuurlijk kan eenieder die het hoesje heeft gelezen zich een beeld vormen van hoe de film zich zal ontwikkelen – zeker als je een beetje thuis bent in dit soort jaren 70 grindhouse-werk – maar vanaf het moment dat Johnny aan zijn wraakactie begint zakt het tempo van de film flink in. Alhoewel de wraak van Johnny met absolute verve wordt uitgevoerd – waaronder een scalpering en iemand die een zak met slangen op z’n hoofd krijgt!- duren de scènes vanaf dat moment simpelweg te lang. De film heeft tegen die tijd al een klein uur zitten opbouwen naar dit moment en elke vertraging van Johnny’s daden voelt dan aan als een verslapping van de spanningsboog. Je weet dat hij wraak neemt, de enige vragen zijn nog: hoe? En komt hij ermee weg? Al het andere lijkt overbodig. Zoals gesteld weten de acteurs aardig de aandacht vast te houden, maar ook zij kunnen een lichtelijke verveling niet voorkomen. Juist op het moment dat de film op z’n spannendst zou moeten zijn. Jammer!
Wat voor een paradox het ook moge zijn, de kwaliteit van de film werkt af en toe averechts. Alhoewel het positief klinkt dat het acteerwerk en de stijl van de film professioneel overkomen, is het tegelijkertijd de grootste vijand van de film op sommige momenten. ‘Johnny Firecloud’ is namelijk te goed om lachwekkend te zijn, maar soms ook te lang van stof om de spanning erin te houden. Waar je normaal de saaie stukjes van een grindhouse productie wel doorkomt met in ieder geval de lol van de plaatsvervangende schaamte, daar zit je bij ‘Johnny Firecloud’ af en toe op je stoel te draaien en te wachten tot de volgende ontwikkeling. Zeker tegen het einde aan. Toch is dit een van de meest opvallende uitgaven in de American Grindhouse collectie. Vooral omdat we nu eens geen film krijgen voorgeschoteld die alleen maar leuk is vanwege de lachwekkende kwaliteiten, maar die gewoon goed is gemaakt. Een absolute aanrader voor de fans van de serie!
Sander Colin