L.A. Confidential (1997)
Regie: Curtis Hanson | 138 minuten | drama, thriller, misdaad | Acteurs: Kevin Spacey, Russell Crowe, Guy Pearce, James Cromwell, Kim Basinger, Danny DeVito, David Strathairn, Ron Rifkin, Matt McCoy, Paul Guilfoyle, Paolo Seganti, Elisabeth Granli, Sandra Taylor, Steve Rankin, Graham Beckel, Allan Graf, Precious Chong, Symba Smith, Bob Clendenin, Lennie Loftin, Will Zahrn, Amber Smith, Darrell Sandeen, Michael Warwick, Simon Baker, Shawnee Free Jones, Matthew Allen Bretz, Thomas Rosales Jr., Shane Dixon, Norman Howell, Brian Lally Don Pulford, Chris Short, John Mahon, Tomas Arana, Michael McCleery, George Yager, Jack Conley, Ginger Slaughter, Jack Knight, John H. Evans, Gene Wolande, Brian Bossetta, Michael Chieffo, Gwenda Deacon, Mike Kennedy, Ingo Neuhaus, Robert Harrison, Jim Metzler, Robert Barry Fleming, Jeremiah Birkett, Salim Grant, Karreem Washington, Noel Evangelisti, Marisol Padilla Sánchez, Jeff Sanders, Steven Lambert, Jordan Marder, Gregory White, April Breneman, Lisa Worthy, Beverly Sharpe, Colin Mitchell, John Slade, Brenda Bakke
Wie denkt dat de zonovergoten glorietijd van het Hollywood van de jaren 50 van de vorige eeuw één en al glitter en glamour was, komt al snel bedrogen uit in ‘L.A. Confidential’, als blijkt dat onder het glanzende opgepoetste oppervlak en het door de grote filmstudio’s fanatiek in stand gehouden façade één grote beerput van corruptie, prostitutie, drugshandel en moord is. Met een sterke, cynische monoloog verzorgt Sid Hudgens (Danny DeVito), de uitgever van het schandaalblaadje “Hush-Hush”, de introductie van de film. Het ideaalplaatje van gezonde, liefhebbende gezinnen, sinaasappelbomen, goedkope woningen en de droomfabriek van Hollywood wordt gelardeerd met authentieke filmopnamen, waarin verschillende sterren hun opwachting maken. Maar dan slaat de toon van het commentaar om en wordt de duistere kant van Hollywood getoond: maffiabaas Mickey Cohen en zijn handlangers, die de georganiseerde misdaad in Los Angeles stevig in handen lijken te hebben. Maar als Cohen (Paul Guilfoyle) de gevangenis in gaat voor belastingontduiking en zijn luitenants stuk voor stuk omgelegd worden, blijken er meer kapers op de kust, die graag een deel van de lucratieve en illegale handel willen inpikken. Dit is de achtergrond en het begin van de film, die feiten en fictie (Cohen heeft bijvoorbeeld echt bestaan) vlekkeloos in elkaar laat overlopen.
Die vermenging van realiteit en fantasie is wel besteed aan thrillerauteur James Ellroy, die het gelijknamige boek schreef waar de film op is gebaseerd. Scenarist Brian Helgeland bewerkte de bijna 500 pagina’s dikke roman samen met regisseur Hanson – en met veel succes. De ingewikkelde plot van het boek is weliswaar wat vereenvoudigd, maar het duo weet heel knap de diverse, ogenschijnlijk losstaande verhaallijnen met veel bravoure en overtuiging te presenteren. Het resultaat is een intelligente en spannende thriller, die de kijker actief laat meedenken en tegelijkertijd op het puntje van zijn stoel laat zitten. Na de introductie van de belangrijkste karakters (stuk voor stuk prachtig geschreven scènes), komt de film op stoom als er een massamoord wordt gepleegd in de “Nite Owl”, een groezelig cafeteria.
Eén van de slachtoffers is de zojuist ontslagen agent Dick Stensland (Graham Beckel). Drie politieagenten duiken elk om hun eigen redenen in de zaak, die mysterieuzer is dan hij aanvankelijk lijkt: Ed Exley, Bud White en Jack Vincennes. Vanaf dat moment wordt duidelijk dat ‘L.A. Confidential’ een film van uitzonderlijk hoge klasse is, die zich kan meten met de grootste klassiekers. De destijds vrijwel onbekende Guy Pearce en Russell Crowe keken de kans van hun leven met prachtige en goed uitgebalanceerde rollen. Pearce speelt de ambitieuze en plichtsgetrouwe Edmund Exley, zoon van een vermaarde politieagent, die gehaat wordt om zijn streberige gedrag, zijn kille arrogantie en zijn weigering om buiten zijn boekje te gaan. Crowe vormt zo’n beetje diens tegenpool als de driftige agent Wendell “Bud” White, die soms voor eigen rechter speelt om mishandelde vrouwen te beschermen en als dommekracht wordt ingezet door zijn leidinggevende, inspecteur Dudley Smith (James Cromwell). Het trio agenten wordt gecomplementeerd met Kevin Spacey als de licht louche detective Jack Vincennes. Hij is de technisch adviseur van de fictieve tv-show “Badge of Honour” (duidelijk geënt op het wel bestaande “Dragnet”), maar fungeert tegelijkertijd als tipgever en omkoopbare partner van Sid Hudgens om zo Hollywood-acteurs in de val te lokken met allerhande drugs.
De plot waaiert steeds verder uit, als blijkt dat ook de mysterieuze miljonair en financier Pierce Patchett (David Straithairn) banden lijkt te hebben met één van de slachtoffers. Via hem komt Bud White terecht bij de luxe callgirl Lynn Bracken (Kim Basinger), die voor een bedrijf werkt dat callgirls in dienst heeft die eruit zien als filmsterren. Bracken lijkt bijvoorbeeld op Veronica Lake en zoals haar zijn er ook vele anderen. Exley intussen kan het gevoel niet uit zijn hoofd zetten dat er meer achter de zaak schuilt en Vincennes probeert intussen een gemaakte fout te herstellen, die nare consequenties heeft voor aspirant-acteur Matt Reynolds (Simon Baker). Al deze verhaallijnen blijken op de één of andere manier met elkaar verbonden, zodat er een heel rijk geweven tapijt ontstaat van menselijke zwakheden en een keur aan misdaden. Alles aan de film klopt: het verhaal is briljant, de acteurs zijn stuk voor stuk in topvorm, de aankleding en de film noir setting zijn schitterend uitgevoerd. Regisseur Hanson weet zelfs de kleinste momentjes op precies de juiste manier te vangen en het camerawerk van veteraan Dante Spinotti vangt de jaren 50 in zijn lenzen.
‘L.A. Confidential’ werd in 1998 dan ook voor maar liefst negen Oscars genomineerd. Kim Basinger won een (terechte) Oscar voor de beste vrouwelijke bijrol tijdens de uitreiking van de Academy Awards. Ook gingen Helgeland en Hanson naar huis met een beeldje voor “beste screenplay, gebaseerd op eerder bestaand materiaal”. Helaas bleef het bij deze twee Oscars. Alle andere zeven nominaties werden niet verzilverd: die gingen naar die àndere film uit 1997 over die boot en die ijsberg. Of ‘L.A. Confidential’ daarmee beroofd werd, wordt door filmhistorici, -kenners en -liefhebbers al sinds de uitreiking zelf bediscussieerd. Om nog maar te zwijgen over het feit dat geen van de mannelijke acteurs zelfs maar een nominatie kreeg. Wellicht heeft het ermee te maken gehad dat er zoveel dragende en schragende mannenrollen in de film zitten. Bekroning of niet, ‘L.A. Confidential’ is een film die op alle niveaus klopt en niet voor niets hoog in de lijstjes van favoriete films van connaisseurs staat. Niet te missen dus en een “must see” voor iedere zichzelf respecterende filmliefhebber.
Hans Geurts
Waardering: 5
Bioscooprelease: 20 november 1997