Kiss of the Spider Woman (1985)
Regie: Hector Babenco | 120 minuten | drama | Acteurs: William Hurt, Raul Julia, Sonia Braga, José Lewgoy, Milton Gonçalves, Míriam Pires, Nuno Leal Maia, Fernando Torres, Patricio Bisso, Herson Capri, Denise Dumont, Nildo Parente, Antonio Petrin, Wilson Grey, Miguel Falabella, Walter Breda, Luis Guilherme, Walmir Barros, Luis Serra, Ana Maria Braga, Benjamin Cattan, Oswaldo Barreto
William Hurt was pas enkele jaren een ster toen hij in 1985 de Oscar voor beste acteur in de wacht sleepte voor zijn gewaagde rol in ‘Kiss of the Spider Woman’. Lange tijd was het onzeker of die film ooit gemaakt zou worden. De Braziliaanse regisseur Hector Babenco was al een paar jaar bezig om de roman van de Argentijnse schrijver Manuel Puig verfilmd te krijgen, maar het kostte hem moeite om de auteur ervan te overtuigen de rechten te verkopen. Toen de legendarische acteur Burt Lancaster zich ermee ging bemoeien – hij had wel interesse in de hoofdrol – kwam er schot in de zaak, maar de tanende gezondheid van Lancaster en creatieve meningsverschillen zorgden voor een breuk tussen hem en Babenco. Daardoor schoof de opkomende ster Hurt, die zijn doorbraak had gemaakt met ‘Body Heat’ (1981), naar voren om de hoofdrol te spelen in de film. Het zou nog wat voeten in de aarde hebben – Puig die zich ermee bleef bemoeien en de problemen die Babenco had om de financiën rond te krijgen – maar in 1985 kon dan eindelijk ‘Kiss of the Spider Woman’ worden uitgebracht. De film bleef aanvankelijk in de obscuriteit, maar dankzij een daverend succes in Cannes kreeg dit opmerkelijke gevangenisdrama toch nog het publiek dat hij verdient.
William Hurt schittert als Luis Molina, een flamboyante homoseksuele man die in de gevangenis is belandt nadat hij een minderjarige heeft verleid. Hij deelt zijn cel met Valentin Arregui (Raul Julia), een journalist die vanwege zijn Marxistische politieke opvattingen is opgepakt. De twee konden niet meer van elkaar verschillen. Molina is een dromerige romanticus: zolang niemand hem de sleutel van zijn cel komt overhandigen, vlucht hij op de manier die wél tot de mogelijkheden behoort: in zijn fantasiewereld. De realist en idealist Arregui ergert zich aanvankelijk behoorlijk aan Molina, die met veel gevoel voor drama elke avond zijn favoriete film naspeelt. Molina houdt zich totaal niet met politiek bezig; dat zijn favoriete film een melodrama uit de nazitijd is, doet voor hem totaal niet ter zake en hij snapt dan ook niet dat Arregui zich daar zo druk om maakt. Maar hoe langer de twee met elkaar zitten opgescheept, des te meer respect ze voor elkaar en voor elkaars levensvisie krijgen. Er ontstaat zelf een vriendschap tussen de twee tegenpolen. Wanneer Molina door de gevangenisdirecteur gevraagd wordt Arregui’s vertrouwen te winnen en hem uit te horen, in ruil voor vervroegde vrijlating, komt hij met zijn gevoelens in de knoop.
Negentig procent van ‘Kiss of the Spider Woman’ vindt plaats binnen de vier muren van de gevangeniscel van Molina en Arregui. Hurt en Julia dragen de complete film dan ook op hun schouders. Waar de film aanvankelijk nog wat weg heeft van een politieke thriller, wordt na verloop van tijd duidelijk dat ‘Kiss of the Spider Woman’ veel meer een karakterstudie is, een schets van de opbloeiende vriendschap tussen twee compleet verschillende mensen. Dankzij het geweldige acteerwerk van zowel Hurt als Julia grijpt dit relaas, dat zich in een niet nader genoemd Zuid-Amerikaans land afspeelt, je direct naar de keel. Hurt toont zijn lef door zich op de gewaagde rol van Molina te storten. Een rol die excentriek en theatraal is, maar Hurt vliegt geen moment uit de bocht en dat is bijzonder knap. Zelfs wanneer hij in opdracht van de gevangenisdirecteur zijn celmaat verraadt, blijf je sympathie voor hem houden. De helaas te vroeg gestorven Puertoricaanse acteur Raul Julia speelt hier net als Hurt eveneens een van zijn beste rollen. Uiterlijk is hij een macho, maar van binnen gaat een gevoelige man schuil die zijn ware gezicht angstvallig verborgen houdt. De derde grote rol in de film is van Sonia Braga, die in maar liefst drie rollen opduikt. Ze is de hoofdrolspeelster in twee van Molina’s fantasieverhalen én ze is de grote liefde van Arregui. De Braziliaanse actrice kende geen woord Engels en sprak haar rollen fonetisch in. Omdat ze voornamelijk in Molina’s fantasiewereld van nagespeelde B-films (en dus niet in de realiteit) opduikt, stoort haar gebrekkige Engels geenszins.
‘Kiss of the Spider Woman’ was de eerste onafhankelijke productie die genomineerd werd voor de Oscar voor beste film, een nominatie die geheel verdiend is. De hoofdprijs ging uiteindelijk naar Sidney Pollacks ‘Out of Africa’ (1985) met steracteurs Meryl Streep en Robert Redford in de hoofdrollen, maar Babenco en zijn film stonden toch maar mooi in de schijnwerpers. De film is op zijn best wanneer Hurt en Julia samen in hun cel proberen elkaar te peilen en elkaar te begrijpen. Dat ze ondanks hun verschillen toch naar elkaar toe groeien, maakt hen menselijk. Door de band die gedurende die scènes wordt opgebouwd, niet alleen tussen de personages onderling, maar ook tussen de personages en de kijker, is het tragische einde niet alleen frustrerend, maar ook ontroerend. Mooie film!
Patricia Smagge
Waardering: 4
Bioscooprelease: 31 oktober 1985