Knoester – Knerten (2009)
Regie: Åsleik Engmark | 75 minuten | komedie, avontuur, familie, fantasie | Acteurs: Adrian Grønnevik Smith, Silje Torp Færavaag, Lisa Loven, Jan Gunnar Røise, Pernille Sørensen, Per Jansen, Per Schaaning, Petrus A. Christensen, John F. Brungot, Jan-Paul Brekke, Amalie Blankholm Heggemsnes, Magnus Devold, Kjersti Fjeldstad, Ole Johan Skjelbred-Knutsen
Toen in 2008 Anne-Cath Vestly overleed, verloor Noorwegen een van haar populairste kinderboekenschrijfsters. Vestly wordt in eigen land wel vergeleken met haar Zweedse collega, Astrid Lindgren, al is die laatste vele malen bekender. Toch konden ook Vestly’s boeken rekenen op internationale erkenning en het feit dat enkele van haar boeken verfilmd werden heeft daar zeker een steentje aan bijgedragen. Waar Vestly vooral mee opviel was haar vooruitstrevendheid: zo liet ze in haar boeken in de jaren zestig al vrouwen werken en mannen voor de kinderen zorgen. Ongehoord voor die tijd! Daarnaast was Vestly in tegenstelling tot andere kinderboekenschrijvers niet van mening dat kinderen beschermd moeten worden voor de “boze” realiteit. De schrijfster kun je dan ook niet betrappen op het mooier maken van de werkelijkheid.
Een van de verzinsels die de schrijfster publiceerde gaat over Junior, een jongetje dat een ongewoon vriendje krijgt: een boomtak, Knoester genaamd. Er verschenen in totaal negen boeken, die jammer genoeg nooit in het Nederlands vertaald zijn. Met de film ‘Knoester’ kunnen we toch kennismaken met Junior en zijn pratende boomtakvriendje. Junior gaat met zijn ouders en oudere broer verhuizen van de stad naar het platteland. Zijn vader en moeder hebben er een beeldig huisje gevonden, dat bij nadere inspectie echter nogal wat gebreken vertoont. Junior zakt binnen een half uur nadat het gezin er zijn intrek heeft genomen al door de vloer van zijn slaapkamertje! Junior is een jaar of vijf en hoeft nog niet naar school. In de wijde omtrek wonen geen speelkameraadjes, dus het is niet makkelijk voor het ventje om te wennen aan zijn nieuwe omgeving, zeker omdat zijn vader en moeder erg druk zijn met het opknappen van het huis. Maar wanneer vader buiten een boom aan het snoeien is, vindt Junior op de grond tussen het houtafval geheel onverwacht een vriendje: een tak die kan praten! Vanaf dat moment zijn Junior en Knoester – zoals de tak zichzelf noemt – onafscheidelijk en beleven ze de leukste avonturen. Knoester houdt Junior bijvoorbeeld gezelschap als zijn moeder een baantje neemt bij de locale kruidenier, waar het voor kinderen verboden is. Inventief als Junior is, bedenkt hij zelfs een manier om geld te verdienen voor het repareren van de schoorsteen: hij wisselt statiegeldflessen gewoon twee keer in!
‘Knoester’ speelt zich af in 1967, maar door de setting – het Noorse platteland – lijkt het eerder of de gebeurtenissen in de jaren vijftig hebben plaatsgevonden: de tijd heeft er stilgestaan. Dit uit zich in de mode (Juniors tienerbroer wordt uitgelachen om zijn lange haar), de meubels en de inrichting van het schattige dorpswinkeltje waar moeder gaat werken. De film oogt echter totaal niet ouderwets: dankzij de uitstekende cinematografie en montage en de grappige momenten wordt het verhaal nog universeler dan het al is. De wijze waarop Junior uiteindelijk zorgt dat zijn vader zijn gekleurde panty’s en maillots kan verkopen is daarvan een goed voorbeeld. Het is een genot om Junior samen met Knoester in zijn fantasieën te zien opgaan. Draken en prinsessen, Junior lijkt wel in een sprookje te wonen! Adrian Grønnevik die de rol van Junior speelt is een absolute ontdekking en steelt ieders hart. Zijn geanimeerde sidekick Knoester is bijzonder mooi vormgegeven en kan de vergelijking met bijfiguren in Pixar- of Disneyfilms makkelijk doorstaan. ‘Knoester’ is een heerlijk nostalgische, maar beslist geen ouderwetse, fijne en lieve familiefilm die je onderdompelt in een warm bad: zo één waar je nog rozig van het water na kunt genieten.
Monica Meijer
Waardering: 3.5
Bioscooprelease: 2 december 2010